Ontwikkelingspsychologie PW (2)

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 2,4

Ontwikkelingspychologie

- Baby (0-18 maanden)

 - Peuter (18 maanden-4 jaar)

- Kleuter (4-6 jaar)

- Schoolkind (6-12 jaar)

- Puber (12-17 jaar)

- Adolescent (17-25 jaar)

- Volwassene (25-67 jaar)

- Oudere mens (67 jaar en ouder)

Invloeden op prenatale ontwikkeling

Voor de geboorte leeft een baby afgeschermd van de buitenwereld. Maar die afscherming is geen blokkade. Alle baby's maken dus een verschillende ontwikkeling door. 

Prenatale ontwikkeling is de ontwikkeling tussen de bevruchting en het geboren worden van de baby. Die periode noem je ook wel prenatale fase (gemiddeld 266 dagen).

Gezonde leefstijl van moeder (gezond eten, niet roken en drinken, geen medicijnen, voldoende bewegen, etc.) = grootste kans gezonde baby. 

De leefstijl van moeder heeft niet alleen invloed op prenatale ontwikkeling, maar verkleint levenslang de kans op overgewicht, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten bij het kind.

Taak placenta = schadelijke stoffen tegen te houden, maar dat lukt niet altijd helemaal. Uit onderzoek blijkt steeds duidelijker dat roken, drugs en alcohol schadelijk zijn voor de foetus. Ze kunnen leiden tot miskramen, vroeggeboorte, sterfte in de babytijd, leer- en gedragsproblemen en een verstandelijke beperking. Ook inname van grote hoeveelheden cafeïne (koffie, thee, chocola en cola) lijkt niet onschuldig te zijn.

 

Het hangt af van de fase van de zwangerschap welke gevolgen schadelijke stoffen hebben. Sommige stoffen richten juist aan het begin van de zwangerschap schade aan, andere stoffen juist meer aan het eind.

De geboorte 

Een normale zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken. 

Meestal vindt de geboorte plaats bij een zwangerschapsduur tussen de 37 en 42 weken.

De geboorte is een grote overgang voor zowel ouders als de baby. Aan het hoofdje van de pasgeborene zijn de sporen van de bevalling vaak te zien. Volgens sommige deskundigen is 'geboren worden' de meest ingrijpende verandering die een mens in zijn leven meemaakt.

Risico's tijdens geboorte 

Soms verloopt de geboorte niet goed. Een van de grootste risico's is zuurstofgebrek tijdens de geboorte, met als gevolg hersenletsel. Hersenletsel opgelopen tijdens de geboorte kan tot lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen leiden. Deze beperkingen kunnen klein en groot zijn. Als kinderen te vroeg geboren worden, lopen ze extra risico tijdens en na de geboorte.

Vroeggeboorte 

Als de bevalling plaatsvindt voor de 37e week, dan is sprake van vroeggeboorte. Dit gebeurt bij 7 tot 8 procent van de zwangerschappen. We spreken van een premature baby.

Als de bevalling plaatsvindt voor de 28e week, dan wordt het kind een extreem premature baby genoemd (2 tot 3% van alle zwangerschappen).

Oorzaken van vroeggeboorte zijn:

- hogere leeftijd van de moeder;

- meerlingzwangerschap;

- ivf-zwangerschap;

- roken van de moeder;

- ingreep bij probleemzwangerschappen (artsen grijpen in om de baby een betere kans op overleven te geven).

Risico's bij premature baby's

Premature baby's lopen een groter risico te sterven of ernstig ziek te worden dan voldragen baby's. Ook de kans op een blijvende beperking is groter. 

Hoeveel risico een premature baby loopt, hangt sterk af van zijn geboortegewicht. Het gewicht van de baby zegt veel over zijn ontwikkeling. 

< 2500 gram = laag geboortegewicht. 

In de laatste drie maanden van de zwangerschap maken de hersenen een grote ontwikkeling door, die bij vroeggeboorte wordt verstoord. 

Premature baby's zijn hierdoor vaak erg gevoelig voor prikkels in de omgeving. Wat ze zien, horen, voelen, is al snel te veel, met als gevolg dat hun ademhaling even stopt en hun hartslag vertraagt. Een ander gevolg is dat ze niet soepel bewegen. Ze bewegen schokkerig en het lijkt telkens of ze schrikken. 

Extreem premature baby's zijn niet alleen heel erg klein, ze lopen ook veel risico's. Voor premature baby's die rond 25 weken worden geboren, zijn de risico's het grootst.

 

Twee derde van hen heeft later een lichte of zware beperking en/of lichte tot zware leerproblemen. Ze hebben op school moeite om mee te komen, hebben vaker last van sociale problemen en hebben vaak moeite zich te concentreren.

Ontwikkelingsproblemen

Zwangerschapsduur < 32 weken + geboortegewicht < 1500 gram 

groot risico op: motorische problemen, cognitieve problemen

& concentratie- en gedragsstoornissen.

Vaak zijn deze problemen pas zichtbaar als kind naar groep 3 gaat.