Oefentoets mavo 4 voeding en vertering

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Zijn de volgende beweringen juist of onjuist? Ssleep naar de juiste kolom.

Juist

Onjuist

In alcohol zitten veel koolhydraten.

Baby’s en pubers hebben veel bouw- en brandstoffen nodig. 

Een meisje van veertien jaar verbruikt minder energie dan een jongen

  van veertien jaar. 

Een bejaarde heeft meer bouwstoffen nodig dan een puber. 

Een voetballer van zeventien jaar heeft meer brandstof nodig dan een

  even oude jongen die in zijn vrije tijd veel leest. 

’s Zomers heb je meer brandstoffen nodig dan ’s winters. 

Een opgroeiende jongen heeft verhoudingsgewijs meer bouwstoffen
nodig dan een jongen die uitgegroeid is. 

Een volwassen vrouw heeft geen bouwstoffen meer nodig. 

De schijf van vijf helpt om gezond eten uit te zoeken.
Welke maaltijd bevat uit alle vijf de vakken iets?
Maaltijd 1 kip, aardappel, spercieboontjes, jus, glas water
Maaltijd 2 glas melk, broodje met kaas en komkommer, boter erop
Maaltijd 3 sinaasappel, komkommer, bakje yoghurt met muesli

1. Maaltijd 1.
2. Maaltijd 1 en 2.
3. Maaltijd 3.
4. Maaltijd 2 en 3

Mevrouw Peters lijdt aan ondervoeding. In het ziekenhuis krijgt ze een sonde met vloeibaar voedsel toegediend. Een sonde is een slangetje dat via de neus tot in de maag wordt gebracht.

 Als voeding met een sonde niet mogelijk is, wordt het voedsel rechtstreeks in het bloed gebracht.

Welk plaatje is goed? sleep dat naar het vinkje.

Het sondevoedsel bevat onder meer soja-eiwit, plantaardige olie en zetmeel.
Leg uit dat deze voeding niet geschikt is om rechtstreeks in het bloed te brengen.

Drie gebitselementen zijn: een hoektand,
een kies en een snijtand.
Wat voor een element uit het gebit
van een mens zie je hier?

1. Hoektand
2. Kies
3. snijtand

Hier zie je een schematische tekening
van de slokdarm. In de slokdarm zit voedsel.
Zijn bij P de kringspieren van de slokdarm
samengetrokken?
Gaat het voedsel in richting 1 of in richting 2?

1. De kringspieren zijn samengetrokken. Het voedsel gaat in richting 1.
2. De kringspieren zijn samengetrokken. Het voedsel gaat in richting 2.
3. De kringspieren zijn niet samengetrokken. Het voedsel gaat in richting 1.
4. De kringspieren zijn niet samengetrokken. Het voedsel gaat in richting 2.

Als je gewoon eet en je slikt, dan sluit het strotklepje een bepaald deel af.
Wat wordt er afgesloten?

1. De luchtpijp.
2. De mondholte.
3. De neusholte.
4. De slokdarm.

Welke organen op dit plaatje maken verteringssappen ?
Schrijf zowel de nummers als de namen op!!

Noem drie taken van orgaan 5.

Een galsteen kan de afvoerbuis van de galblaas afsluiten.
Leg uit dat vet dan minder goed verteerd kan worden.

In welk deel van het verteringsstelsel wordt de grootste hoeveelheid voedingsstoffen opgenomen in het bloed?

1. In de dikke darm.
2. In de dunne darm.
3. In de maag.
4. In de slokdarm.

Hier zie je een stukje darm. Het is vergroot en schematisch weergegeven.

 De pijlen geven de stroomrichting van het bloed aan.

Joachim heeft twee boterhammen gegeten.

 Op welke van de genummerde plaatsen is een uur na het eten de grootste hoeveelheid enzymen actief?

1. Op plaats 1.
2. Op plaats 2.
3. Op plaats 3.
4. Op plaats 4.

Je leest hier een aantal beweringen:

 I Door de dikke darm worden vetten opgenomen.

 II In de dikke darm zitten darmvlokken.

 III In de dikke darm leven bacteriën.

 Welke bewering is/welke beweringen zijn onjuist?

1. I en II zijn onjuist.
2. III is onjuist.
3. I, II en III zijn onjuist.

Voedingsstoffen kunnen de wand van de dunne darm passeren en worden dan via het bloed onder meer naar de lever gebracht.
Hoe heet het bloedvat waardoor de voedingsstoffen vanuit de dunne darm rechtstreeks de lever bereiken?

1. De darmslagader.
2. De leverader.
3. De leverslagader.
4. de poortader.

Galblaas

12-vingerigedarm

Appendix

Alvleesklier

In welke darm wordt WEL een verteringssap geproduceerd?

