Leesvaardigheid, argumentatie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Wat doen we vandaag? 

• herhalingsopdracht tekststructuren 
• lesdoelen bespreken 
•  interactieve instructie leesvaardigheid

Leg uit wat een tekststructuur is.

Welke zeven tekststructuren hebben we behandeld?

Voorbeelden 

Voorbeelden 

Lesdoelen

Aan het einde van deze week kun je:

• alle eerder opgedane kennis over leesvaardigheid toepassen (bv. het  benoemen van het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst én het herkennen van tekststructuren);  
• de begrippen 'feitelijke argumenten' en 'waarderende argumenten'
  uitleggen;  
• feitelijke en waarderende argumenten herkennen in een tekst;
  
• de begrippen 'enkelvoudige argumentatie' 'nevenschikkende argumentatie'
  en 'onderschikkende argumentatie' uitleggen;  
• enkelvoudige, nevenschikkende en onderschikkende argumenten herkennen in een tekst;

Argumentatie

- samen het filmpje van Nieuw Nederlands kijken (hoofdstuk 3, lezen, argumentatie. 

Argumenten en standpunten

De schrijver van een overtuigende tekst wil de lezer overtuigen van zijn standpunt of mening. Hij onderbouwt zijn standpunt: hij legt met argumenten uit waarom hij dit standpunt heeft.

Wat is het standpunt in onderstaande zin?

Iedereen zou moeten gaan longboarden, omdat het je een gevoel van vrijheid geeft.

1. Iedereen zou moeten gaan longboarden
2. omdat het je een gevoel van vrijheid geeft.

Wat is het standpunt in onderstaande zin?

Omdat jongeren ook op hun 18e geen weloverwogen keuzes kunnen maken, moet de leeftijdsgrens voor het drinken van alcohol worden verhoogd naar 21.

1. Omdat jongeren ook op hun 18e geen weloverwogen keuzes kunnen maken
2. moet de leeftijdsgrens voor het drinken van alcohol worden verhoogd naar 21. .

feitelijke en waarderende argumenten

Er zijn twee soorten argumenten: feitelijke en waarderende argumenten. Een feitelijk argument kun je controleren (het is waar of het is niet waar); een waarderend argument kun je niet controleren. 

Is het argument in onderstaande zin feitelijk of waarderend?

Iedereen zou moeten gaan longboarden, omdat het je een gevoel van vrijheid geeft.

1. feitelijk
2. waarderend

Is het argument in onderstaande zin feitelijk of waarderend?

Omdat jongeren ook op hun 18e geen weloverwogen keuzes kunnen maken, moet de leeftijdsgrens voor het drinken van alcohol worden verhoogd naar 21.

1. feitelijk
2. waarderend

Instructie argumentatie

• Als een schrijver zijn standpunt met één argument onderbouwt, noemen we dat enkelvoudige argumentatie.
  
• Meestal gebruikt een schrijver meer argumenten om zijn mening kracht bij te zetten. Dat heet nevenschikkende argumentatie.
  
• Een schrijver kan een argument onderbouwen met een ondersteunend argument. Dit heet onderschikkende argumentatie.

enkelvoudige argumentatie

• Als een schrijver zijn standpunt met één argument onderbouwt, noemen we dat enkelvoudige argumentatie.

Voorbeeld: 

Iedereen zou moeten gaan longboarden, omdat het je een gevoel van vrijheid geeft. 

Enkelvoudige argumentatie, waarderend argument.

enkelvoudige argumentatie

Voorbeeld: 

Iedereen zou moeten gaan longboarden, omdat het je een gevoel van vrijheid geeft. 

Nevenschikkende argumentatie

• Meestal gebruikt een schrijver meer argumenten om zijn mening kracht bij te zetten. Dat heet nevenschikkende argumentatie.

Voorbeeld: 

Iedereen zou moeten gaan longboarden, omdat het je een gevoel van vrijheid geeft. Bovendien is het goed voor de gezondheid. 

nevenschikkende argumentatie, waarderend en feitelijk argument. 

Nevenschikkende argumentatie

onderschikkende argumentatie

• Een schrijver kan een argument onderbouwen met een ondersteunend argument. Dit heet onderschikkende argumentatie.

