Par. 6.2 Anders denken en doen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Leerdoelen opschrijven

1. Hoe veranderde de cultuur door welvaart?

2. Wat veranderde er in de verhouding tussen jongeren en ouderen?

Leerdoelen opschrijven

1. Hoe veranderde de cultuur door welvaart?

2. Wat veranderde er in de verhouding tussen jongeren en ouderen?

3. Wat veranderde er in de verhouding tussen mannen en vrouwen?

4. Welke gevolgen hadden de culturele veranderingen?

Studiewijzer

25/01: Par. 6.1 Een traditionele samenleving

29-30: Par. 6.1 Een traditionele samenleving

01/02: Par. 6.1 Een traditionele samenleving

05-06/02: Par. 6.2 Anders denken en doen

08/02 Par. 6.2 Anders denken en doen

12-13/02 Par. 6.2 Anders denken en doen

15/02:  extra

Voorjaarsvakantie

26-27/02: Herhaling

29/02: SO par. 6.1 en 6.2

04-05/03:Par. 6.3 De multiculturele samenleving

07/03: Par. 6.3 De multiculturele samenleving

11-12/03: Par. 6.4 De wereld van Annie M. G. Schmidt

14/03: Par. 6.4 De wereld van Annie M. G. Schmidt

Repetitie H6: 

18-19/03 

21/03 Toetsbespreken

Vandaag

1. Herhaling historische vaardigheden

2. Zelfstandig werken

3. Bespreken

4. Afsluiten

Welke historische vaardigheden zijn er?

Historische vaardigheden

Onderzoeksvragen:

- beschrijvende vragen : hoe

- verklarende vragen : waarom

- waarderende vragen: wat jij ergers van vindt

Wat zijn bronnen?

Objecten/voorwerpen dat rechtstreeks informatie geeft over het verleden (historische bron) en zelf dus ook uit het verleden komt. 

- GESCHREVEN en ONGESCHREVEN

- PRIMAIRE en SECUNDAIRE 

Griekse vaas, ongeschreven

Dagboek van Anne Frank, geschreven

Directe bronnen

Vaardigheden: feit en mening

Betrouwbaarheid van bronnen & Feit en mening

Oorzaak en gevolg

Oorzaak: de reden waarom iets gebeurd. 

- Directe oorzaak:  heeft een gebeurtenis rechtstreeks beïnvloed. Ook wel "aanleiding" genoemd. 

- Indirecte oorzaak: geen rechtstreeks verband met die gebeurtenis, maar heeft er wel invloed op gehad (omstandigheid). 

Oorzaak en gevolg

Gevolg: iets dat door en na een gebeurtenis plaatsvindt.

• Bedoelde en onbedoelde gevolg
• Korte of lange termijn gevolg
• Van meer of minder belang

Gebondenheid aan tijd en plaats

• De tijd waarin je leeft en de plaats waar je woont hebben invloed op hoe je over dingen denkt.

• De cultuur (het denken en doen van een bepaalde bevolkingsgroep) beïnvloed de wijze waarop mensen denken. 

• Als jij een bron leest of bekijkt moet je daar altijd rekening mee houden. De tijd en de plaats waarin de maker leefde hebben die bron beïnvloed.

Voorbeeld 1:

Andere opvattingen over oorlog:

• Indianen (oorlog voeren om gebied te veroveren)
• Vikingen (oorlog is het hoogste goed om in de hemel te komen)
• Generaals in de Tweede Wereldoorlog (oorlog voeren om een rijk te stichten)

Klassikaal lezen 

Overzicht historische bronnen 

blz 282

- Onderzoeksvragen bedenken en gebruiken

- Historische informatie kristisch beoordelen

- Een standpunt innemen en met argumenten uitleggen

Zelfstandig werken

1. Mindmap maken van par. 6.1 en 6.2

of

2. Samenvattingen par. 6.1 en 6.2

Max. 30 minuten, daarna bespreken

Herhaling

• Traditionele samenleving?
•  Vasthouden aan tradities
• De verzuiling

1. Hoe veranderde de cultuur door de welvaart?

1960: de welvaart steeg.

Mensen konden nu consumptiegoederen kopen:

- koelkast, televisie, auto's (DAF), etc.

De overheid zorgt nu voor betaalde vakantiedagen en vakantiegeld. Steeds meer mensen konden op vakantie gaan. 

1. Hoe veranderde de cultuur door de welvaart?

• Door welvaart in aanraking met andere gewoonten
• Andere blik op de maatschappij
• Individualisering = persoonlijke onafhankelijkheid 
• Rol van de kerk > Ontkerkelijking = steeds minder mensen naar de kerk 

Ontzuiling

• Gevolg van de ontkerkelijking=
• Andere levensbeschouwingen werden belangrijker
• Humanisme: de mens staat centraal en niet het geloof
• Ontzuiling= het verdwijnen van de verzuiling   

Jongerencultuur

• Generatie: Babyboom na de Tweede Wereldoorlog 
• Geld zelf verdienen
• Meer vrije tijd
• Uit deze vrijheid ontstond een jongerencultuur.
• Veel cultuur uit Amerika, o.a Elvis.
• Nozems= jongens met strakke broeken, vetkuif, en in het bezit van een brommer & zetten zich af tegen ouders.

In opstand?

• Verandering in de maatschappij
• Mensen zijn te materialistisch volgens de Provo's (protestgroep)
• Provo's daagden het gezag uit en bedachten plannen om het leven beter te maken. 

• Hippies (populaire jongerencultuur uit de jaren 60) verzetten zich ook hiertegen het kapitalisme en de consumptiemaatschappij.
• Een samenleving gebaseerd op liefde en vrijheid

• Jongeren eisen inspraak: het recht om mee te praten als er besluiten worden genomen. 

