Humor

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Bij Kern 3H        Stijlfiguren

Les 6 Spot (blz. 28)

Wat is humor en wat is spot? 

Van Dale: Oog en gevoel voor vrolijk makende tegenstrijdigheden tussen voorkomen en bedoeling of betekenis van zaken, handelingen en gebeurtenissen. 

spotten: 'de spot drijven met iemand of iets' - iemand voor gek zetten of voor de gek houden. Sterkere vorm: iets/iemand belachelijk maken (ironie / sarcasme)

Wat is het doel van 'spottend' zijn?

De spot drijven - belachelijk maken

- in de literatuur

- in het dagelijks leven

- in de politiek?

3 vormen

ironie

sarcasme

cynisme

Ironie:  milde spot, schertsend

– De spellingregeling over de tussen-n, daar hebben ze nou echt hun best op gedaan.

– Steeds weer klinkt de roep om een apart ironieteken, bijvoorbeeld het omgekeerde vraagteken. Maar de ironie wil dat zo’n teken al lang bestaat: de smiley.

Sarcasme: bijtende, scherpe spot, kwetsend

– Je hebt heel hard gewerkt op je mobieltje, zei hij sarcastisch, maar kun je mij toch even helpen met tafeldekken?

Cynisme: wrede, bittere spot, zwartgallig

– Ach, een hond is tenminste goedkoper dan een kind.

– Tja, als je een paar wedstrijden niet scoort heeft niemand meer belangstelling voor je, zei hij cynisch.

Verschil in karakter en in sterkte.

Cynisme komt vaak voort uit een (pijnlijk...) ongeloof in het goede van de mens, of uit een gevoel van machteloosheid vermengd met woede.

Dat mevrouw Wagemaker humor gaat uitleggen in een droge Lessonup, is wel een beetje...

1. sarcastisch
2. ironisch
3. cynisch
4. dodelijk

Deze grap is

1. cynisch
2. ironisch
3. sarcastisch

Handig van jou om geen sleutel mee te nemen.

1. Ironisch
2. Sarcastisch
3. Cynisch

Ach, niemand gaat deze tekst lezen. Iedereen lijdt tegenwoordig toch aan een infofarct.

1. Ironisch
2. Sarcastisch
3. Cynisch

Goh, de vorige keer had je een betere smoes toen je te laat kwam.

1. Ironisch
2. Sarcastisch
3. Cynisch

Jij stond zeker achteraan toen de intelligentie werd uitgedeeld.

1. Ironisch
2. Sarcastisch
3. Cynisch

Wat een geweldige jongens, om iemand die al op de grond ligt te trappen en te slaan.

1. Ironisch
2. Sarcastisch
3. Cynisch

Stijlfiguren

Bij het maken van humoristische teksten, beelden of sketches gebruiken schrijver beelden en zinswendingen met humor erin. Stijlfiguren zijn manieren om met taal bewust af te wijken van de gebruikelijke betekenis. 

Soorten stijlfiguren

climax, anticlimax, hyperbool, understatement, eufemisme, woordspeling, repetitio, anafoor, tricolon (=de drieslag)

hyperbool = iets heel erg overdrijven (berg opwaarts)

anti-climax = opsomming af laten nemen (berg af...) 

understatement = veel zwakker uitdrukken

eufemisme = verzachtend/verhullend uitdrukken

woordspelingen = woordgrappen, woorden veranderen

                                    voorbeelden:

Ik schrok me dood! Hij ligt te sterven van verveling!

Hij is wereldberoemd... uhm tja, in onze stad dan ! 

De Duitsers waren in 1940 in ons land niet echt welkom.

Zelfdoding of suicide in plaats van zelfmoord zeggen

Drink met maten - nooit alleen !