18. 15 nov: leesboek, stijlfiguren en bronnenonderzoek

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Communiceren doe je samen 2

Welkom havo 4

Op tafel:

Map/schrift, pen, theorieboek, leesboek

• Jas uit en over je stoel.
  
• Telefoon in je tas.
• Tas op de grond.

Communiceren doe je samen 2

• Leesboek
• Bronnenonderzoek
• Stijlfiguren

Vandaag vrijdag 15 november:

Communiceren doe je samen 2

Schrijf de antwoorden op in je schrift.

• In welk perspectief is het verhaal geschreven? 
• Welke twee thema's kun je aan dit boek verbinden? 
• Welk genre kent dit verhaal? 
• Leg de kaft van het boek uit. 
• Wie behoort tot het publiek van dit boek?

- H. 8 Bronnenonderzoek

Je leert hoe je relevante bronnen zoekt en hoe je de betrouwbaarheid van bronnen vaststelt. 

• Wat is een bron?
• Wanneer doe je bronnenonderzoek?

Schrijf je antwoord op in je schrift. 

Zoeken naar relevante bronnen:

1. Stel jezelf vragen over je onderwerp: Wat is het? Wanneer ontstond het? Waarom is het belangrijk? Welke argumenten zijn er voor en tegen? 

2. Bedenk wat voor informatie je zoekt: feiten, meningen, statistieken, enz. 

3. Formuleer een zoekterm. Gebruik eventueel synoniemen. 

4. Controleer of de bron betrouwbaar is. 

Betrouwbare bron:

geloofwaardig

- gezaghebbende organisatie en deskundige auteur

nauwkeurig

- actueel en volledig

neutraal

- heeft iemand een bepaald belang?

redelijk

- genuanceerd beeld

onderbouwd

- bibliografie

Dit moet je kennen op de toets!

Blog van een personal trainer over de voordelen van proteïneshakes die via zijn website verkrijgbaar zijn.

1. geloofwaardig
2. nauwkeurig
3. neutraal
4. redelijk

Een lezersbrief over staatsschulden en waarom Zuid-Europeanen voor geen meter met geld om kunnen gaan.

1. geloofwaardig
2. nauwkeurig
3. neutraal
4. redelijk

Reportage over een grote drugszaak waarin één partij word geïnterviewd, namelijk het Openbaar Ministerie.

1. geloofwaardig
2. nauwkeurig
3. neutraal
4. onderbouwd

Een artikel waarin nieuwe ontdekkingen uit niet nader gespecificeerde onderzoeken naar het chronischvermoeidheidssyndroom op een rijtje worden gezet.

1. geloofwaardig
2. nauwkeurig
3. neutraal
4. onderbouwd

Overleg alleen fluisterend met diegene naast je. 

Maak opdracht 2 en 4 (blz. 58).

Schrijf het antwoord in je schrift. 

Planning periode 1:

Communicatie

2 Onderwerp en hoofdgedachte

3 Tekstsoorten

4 Inleiding, kern en slot

(5 Tekststructuur)

6 Alinea's en verbanden

8 Bronnenonderzoek

Taal

9 Framing

Literatuur

Literair boek lezen

Literair gedicht lezen 

Stijlfiguren pg. 158-159

In PTO 1 geef je antwoorden bij een leestekst én schrijf je een boekopdracht. 

Beeldspraak

Beeldspraak is een vorm van taalgebruik waarin met een 'beeld' op een figuurlijke manier omschreven wordt wat iemand letterlijk bedoelt. 

Maak aantekeningen!

De vorige les keken we naar: 

Vandaag behandelen we:

metafoor

lyrisch ik

climax

anticlimax

hyperbool

paradox

retorische vraag

antithese

tricolon

eufemisme

understatement

spot (ironie, sarcasme, cynisme, parodie)

repetitio

chiasme

litotes

Eufemisme

Voorbeeld: 

om een moeilijk onderwerp te vermijden:

de neus poederen (wc-bezoek dames)

het tijdelijke voor het eeuwige verwisselen (overlijden)

maar ook:

financiële ombuigingen - bezuinigen

• Uitleg: verzachtende uitdrukking

Understatement

Voorbeeld: 

Na een grove belediging: 'dat kan ook wel wat aardiger'

• uitleg: afgezwakte uitdrukking

Spot (3 soorten)

ironie is licht: 'sorry dat ik altijd zo vroeg begin' (docent tegen laatkomende leerling)

sarcasme is harder: 'ga de eendjes voeren of zo' (tegen een straatverkoper die blijft aandringen)

cynisme is heel erg hard: 'heb je dat allemaal op de huishoudschool geleerd of was je altijd al zo dom?'

*disclaimer: dit zijn verzonnen voorbeelden, alleen voor uitleg!*

Repetitio

Voorbeeld: 

Nooit, nooit, nooit neem ik een hond;

Nooit, nooit, nooit neem ik een hond!

Ik neem geen Duitse herder, geen boxer en geen kees

Geen poedel en geen teckel en ook geen pekinees.

(Hans Dorresteijn)

• Uitleg: herhaling 

chiasme

voorbeeld: 

Denkend aan de dood kan ik niet slapen, En niet slapend denk ik aan de dood (J.C. Bloem)

• uitleg: kruisstelling: in een tegengestelde volgorde volgen er overeenkomsten
  

litotes

voorbeeld: 

Hij woont daar niet onaardig (over een groot huis met veel luxe)

• uitleg: omschrijving van een woord door het ontkennen van het tegenovergestelde
  

Begrippen uit deze les

Bronnenonderzoek:

geloofwaardig

nauwkeurig

neutraal

redelijk

onderbouwd

Stijlfiguren: 

eufemisme

understatement

spot (ironie, sarcasme, cynisme, parodie)

repetitio

chiasme

litotes