Voorbeeld: 

Iedereen zou moeten gaan longboarden, want het is goed voor je gezondheid en een goede gezondheid zorgt ervoor dat je langer leeft. 

onderschikkende argumentatie, feitelijke argumenten. 

onderschikkende argumentatie

Argumenten en standpunten herkennen

• Een standpunt wordt vaak aangekondigd met signaalwoorden als Ik vind …, Volgens ons …, Zij denkt dat …, De schrijver is van mening dat ..., Onze conclusie is …, Dus …, Daarom …, Kortom … 
• Argumenten herken je vaak aan signaalwoorden als dat blijkt uit, immers, namelijk, omdat, de reden hiervoor is en want.

Wat is het standpunt in onderstaande zinnen?

Ik ben voor de maatschappelijke dienstplicht, want jongeren moeten discipline leren. Ook moeten ze leren dingen te doen voor een ander in plaats van voor zichzelf.

1. Ik ben voor de maatschappelijke dienstplicht
2. want jongeren moeten discipline leren
3. Ook moeten ze leren dingen te doen voor een ander in plaats van voor zichzelf.

Hoeveel argumenten heeft het standpunt in onderstaande zinnen?

Ik ben voor de maatschappelijke dienstplicht, want jongeren moeten discipline leren. Ook moeten ze leren dingen te doen voor een ander in plaats van voor zichzelf.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Zijn de argumenten in onderstaande zinnen neven- of onderschikkend of beide?

Ik ben voor de maatschappelijke dienstplicht, want jongeren moeten discipline leren. Ook moeten ze leren dingen te doen voor een ander in plaats van voor zichzelf.

1. nevenschikkend
2. onderschikkend
3. zowel neven- als onderschikkend

Welk blokjesschema hoort bij onderstaand standpunt + argumenten?

Ik ben voor de maatschappelijke dienstplicht, want jongeren moeten discipline leren. Ook moeten ze leren dingen te doen voor een ander in plaats van voor zichzelf.

1. 
2. 
3. 

Wat is het standpunt in onderstaande zinnen?

Liggend naar een liveconcert luisteren is echt anders dan wanneer je zit. Je bent meer ontspannen en met je ogen dicht kun je beter luisteren, want je wordt nergens door afgeleid.

1. Liggend naar een liveconcert luisteren is echt anders dan wanneer je zit.
2. Je bent meer ontspannen
3. met je ogen dicht kun je beter luisteren
4. want je wordt nergens door afgeleid.

Hoeveel argumenten heeft het standpunt in onderstaande zinnen?

Liggend naar een liveconcert luisteren is echt anders dan wanneer je zit. Je bent meer ontspannen en met je ogen dicht kun je beter luisteren, want je wordt nergens door afgeleid.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Zijn de argumenten in onderstaande zinnen neven- of onderschikkend of beide?

Liggend naar een liveconcert luisteren is echt anders dan wanneer je zit. Je bent meer ontspannen en met je ogen dicht kun je beter luisteren, want je wordt nergens door afgeleid.

1. nevenschikkend
2. onderschikkend
3. zowel neven- als onderschikkend

Hoe zit het argumentatieschema eruit bij dit voorbeeld?

Liggend naar een liveconcert luisteren is echt anders dan wanneer je zit. Je bent meer ontspannen en met je ogen dicht kun je beter luisteren, want je wordt nergens door afgeleid.

Welk blokjesschema hoort bij onderstaand standpunt + argumenten?

Liggend naar een liveconcert luisteren is echt anders dan wanneer je zit. Je bent meer ontspannen en met je ogen dicht kun je beter luisteren, want je wordt nergens door afgeleid.

1. 
2. 
3. 
4. 

Hoe zit het argumentatieschema eruit bij dit voorbeeld?

Lesdoelen

Aan het einde van deze week kun je:

• alle eerder opgedane kennis over leesvaardigheid toepassen (bv. het
     benoemen van het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst);  
• de begrippen 'feitelijke argumenten' en 'waarderende argumenten'
  uitleggen;  
• feitelijke en waarderende argumenten herkennen in een tekst;
  
• de begrippen 'enkelvoudige argumentatie' 'nevenschikkende argumentatie'
  en 'onderschikkende argumentatie' uitleggen;  
• enkelvoudige, nevenschikkende en onderschikkende argumenten herkennen in een tekst;

Weektaak 

Nieuw Nederlands hoofdstuk 3, Lezen, argumentatie - alle opdrachten 

Toetsstof

- Zinsontleding (week 4)

- Hoofd- en bijzinnen onderscheiden (week 5)

- (Foutieve) samentrekkingen (h2 grammatica) (week 6)

- (Foutief) gebruikte verwijswoorden (h3 formuleren) (week 7)

- Tekststructuren (periode 2)

- Argumentatiestructuren (week 10 en 11) 

- Woorden h1, h2, h3