1. Slokdarm
2. 12-vingerigedarm
3. Dunnedarm
4. Dikkedarm

Met welk nummer is het deel aangegeven, waarin bij diarree onvoldoende water in het bloed wordt opgenomen?

1. 8
2. 10
3. 12
4. 14

Van welk orgaan kan het getekende deel van het darmkanaal hiernaast afkomstig zijn?

1. Slokdarm
2. 12-vingerigedarm
3. dunnedarm
4. endeldarm

In het verteringsstelsel van de mens gebeurt onder andere het volgende:

1 Er wordt een verteringssap met zoutzuur afgegeven;
2 Er worden koolhydraten verteerd;
3 Er worden verteringsproducten opgenomen in het bloed.

Welke van deze gebeurtenissen vinden plaats in de dunne darm?

1. Alleen 1 en 2
2. Alleen 1 en 3
3. Alleen 2 en 3
4. 1,2 en 3

VWO: n een reageerbuis bevindt zich fijn verdeeld voedsel dat eiwitten en zetmeel bevat. Men voegt aan dit voedsel een verteringssap van de mens toe en bepaalt gedurende enige tijd het gehalte aan eiwitten en zetmeel in de buis. De het diagram zijn de resultaten weergegeven.
Welk verteringssap is waarschijnlijk gebruikt?

1. Speeksel
2. maagsap
3. Alvleessap
4. Darmsap

Welke voedingsstof wordt door bacteriën omgezet in zuur dat het gebit aantast?

Welke functie in het lichaam hebben onverzadigde vetten vooral?

In welk deel van het verteringsstelsel begint de vertering van vetten?

1. In de alvleesklier
2. Galblaas
3. Maag
4. 12-vingerige darm

Hoektanden
    Afbeelding 2 toont de buitenkant en de lengtedoorsnede van een hoektand. Zeven delen zijn genummerd

Hoe heet deel 1?

In …(1)… bevinden zich verteerbare en onverteerbare stoffen. Tot de verteerbare stoffen behoren allerlei …(2)… Sommige onverteerbare stoffen, namelijk de ...(3)..., zijn nuttig voor de werking van de darmen
(Gebruik de volgende worden:voedingsmiddelen – voedingsstoffen – voedingsvezels.)

Hoe heet deel 3?

Een deel van het verteringskanaal kan tijdelijk worden afgesloten om de voedsel¬brij tegen te houden. Zo wordt de bovenkant van de maag afgesloten door een kringspier, de cardia. De onderkant wordt afgesloten door een andere kringspier, de pylorus. Waar de dunne darm overgaat in de dikke darm bevindt zich de klep van Bauhin. Aan het einde van de endeldarm bevindt zich de anus met twee kringspieren: de binnenste en de buitenste sluitspier.

17 Hoe heet volgens de informatie hierboven de kringspier die dit zuur doorlaat naar de slokdarm?

Koel bewaren, invriezen en steriliseren zijn manieren om voedsel langer te kunnen bewaren.

21 Worden door het invriezen de micro-organismen gedood? En worden door het steriliseren de micro-organismen gedood?

1. invriezen
2. steriliseren
3. zowel invriezen als steriliseren

Coeliakie
Bij de ziekte coeliakie is iemand allergisch voor gluten. Gluten zijn eiwitten in graanproducten waarin meel van tarwe, rogge of gerst is verwerkt. Een patiënt met coeliakie krijgt een afweerreactie tegen de gluten in het voedsel. Door deze afweerreactie sterven cellen af in het slijmvlies van de dunne darm en verdwijnen de darmvlokken. Hierdoor krijgt de patiënt gebrek aan vitaminen en mineralen

stukje darmwand met darmvlokkenstukje darmwand met darmvlokkenstukje darmwand met darmvlokken

stukje darmwand van een patiënt met coeliakie

Leg uit hoe het verdwijnen van darmvlokken leidt tot een tekort aan vitaminen en mineralen

26 Welke functies hebben de voedingsstoffen vitaminen en mineralen?

Taaislijmziekte
    Mensen met taaislijmziekte maken veel en taai slijm in hun luchtwegen. Ook hun alvleesklier produceert veel en taai slijm. Dat slijm verstopt de afvoerbuis van de alvleesklier (zie afbeelding 10). Hierdoor gaat de vertering slechter

Afb. 10  Alvleesklier

Van welke voedingsstoffen gaat de vertering slechter door die verstopping?

1. Alleen van eiwitten
2. Van eiwitten, koolhydraten en vetten
3. Alleen van eiwitten en koolhydraten
4. Alleen van koolhydraten en vetten

Twee zoogdierschedels
    In afbeelding 11 zie je de schedels van twee ongeveer even zware zoogdieren.

Uit de bouw van hun gebitten kun je een conclusie trekken
over de lengten van hun darmkanalen.

30 Welke conclusie kun je trekken over de lengten van de darmkanalen als je die met elkaar vergelijkt?