4 Landschap en klimaat Zuid Amerika

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4 Landschap en klimaat Zuid Amerika

Landschapstypen

• Hoogland van Guyana
• Hoogland van Brazilië
• Het Andesgebergte, plateau van Patagonië, Altiplano
• De laaglanden van: Orinoco, Amazone, Paraná 

Bron 10 p. 77

Oost

In het verleden: actief

Tijdens vorming supercontinent Pangea is Z-Amerika op Afrika gebotst ==> vorming Hoogland Brazilië

Oost

Nu: passief

Geen aardbevingen en geen vulkanisme.

West

Nu: actief

Begrippen: 

subductie, hoogvlakte, hoogland, hooggebergte, vulkanisme, andesiet, aardbevingen, voorlandbekken, Altiplano, veel bodemschatten

https://player.vimeo.com/video/223431662

Peru-gat

Waarom hier geen vulkanisme?

Peru-gat

Waarom hier geen vulkanisme?

Oorzaak: vlakke subductie
Gevolg: de oceanische plaat komt niet diep genoeg om te gaan smelten

Twee rijen met vulkanen

De Andes bestaat op sommige plekken uit twee rijen met vulkanen:

west: actief
oost: dode vulkanen

Oorzaak: dode vulkanen ontstaan tijdens een eerdere subductiefase

Altiplano

Tussen de twee rijen met vulkanen ligt de Altiplano: hoogvlakte

Ontstaan tijdens de laatste subductiefase waarbij magma het gebied omhoog heeft geduwd.

Voorlandbekken

Bekken = laag gelegen gebied

                    

Voorlandbekken ligt parallel aan gebergte

Voorlandbekken

Omlaag gekomen gebied aan de niet-subductie zijde (van de Andes)

Oorzaak: het enorme gewicht van het steeds hoger wordende Andesgebergte (bergen > 5000 m) heeft het gebied naar beneden gedrukt.

Voorlandbekken

Het voorlandbekken ligt inmiddels weer vol met materiaal afkomstig vanuit het Andesgebergte waar afbraak (=erosie en verwering) plaatsvindt.

andesiet

subductie

passieve plaatrand

actieve plaatrand

hoogvlakten

schilden

vulkanisme

laag aardbevingsrisico

Intertropische convergentiezone (ITCZ)

Het lagedrukgebied rond de evenaar.

ITCZ ten zuiden van de evenaar (januari)

ITCZ ten noorden van de evenaar (juli)

Hoe zat het ook alweer?

Opfrissen hoofdstuk 2:

• Wat is de Intertropische convergentiezone?
• Welk vijf klimaattypen worden van elkaar onderscheiden?
  

Klimaatclassificatie volgens Köppen

A: Tropisch

B: Aride

C: Maritiem

D: Continentaal

E: Polair

(H2) Klimaatgebied is niet hetzelfde als landschapszone

Hoe zat het ook alweer?

Opfrissen hoofdstuk 2:

• Wat is de Intertropische convergentiezone?
• Welk vijf klimaattypen worden van elkaar onderscheiden?
• El Niño en La Niña; wat wordt daarmee bedoeld?
  

El Niño en La Niña

El Niño

En dan nu toepassen op Zuid-Amerika

Klimaatfactoren

Ligging van klimaat- vegetatie- en landschapszones wordt bepaald door klimaatfactoren:

• breedteligging
• hoogteligging
• loef- / lijzijde
• invloed van zee- en luchtstromen
  

Klimaatfactoren

Ligging van klimaat- vegetatie- en landschapszones wordt bepaald door klimaatfactoren:

• breedteligging
• hoogteligging
• loef- / lijzijde
• invloed van zee- en luchtstromen
  

Verklaar

Verklaar het verschil tussen A (BW) en F (Af).

Antwoord

Overheersende windrichting (zuidoostpassaat) zorgt voor veel regen aan de oostkust van het continent. De westkant van de Andes is de lijzijde.

Verklaar

Verklaar het verschil tussen 1 en 2.

1 (BW)

2 (Cf)

Antwoord

1 (BW)

2 (Cf)

Loef- en lijzijde Andes

30º en 60º ZB: westenwinden -> De westkant van het Andesgebergte is hier de loefzijde (regen) en de oostkant de lijzijde (droog). 

Zuid-Chili: overgangszone (Cs, mediteraan) tussen droge noorden (BW) en zeeklimaat (Cf).

Zuid-Argentinië: pampa's (grasvlakten) in  Patagonië.

Mangrove en pampa's

In kustgebieden met een (sub)tropisch klimaat groeien onafhankelijk van de hoeveelheid neerslag in dat gebied mangrovebossen.

Pampa's in Patagonië.

Savanne

Llanes: grassavanne met bomen.

Cerrado: boomsavanne.