Levensloop 6.6 t/m 6.10

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom

4 VWO ECONOMIE  ||  2023-2024

Programma

- Herhaling

- Theorie

- Aan de slag!

Waar staat de afkorting AOW voor en wie heeft er recht op?

En op basis van welk stelsel wordt de AOW gefinancierd en leg uit wat dat betekent

Op basis van welk stelsel worden pensioenen gefinancierd, leg uit!

Pensioensopbouw

Omslagstelsel

De AOW (staatspensioen) werkt volgens het omslagstelsel.

De werkenden (actieven) van nu betalen premie voor de AOW uitkering aan de senioren (inactieven) van nu.

Ruilen tussen generaties 

Iedereen in Nederland heeft recht op een basispensioen. (AOW)

 

De AOW (Algemene Ouderdoms Wet) is een voorbeeld van een omslagstelsel, de mensen die betaalde arbeid verrichten betalen voor de mensen die met pensioen zijn. 

AOW krijgt iedere Nederlander vanaf een bepaalde leeftijd (2022: 66 jaar en 4 maanden)

Probleem vergrijzing

Een relatief kleine groep actieven (werkenden) moet de uitkering (AOW) voor de relatief grote groep 65/67+'ers betalen. De AOW leeftijd is vanwege de vergrijzing de laatste jaren opgehoogd (van 65 naar straks 67 jaar)

Verhoging AOW-leeftijd

Door de AOW-leeftijd te verhogen zijn er minder mensen die een AOW-uitkering krijgen (inactieven) en zijn er meer mensen die werken en betalen voor de AOW (actieven)

Solidariteit

De AOW is gebaseerd op het solidariteitsprincipe:

De werkenden betalen voor de niet werkenden. We zijn solidair met elkaar. Waar hebben we dat eerder gezien? Bij de basisverzekering van de zorgverzekering!

Waardevast of welvaartsvast

Een uitkering is waardevast of welvaartsvast. 

Waardevast --> Uitkeringen die aangepast worden aan de inflatie

Welvaartsvast --> Uitkeringen die de loonontwikkeling volgen 

Kapitaaldekkingsstelsel

Een pensioenfonds (bedrijfspensioen) werkt volgens het kapitaaldekkingsstelsel.

De werkenden van nu betalen premie voor hun eigen pensioenuitkering voor later.

Pensioen

• kapitaaldekkingsstelsel: De uitkeringen worden gedaan van een kapitaal dat in de loop van de tijd is opgebouwd.
• verplicht voor bijna alle werknemers
• opgebouwd bij pensioenfonds 
• pensioen is afhankelijk van economische situatie

Dekkingsgraad

De dekkingsgraad geeft aan of de pensioenfonds in staat is aan de toekomstige uitkeringsverplichtingen te voldoen. 

waarde huidig kapitaal / toekomstige verplichtingen x 100%.

Aanvullend pensioen:

• Mensen sparen zelf geld voor later. Dit is dus een kapitaaldekkingsstelsel: pensioenstelsel waarbij de pensioenuitkeringen gefinancierd worden door opgebouwd kapitaal.  
• ZZP-ers

Bij het omslagstelsel ...

1. betaalt iedereen voor zichzelf
2. zijn uitkeringen waardevast
3. zijn uitkeringen welvaartsvast
4. is er sprake van verplichte solidariteit

AOW-uitkeringen worden betaald met gebruik van het omslagstelsel

1. Onjuist; dan zou je zelf voor je AOW betalen
2. Juist; de AOW'ers hebben zelf de premies betaald
3. Juist; de werkenden betalen de premies voor de huidige AOW'ers
4. Onjuist; AOW is gebaseerd op het kapitaaldekkingsstelsel

Welvaartvaste uitkeringen groeien mee met:

1. De rente
2. De nominale lonen
3. De inflatie
4. De Cao lonen

Pensioen is gebaseerd op het omslagstelsel

1. Juist
2. Onjuist

Stelling 1: Bij een kapitaaldekkingsstelsel is sprake van ruilen over de tijd
Stelling 2: Bij omslagstelsel is er geen sprake van ruilen over de tijd

1. Stelling 1: Juist Stelling 2: Juist
2. Stelling 1: onjuist Stelling 2: Juist
3. Stelling 1: Juist Stelling 2: onjuist
4. Stelling 1: onjuist Stelling 2: onjuist

Aan de slag 

Maken tot en met 6.11