Leerdoel 2: Ontstaan en uitbreiding Romeinse rijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

De Romeinen

• Ontstaan en uitbreiding Romeinse rijk (o.a. republiek en keizerrijk)

De tijd van...

Grieken en Romeinen

LEZING 1 

LEERDOEL 2

WERKDOELEN

^{De tijd van Grieken en Romeinen}

(3000 v.C. tot 500 n.C.) 

Deze lezing...

• Rome: van koninkrijk naar republiek tot keizerrijk.
  
• De groei van het Romeinse Rijk.
  
• Augustus en de Pax Romana.
  
• Keizers van het Romeinse Rijk.

Hoe is Rome ontstaan?

• Romeinse Mythe
  

• Rome in 750 v.C. gesticht door Romulus en Remus. 

UITLEG

1

De Mythe

De moeder van Romulus en Remus was Rhea Silva, zij was een Vestaalse Maagd en mocht geen kinderen hebben. Helaas werd Rhea Silva 'verliefd' op Mars, de Romeinse God van de oorlog.

Niet lang daarna raakte zij zwanger. Na de geboorte van de tweeling Romulus en Remus werd zij vermoord.

2

Rivier de Tiber

De tweeling werd in de rivier de Tiber gegooid in de hoop dat ze zouden verdrinken, maar ze overleefden.

Ze dreven in een mandje over de rivier de Tiber.  

3

Capitolijnse wolvin

Ze werden gevonden door een wolvin. De wolvin hield ze in leven en zorgde voor ze. 

4

Broedermoord

En herder vond de tweeling en voeden ze op.

Toen ze volwassen waren kregen de broers ruzie over de stad die ze gesticht hadden.

Ze waren het oneens over de vraag wie van hen koning mocht worden.

Romulus vermoordde zijn broer.

Hij werd koning van de stad die naar hem genoemd werd: Rome.

Koninkrijk?

• De stadstaat Rome is dus ruim 250 jaar een koninkrijk geweest, hoewel daar erg weinig over bekend is.
  
• En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?
  

• Wat we zeker weten is dat: Rome uitgroeide van een stadstaat tot een wereldrijk.

(750 v.C. tot 509 v.C.)

Romeinse Republiek

• In 509 v.C. werd de koning door de bevolking verjaagd.
  

• De Romeinen besluiten om Rome zelf te gaan besturen.

• Rome wordt een Republiek.

S.P.Q.R

"Senatus Populusque Romanus".

De Senaat en het Volk van Rome.

(509 v.C. - 27 v.C.)

Het Romeinse Rijk groeit!

• Vanaf de 4e eeuw v.C. veroverden de Romeinen gebieden.
  

• Romeinse legeraanvoerders, zoals Julius Caesar, veroveren grote delen van Europa.
  

(500 v.C. tot ongeveer 40 v.C.)

Burgeroorlogen

• Heersen over dit machtige rijk, dat wil iedereen wel!

• Tussen de machtigste Romeinse mannen ontstaat een aantal ruzies die uitlopen in burgeroorlogen.

• De grote winnaar en heerser over dit rijk: Julius Caesar!

(133 v.C. tot 44 v.C.)

Julius Caesar wordt vermoord!

• Julius Caesar wordt steeds machtiger, een dictator!
  

• Tegenstanders denken dat Caesar zelfs koning wil worden:
  ze moeten hem tegenhouden! 

• Op de 'idus' (= 15e dag) van maart wordt hij in de Senaat door andere senatoren vermoord.

(op 44 v.C. - 'idus' van maart)

Video

High Speed History:

Wie was Julius Caesar?

Octavianus neemt wraak

• De geadopteerde zoon van Julius Caesar, Octavianus, neemt wraak voor zijn 'vader'.
  

• Hij schakelt de daders en andere tegenstanders één voor één uit.
  

• Octavianus wordt Imperator Caesar Augustus!

(44 v.C.)

Imperator Caesar Augustus

• Niemand is machtiger dan hij. De rust in het Romeinse rijk is terug.
  

• De Senaat bedankt hem hiervoor door de titel Augustus (= 'de verhevene') te geven.  

• Augustus wordt de eerste keizer (= 'princeps') van het Romeinse Rijk.

(27 v.C. - 14 n.C.)

Pax Romana

• Met keizer Augustus begint een periode van rust en vrede die ongeveer 200 jaar duurt: de Pax Romana (= 'vrede van Rome').
  

• Het rijk breidt zich nog steeds verder uit en voorlopig is er tussen de machtigste politieke groepen een soort vrede.

(27 v.C.)

Het Romeinse Keizerrijk

• Rome zal meer dan 500 jaar een keizerrijk zijn.
  

• Ongeveer 80 keizers hebben dan geregeerd.

(27 v. Chr. - 476 n. Chr.)

Augustus was dus een goede keizer, maar...

... dat wil niet zeggen dat zijn opvolgers dat ook altijd waren!

Tiberius was geadopteerd door Augustus. Hoewel hij als goede keizer begint, gaat het als snel bergafwaartsen wordt hij...

... vermoord door Caligula, die vervolgens één van de wreedste en slechtste keizers ooit wordt.

Caligula

Tiberius

Na 4 jaar wordt Caligula vermoord en opgevolgd door Claudius. Een goede keizer, en dat had eigenlijk niemand verwacht...

... de (4e) vrouw van Claudius wil dat haar zoon Nero keizer wordt, vergiftigd haar man. Nero wordt één van de beruchtste keizers!

Claudius

Nero

Keizer Nero kom je ook later nog tegen, wanneer we het Christendom gaan bekijken.

Video

Welkom bij de Romeinen:

Wie is de gekste keizer?

• Van wanneer tot wanneer duurt de tijd van Grieken en Romeinen?

1. 200.000 tot 3000 v.C.
2. 3000 v.C. tot 500 n.C.
3. 500 v.C. tot 500 n.C.
4. 5000 v.C. tot 3000 n.C.

• Rome is volgens een oude mythe gesticht door?

1. Romules
2. Remus
3. Romules en Remus
4. Remules en Romus

• Wanneer werd Rome gesticht?

1. 800 v.C.
2. 753 n.C.
3. 800 n.C.
4. 753 v.C.

• In veel boeken over de Romeinen wordt regelmatig gesproken Imperium Romanum.
• Wat zou dit betekenen?

1. Romeinse Leiders
2. Romeinse Tijd
3. Romeinse Vrede
4. Romeinse Rijk

• Wat is de juiste volgorde over het bestuur van het Romeinse Rijk?

1. Eerst koninkrijk, dan republiek, daarna keizerrijk.
2. Eerst republiek, dan keizerrijk, daarna koninkrijk.
3. Eerst keizerrijk, dan koninkrijk, daarna republiek.
4. Eerst koninkrijk, dan keizerrijk, daarna republiek.

• Wie waren er machtiger:
  De 2 consuls of de senatoren?

1. De consuls
2. De senatoren

• Stelling: 'Julius Caesar was de eerste keizer van het Romeinse Rijk.'

1. Waar
2. Niet waar

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepenSchrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

• Waarom werd Julius Caesar vermoord?

1. Hij was een slechte keizer
2. Hij werd te machtig
3. Hij had de keizer beledigd
4. Hij had een veldslag verloren

• Hoe heet de eerste keizer van het Romeinse Rijk?