6.3_deel 4_Centraal bestuur_KGL

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Machtige koningen en grote Staten

Wat doe je vandaag? 

• Herhaling vorige les 
• Nieuwe stof: centraal bestuur + centralisatie 
• Opdrachten maken 

Vanaf het jaar 1000 (Steden en Staten) ontstond er een

1. Landbouw samenleving
2. Landbouw Stedelijke Samenleving
3. Industrie samenleving

Waarom waren de stedelingen afhankelijk van de boeren?

In de steden woonden:

1. Burgers
2. Mensen van adel

Waar woonden de mensen van Adel?

1. In steden
2. In een boerderij
3. In grote kastelen

In welk rijtje staan mensen van adel?

1. Graaf, koning, boer
2. Graaf, boer, burger
3. Graaf, koning, hertog
4. Graaf, ambachtsman, hertog

Wie is de belangrijkste edelman?

1. Graaf
2. Hertog
3. Koning

Burgers betaalden de adel geld, in ruil daarvoor mochten de burgers:

1. zelf regels en wetten maken en stadsmuren bouwen
2. moesten de burgers naar de adel (koningen) luisteren
3. moesten de burgers het bestuur van de stad afstaan aan de koning

Burgers kregen van de adel rechten. Een recht is:

1. iets dat je mag doen
2. iets dat je moet doen

Aan het hoofd van het stadsbestuur stond de:

1. Schout
2. Schepenen

Tegenwoordig noemen we de schout:

1. Burgermeester
2. Ambtenaren

Nieuwe stof

bladzijde 112 van je boek 

Wie maakten de regels en wetten tot 1300? 

•  Tussen 500-1000 hadden de koningen
   weinig macht
  
• Na Karel de Grote (800 n. Chr) waren koningen eigenlijk een lachtertje
  
  Wie had dan wel de macht?
  
• Veel kleine edelmannen
• Voor elk gebied andere regels 
• In de stad mochten burgers de regels bepalen 
  
  

De tijd van Monniken en Ridders (500-1000) 

Er waren veel edelmannen die elk voor hun eigen kleine gebied de regels bepaalden 

De koningen krijgen de macht 

Rond 1300 veroveren de koningen hun macht terug.

Zij wilden in hun hele gebied dezelfde regels en wetten 

De koningen bestuurden vanuit één plek een groot gebied (= centralisatie) 

Er ontstonden grote staten (=landen)

De tijd van steden en staten 

Politieke verandering 

Politiek = alles dat met het bestuur van een land te maken heeft 

Voor 1300: elk gebied onder leiding van edelman eigen regels 

Na 1300: koning verslaat edelmannen en bepaalt voor één groot gebied alle regels 

Verandering = er komt een centraal bestuur i.p.v. allemaal losse besturen 

We hebben het over edelmannen gehad. Edelmannen zijn van adel.
Wie is van adel?

1. Een boer
2. Een graaf
3. Een ambachtsman
4. Een handelaar

Wie is nog meer van adel?

1. De koning
2. Een burger

Wat betekent politiek?

1. Alles dat met landbouw te maken heeft
2. Alles dat met besturen van een land te maken heeft
3. Alles dat met ambachtslieden te maken heeft

Tot 1300 was de macht vooral in handen van:

1. Één sterke koning
2. Veel kleine edelmannen
3. De burgerij

Na 1300 was de macht in handen van:

1. Één sterke koning
2. Veel kleine edelmannen
3. De burgerij

In de steden waren deze mensen aan de macht:

1. De koning
2. De kleine edelmannen
3. De burgerij

Wat betekent centralisatie?

1. Vanuit één plek je land besturen
2. Vanuit meerdere plekken je land besturen
3. In elk gebied in je land andere regels invoeren

Aan  de slag, 5 minuten, gewoon proberen :)

Boek op blz. 135  --> Overzicht van de samenlevingen in de geschiedenis tot 1500

Samenleving = manier waarop mensen samen leven en aan hun voedsel komen

Kies uit deze samenlevingen:

- Jagers Verzamelaars 

- Landbouw

- Landbouw stedelijk

Aan de slag 

Maak opdracht 10, 11 en 12

blz. 112/113