2023-01-11 Veilig werken in de apotheek

• BSP apothekersassistenten
• MBO
• Studiejaar 1

Veilig werken in de apotheek

Programma & Lesdoelen  

• Vragen naar aanleiding van de start of aangeboden theorie?
• Veiligheid op de werkvloer
• Werken volgens richtlijnen en protocollen

•  Poedermengregels

Lesdoelen:

- Je bent je bewust van de gevaren op de werkvloer

- Je weet waar je informatie dient op te zoeken over gevaarlijke stoffen

- Je weet waar de NAN voor staat

- Je kent verschillende utensiliën in de apotheek

- Je kent de poedermengregels

 

KD = Kwalificatiedossier

Kerntaak 1 Voert geïndividualiseerde farmaceutische patiëntenzorg uit

W1 - Neemt de zorgvraag aan

W2 - Voert medicatiebewaking uit

W3 - Verzorgt uitgifte van medicijnen

W4 - Geeft instructie over medicatiegebruik

W5 - Verwerkt patiëntgerelateerde informatie en administratie

Kerntaak 2 Verleent niet-receptgestuurde zorg aan de patiënt

W1 - Adviseert over gezondheid en preventie

W2 - Geeft zelfzorgadvies

Kerntaak 3 Biedt productzorg

W1 - Stelt voorgeschreven geneesmiddelen beschikbaar

W2 - Stelt op maat gemaakte geneesmiddelen beschikbaar

W3 - Zorgt voor logistiek en beheer

Kerntaak 4 Werken aan kwaliteit en deskundigheid

W1 - Werkt aan de eigen deskundigheid

W2 - Werkt aan bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg

W3 - Werkt multidisciplinair samen en stemt werkzaamheden af

KD = Kwalificatiedossier

Hoofdstuk 2 -  Arbeid en milieu bij het werken in de apotheek

Hoofdstuk 3 - Werken met procedures en protocollen

Hoofdstuk 5 - Basishandelingen

Hoofdstuk 9 t/m 9.2.3.- Poedermengsels

Arbowet?

Alle werknemers moeten veilig en gezond kunnen werken.

Algemene bepalingen ter bescherming van de gezondheid van de werknemer. Van toepassing in alle arbeidsorganisaties. Welke ervaringen zijn er? Bijzonderheden?

Ongewenste omgangsvormen, etc. 

De werkgever is verantwoordelijkheid voor het navolgen van de bepalingen in de wet. Ook per wet verplicht om de bedrijfshulpverlening goed te organiseren.

Naast de arbowet geldt de CAO, waarin de arbeidsomstandigheden worden beschreven.

Zwangerschapsbeleid wordt beschreven in de CAO Arbeidsomstandigheden

Welke ARBO afspraken met betrekking tot veiligheid ken jij vanuit eerdere werkervaringen ?

1. Je begint bij de bron, kijken of je de stof kunt vervangen. Niet vervangen dan naar de veiligste manier.
2. Luchtomstandigheden, lucht zuiver houden zodat er minder wordt ingeademd. 
3. Werknemer niet steeds in aanraking komen met de stof. Minder in openbare apotheek.
4. Mondmasker, handschoenen, gehoorbeschermers, veiligheidsbril, beschermende kleding.

Welke mogelijke gevaren kom je tegen in de apotheek?

Veilig werken in de apotheek

Ben je bewust dat je mogelijk met gevaarlijke stoffen werkt.

Heb oog voor je omgeving!

          - Het gevaar

          - De beveiliging→ gevaarlijke situaties voorkomen

          - Hulpverlening→ welke maatregelen

https://www.sbaweb.nl/CAO-apotheken

Gevarenaanduidingen op het etiket

H-zinnen= gevarenaanduidingen (hazard= harm= risico)(r-zinnen)

P-zinnen = voorzorgsmaatregelen ( precaution = safety= veiligheid)(s-zinnen)

KNMP Kennisbank → Productzorg → LNA procedures productzorg → inhoud

https://www.rifas.nl/

Protocollair werken leidt tot veiligheid en kwaliteit.

SZW = Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

BHV handboek, hoe om te gaan in gevaarlijke situaties. Ook is er informatie te vinden op de KNMP Kennisbank → Productzorg → LNA Procedures en productzorg→inhoud

Weet waar je mee werkt, zoek eventuele gevaren op in de LNA procedures Arbo en gevaarlijke stoffen.

Veilig werken 

Maak de test ‘Hoe veilig werk jij?’ En bedenk op welke wijze jij veiliger zou kunnen werken ?
https://hoeveiligwerkjij.nl/

Weten wat je doet, niet onbezonnen te werk gaan. Welke vragen had je fout? Had je gedacht dat 1 op de 6 mensen blootgesteld worden aan gevaarlijke stoffen. 

Veilig werken in de apotheek

Arbeidshygiënische strategie→ vierstappenplan:

Stap 1 Bronmaatregelen

Stap 2 Ventilatiemaatregelen

Stap 3 Afscherming

Stap 4 Persoonlijke beschermingsmaatregelen

 

Schadelijke stoffen:

- ‘gewone’ gevaarlijke stoffen (bijv. ontvlambare of ontplofbare stoffen);

- kankerverwekkende stoffen;

- voor de voortplanting giftige stoffen.

Daarnaast hebben de bereiders ook een grote verantwoordelijkheid naar elkaar.