Onvrede

• Tekort aan woningen voor jongeren
• Oproep tot kraken: als een huis leegstond, gingen jongeren er illegaal wonen. 
• Jongeren komen steeds vaker tegenover de ouderen te staan

Acties werden harder: Rookbom bij huwelijk van Prinses Beatrix en prins Claus. Er braken ook rellen uit.

schooltv.nl

3. Wat veranderde er in de verhouding tussen mannen en vrouwen?

• 1956 vrouwen en mannen gelijk volgens de wet 
• Vanaf 1960 protesten > Tweede feministische golf
• Vrouwen strijden voor gelijkheid en gelijke kansen

• Vrouwen: Mannen kunnen ook wat in het huishouden doen!
• Zodat vrouwen meer kunnen werken  
• Eis: Zelfde baan = hetzelfde loon

Seksuele revolutie 

• Verbod op abortus werd opgeheven
• De pil moet vergoed worden door de zorgverzekering
• Door de pil gingen mensen vrijer om met seks
• Niet alleen maar voor voortplanting, ook voor het plezier

4. Welke gevolgen hadden de culturele veranderingen?

• Verandering van de maatschappij door ontzuiling
• Verschillen worden minder snel als verkeerd gezien 
• Seksuele diversiteit (verschillen) bv: Homo's mogen sinds 2002 trouwen

een pluriforme samenleving

=(een samenleving met mensen met verschillende achtergronden)

• Deze veranderingen waren 50 jaar geleden ondenkbaar
•  Samenleven met zoveel verschillende mensen is niet altijd eenvoudig. Het belangrijkste voor zo’n samenleving staat in artikel 1 van de grondwet: iedereen is gelijk en discrimineren is verboden. 

Opdrachten maken en bespreken

Par. 6.2, blz. 215 opdrachten 5 , 6, 8c, 8d en 9.

Zelfstandig, zachtjes overleggen is toegestaan. 

Eerder klaar? Antwoord de leerdoelen

15 minuten, daarna bespreken

Leerdoelen:

3. Wat veranderde er in de verhouding tussen mannen en vrouwen?

4. Welke gevolgen hadden de culturele veranderingen?

Wat werd er afgesproken in het poldermodel

1. Lonen stijgen niet te veel, zodat Nederland beter kon concurreren
2. De belasting werd niet verhoogd
3. Bezuinigingen op de verzorgingsstaat
4. Je kreeg langer een uitkering

Hieronder staan begrippen en gebeurtenissen die te maken hebben met de Nederlandse geschiedenis.

 bij elk tijdvak horen twee van de onderstaande begrippen/gebeurtenissen sleep ze naar de juiste plaats. 

Jaren 40

Jaren 50

Jaren 60

Jaren 70

wederopbouw

begin verzorgingsstaat

poldermodel

luxeartikelen

consumptiemaatschappij

Marshallplan

strenge voorwaarden voor uitkeringen

invoering AOW

Wie was de president van Nederland tijdens de wederopbouw?

1. Drees 1945
2. Drees 1929
3. Colijn 1945
4. Colijn 1929

waarom was de wederopbouw nodig?

1. om alles weer op te bouwen na WOI
2. om te kunnen investeren
3. voor te handelen met andere landen
4. om alles weer op te bouwen na WOII

Migranten uit Indonesië

Gezinshereniging

Eerste gastarbeiders uit Turkije en Marokko

Surinamers komen naar Nederland

Jaren 50

Jaren 60

Jaren 70

Jaren 80

Sleep de omschrijvingen naar de juiste plek 

Voor de jaren 60 

Vanaf de jaren 60 

gehoorzaamheid

verzuiling

Ontzuiling

groepsnormen

welvaart

Iindividualisering

secularisatie

Veel armoede

Emigreren, de regering

moedigde gezinnen aan om te
verhuizen naar een ander land.

Maak de katholieke omroep

sterk.
Binnen de omroepen voor radio en televisie speelde de verzuiling. De omroepen en politieke partijen hadden sterke banden.

Consumptiemaatschappij, het
verkopen van producten.

Jeugdcultuur, snelle

brommers.

Consumptiemaatschappij, een
nieuwe Nederlands product. 

De wederopbouw van
Nederland.

De Marshallhulp. De Amerikanen gaven hulp aan Europese landen en wilden dat ze gingen samenwerken.

Jongeren / nozems.

Mensen die geld verdienen

Vrouwen

Nederlandse gezinnen.

Alle inwoners van Nederland

Rooms-katholieken

De inwoners van Europa

Elke zuil organiseerde hun eigen...

1. kranten en vakbonden
2. kranten, vakbonden en omroepen
3. Kranten, vakbonden, partijen en omroepen.
4. Kranten, vakbonden, partijen, omroepen en andere organisaties.

Welke uitspraak over de verzuiling
is NIET waar?
De verzuiling ...

1. ontstond in de politiek
2. ontstond in 1917 door de schoolstrijd
3. bestond voornamelijk uit eigen organisaties
4. bestond uit 4 zuilen

Sleep naar de juiste plek

Verzuiling

Ontzuiling

EO en KRO-NCRV zijn christelijke omroepen. 

Kinderen met verschillende religies zitten op 1 school 

Mensen met verschillende culturen leven met elkaar samen. 

Katholieke kinderen gaan naar een katholieke school.

Welke afbeelding past het beste bij het begrip individualisering? 
Sleep die naar het groene vak.

Terugblik: Koppel de juiste plaatjes aan het juiste begrip

Ontzuiling

Individualisering