3.6 en 3.8 - Gezond leven / Weefselvloeistof & Lymfe

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Basisstof  3.6 - Gezond leven

Regels in de les

1. Laptops op tafel
2. Telefoons uit het zicht
3. Tijdens de uitleg ben je stil en luister en doe je mee.
4. Bij vaker waarschuwen heb ik een driestappenplan: 

uit elkaar, extra schrijfwerk en uiteindelijk later terugkomen.

5. Bij het huiswerk maken ben je de eerste 10 minuten stil bezig. 

Daarna kan je zachtjes overleggen.

Planning komende tijd

Wat gaan we doen vandaag?

• Herhaling Basisstof 1 t/m 5
• Uitleg Basisstof 6 en 8: Gezond Leven / Lymfe en weefselvloeistof
• Huiswerkcontrole + zelfstandig werk

Welke van deze is niet deel van je bloedcellen?

1. Bloedplasma
2. Rode bloedcellen
3. Witte bloedcellen
4. Bloedplaatjes

Zuurstof gaat hier de lever in

Veel voedingsstoffen komen de lever binnen

Bloed stroomt de lever uit

Poortader

Leverader

Leverslagader

Welke hartkamer stuurt het bloed de aorta in? Is het bloed in de aorta zuurstofrijk of zuurstofarm?

1. Linkerkamer ; zuurstofarm
2. Linkerkamer ; zuurstofrijk
3. Rechterkamer ; zuurstofarm
4. Rechterkamer ; zuurstofrijk

Basisstof 6: Gezond leven

Leerdoel:

• Ik kan aangeven hoe je je hart en 

bloedvaten gezond kunt houden. 

Bloeddruk

Lage bloeddruk:

Meestal geen probleem: 

soms wat duizelig of hoofdpijn

Hoge bloeddruk:

Vaak wel een probleem: 

kan wanden van slagaders beschadigen.

Oorzaken van te hoge bloeddruk zijn onder ander stress, roken, overgewicht en zout eten.

Slagaderverkalking

Slagaderverkalking

• Slagaderverkalking; het bloedvat wordt nauwer en minder elastisch. 

• Te hoog cholesterol kan slagaderverkalking veroorzaken.

• De kans wordt kleiner als je niet rookt, gezond eet en regelmatig beweegt. 

Hartinfarct 

Hartinfarct - Verstopping van kransslagader.

• Kranslagader is verkalkt 

(en een bloedstolsel kan de slagader afsluiten).  

• Hierdoor krijgt een deel van het hart geen bloed meer...

Stress en spanning

Stress en spanning vergroten de kans op hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten.

• Gespannen kaken en gezicht
• Snelle/hoge ademhaling
• Druk op de borst
• Snel boos, gefrustreerd of bang
  -> Probeer daarom stress te voorkomen

Adviezen voor een gezond leven

1 - Niet roken

2 - Drink geen alcohol, na je 18de niet meer dan 1 glas per dag.

3 - Eet gezond en gevarieerd

4 - Beweeg regelmatig 

      (minimaal 30 min. per dag)

5 - Voorkom stress en zorg voor                   voldoende ontspanning. 

Basisstof  3.8 - Weefselvloeistof & lymfe

Regels in de les

1. Laptops op tafel
2. Telefoons uit het zicht
3. Tijdens de uitleg ben je stil en luister en doe je mee.
4. Bij vaker waarschuwen heb ik een driestappenplan: 

uit elkaar, extra schrijfwerk en uiteindelijk later terugkomen.

5. Bij het huiswerk maken ben je de eerste 10 minuten stil bezig. 

Daarna kan je zachtjes overleggen.

Wat gaan we doen vandaag?

• Uitleg Basisstof 8: Gezond Leven
• Zelfstandig werk + Voorbereiding toets
• Volgende les: practicum met microscoop

Wat doet je bloed?

Weefselvloeistof

• Haarvaten hebben een wand van één cellaag dik.
• Door deze wand kunnen stoffen (zuurstof / CO2) heen, maar ook vloeistoffen kunnen naar buiten.
• Vocht buiten de haarvaten noem je weefselvloeistof. 
• Weefselvloeistof bevindt zich tussen de cellen van de organen. 

Lymfe

• Weefselvloeistof die niet is opgenomen door de haarvaten, komt terecht in lymfevaten. 
• De vloeistof heet nu lymfe.
• Lymfevaten bevatten kleppen  zodat lymfe maar één richting in stroomt.  Bloedvaten hebben ook dit soort kleppen!

Het lymfevatenstelsel

• Alle lymfevaten samen vormen het lymfevatenstelsel. 
• Alle lymfe komt uiteindelijk terecht in 2 grote lymfevaten: de rechterlymfestam en de borstbuis.
• Deze monden beide uit in aders onder sleutelbeenderen, vanaf hier komt de lymfe in de bovenste holle ader terecht.
• Lymfeknopen zuiveren de lymfe van ziekteverwekkers.

Thema afronden

Iedereen gaat bezig met opdrachten:

- Test Jezelf 3.6

- Opdrachten 3.6: 1 t/m 3, 5 t/m 8

- Opdrachten 3.8: 1 t/m 5

Klaar? Ga bezig met voorbereiden voor de toets.