De mate waarin een stof schadelijk is hangt af van verschillende factoren:

-eigenschappen van de stof

-concentratie van de stof

-de tijd dat het lichaam met de stof in contact is geweest

-de weg waarlangs de stof met het lichaam in contact komt.

Via inademing, contact huid/ogen of inslikken.

Mac-waarde= maximale aanvaardbare concentratie → luchtverontreiniging

Zoek op de KNMP Kennisbank de H-zinnen op. Welke H-zinnen verwijzen naar reproductietoxische stoffen. ?

https://kennisbank.knmp.nl/article/LNA-procedures_productzorg/Arbo_en_gevaarlijke_stoffen/blootstellingtoxiciteitrisico/H0114.html

https://kennisbank.knmp.nl/article/LNA-procedures_productzorg/Arbo_en_gevaarlijke_stoffen/blootstellingtoxiciteitrisico/TAB01.html

https://kennisbank.knmp.nl/article/LNA-procedures_productzorg/Arbo_en_gevaarlijke_stoffen/blootstellingtoxiciteitrisico/L035.html

Zouden deze principes ook geldig kunnen zijn in de apotheek? 

Waar kan je de informatie vinden of een gnm veilig gebruikt kan worden tijdens de zwangerschap?

Zweedse classificatie systeem.

Informatorium → KNMP Kennisbank inleiding.   

Zwangerschapscategorie A: Er is veel ervaring met deze middelen en er is geen schadelijk effect gevonden.

Zwangerschapscategorie B: Er is weinig ervaring met deze geneesmiddelen.

B1: Dieronderzoeken hebben geen aanwijzingen voor schadelijke effecten opgeleverd.

B2: Er zijn geen dieronderzoeken. Beschikbare gegevens wijzen niet op schadelijke effecten.

B3: Dieronderzoeken hebben een schadelijk effect aangetoond, maar de betekenis voor de mens is onzeker.

Zwangerschapscategorie C: Schade is mogelijk, maar omkeerbaar.

Zwangerschapscategorie D: Geneesmiddelen die schade aan het ongeboren kind kunnen veroorzaken, bewezen teratogeen. 

Wees je dus bewust en houd je koppie erbij. Weet je het niet zeker, dan ga je het vragen of zoek je het op!

Waarom is het zinvol om met protocollen te werken ?

 Alle bereidingen en controles van geneesmiddelen in de apotheek worden gedocumenteerd. In documenten wordt precies aangegeven hoe de bereiding uitgevoerd wordt en achteraf blijkt hieruit wat er gedaan en waargenomen is.

Bij de bereiding in de apotheek komen we bereidingsvoorschriften, protocollen en werkinstructies tegen. De werkinstructies beschrijven in detail hoe algemene handelingen uitgevoerd worden. 

Met behulp van al deze documenten garandeer je zo veel mogelijk de kwaliteit van een product, want de manier waarop het gemaakt wordt is elke keer hetzelfde.

Nederlandse Apotheek Norm 

NAN

=

https://www.knmp.nl/richtlijnen/nederlandse-apotheek-norm-nan

De Nederlandse Apotheek Norm (NAN) geeft weer wat apothekers verstaan onder verantwoorde farmaceutische zorg in de openbare apotheek. De NAN is de basis voor een toetsbaar kwaliteitssysteem in de openbare apotheek. De Professionele Standaard Farmaceutische Zorg vervangt op termijn de NAN.

Bij bereidingen in de apotheek wordt gebruikt gemaakt van RiFaS

RiFaS = Risico instrument Farmaceutische Stoffen 

Hiernaast zie je een voorbeeld van een CBV

CBV = chargebereidingsvoorschrift

RBV = receptbereidingsvoorschrift

Benodigde apparatuur en 

utensiliën in de apotheek

Voor de bereiding de juiste apparatuur en utensiliën gebruiken. Op de KNMP Kennisbank zijn gebruiks- en schoonmaakprocedures te vinden. 

utensiliën

Welke gebruiksvoorwerpen en hulpmiddelen kun je tegenkomen in de apotheek?

Als het even kan lopen we een rondje door het praktijklokaal. 

pc, weegschaal, koelkast, telmachine, afwasmachine, robot, mortier, stamper, verschillende soorten glaswerk, spatels, weegpapier, medicijnflessen, tubes, tabletflacons, stickers etc. 

Op welke manier meng jij cacao poeder met melk?

Poedermengregels

1. Juiste fijnheidsgraad. Indien nodig de stof vooraf fijnwrijven. (< 1 g overmaat gebruiken)  

2. Eerst hulpstof in de mortier, voordat de werkzame stof wordt toegevoegd. 

3. Stapsgewijs mengen, meng steeds in de ideale mengverhouding tot homogeen. Begin steeds met de kleinste hoeveelheid die is voorgeschreven, behalve bij sterk gekleurde stoffen en smaak- en geurcorrigentia (zie onder pu/nt 4 en 5). 

4.Sterk gekleurde stoffen inpakken,  tussen twee laagjes hulpstof mengen. Homogeniteit van het mengsel kan visueel gecontroleerd worden aan de hand van de kleur.

5.Smaak- en geurcorrigentia moeten als laatste toegevoegd worden, omdat deze vluchtig zijn.

Kennis op gedaan, nu toepassen van die kennis.

Op welke manier zou jij de volgende stoffen mengen?
R/ Riboflavine 75 mg (geel)
Natrii Chloridum 9,925 g (keukenzout)
mflac

Welke vragen heb je nog over de lesstof ?

Hoe heb je deze les ervaren?

😒🙁😐🙂😃