H5 les 1: Tussenletters in samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3,4

Uitleg

Samenstelling= twee woorden die SAMEN één woord worden

vb.
groente + soep = groentesoep

boeken + plank = boekenplank

Een samenstelling schrijf je met -en, -e of -s. 

Tussenletter -en-

Hoofdregel: als het eerste deel van de samenstelling alleen een meervoud heeft op -en, dan schrijf je in de samenstelling ook -en.

Krant  =  kranten  ->  krantenbezorger

Kip       =  kippen   ->  kippensoep
Boek   =  boeken  ->  boekenkast

Tussenletter -e- 

* Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is

vb. Zon = zonnestelsel, Koningin = Koninginnedag

* Het eerste woord heeft alleen een meervoud op -s.

vb. Garage = garages -> garagebedrijf

* Het eerste woord is versterkend

vb. Apetrots = heel trots, beresterk = heel sterk

* Het eerste woord heeft een mv op -en en op -s

vb. Groente = groentes & groenten -> groentesoep

Tussenletter -s-

Als je een -s hoort in de samenstelling, dan schrijf je deze ook.

vb.
Meningsverschil, jongensbroek

Als het tweede deel met een -s begint, dan krijg je dubbel -s

dames + sjaal = damessjaal

erwt+soep

1. erwtesoep
2. erwtensoep
3. erwtsoep
4. erwtessoep

liefde+brief

1. liefdebrief
2. liefdenbrief
3. liefdesbrief

maan+schijn

1. manenschijn
2. maneschijn
3. maanenschijn
4. maaneschijn

meisje+schoen

1. meisjesschoen
2. meisjeschoen
3. meisjeschoen

dier+winkel

1. dierenwinkel
2. dierwinkel
3. dierewinkel

kip+vel

1. kippevel
2. kippenvel
3. kipvel
4. kippesvel

zon+straal

1. zonnestraal
2. zonnenstraal
3. zonstraal
4. zonnesstraal

pan + koek

1. pannekoek
2. pannenkoek
3. pankoek
4. panneskoek