Lezen paragraaf 2, Uiteenzetting, betoog, beschouwing les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Deze les: leesvaardigheid paragraaf 2 4V

• Wat kan je voorbereiden voor de toetsweek?
• Huiswerk nakijken (opdr. 1-3 en inventarisatieblad)
• Verder oefenen 

Toets leesvaardigheid 

• weging 15
• 90 min.
  
  
• Leerstof
  - Hfst. 2 Uiteenzetting, beschouwing en betoog (blz. 10)
  - Handig! blz. 271-273 

Nakijken opdracht 1

• 1 de versplintering van de Tweede Kamer / het grote aantal (kleine) partijen in de Tweede Kamer
• 2 eigen antwoord

Nakijken opdracht 2

• geëvenaard (al. 2) – ook behaald
  
• kiesdrempel (al. 2) – aantal benodigde stemmen voor een Kamerzetel
  
• impuls (al. 3) – prikkel; stimulans
  
• dissidente (al. 3) – andersdenkende
  
• aanzienlijk (al. 7) – veel
  
• representeert (al. 7) – vertegenwoordigt
  
• zich hard maken (al. 8) – hun best doen
  
• bakermat (al. 8) – plaats van oorsprong of wording
  
• betaamt (al. 8) – past; (be)hoort

Nakijken opdracht 3

• 1 B het tekstonderwerp noemen
  
• 2 B De tekst bevat vooral veel uitleg over het onderwerp.
  
• 3 Eigen antwoord, bijvoorbeeld in alinea 2:
  
• 
  

Nakijken opdracht 3

• De versnippering van het Nederlandse parlement is al langer gaande. In 1982 werden er al eens twaalf partijen verkozen, een aantal dat in 1994 werd geëvenaard. Deze uitslagen werden pas in 2017 (dertien partijen) en 2021 overtroffen. In 1982 deden de voorlopers van GroenLinks – CPN, PSP, PPR en de Evangelische Volkspartij – nog apart mee. In 1994 bestond de ChristenUnie nog niet en behaalden GPV en RPF allebei zetels. Na versnippering van het parlement klitten partijen soms weer bij elkaar om hun machtsbasis te vergroten. Vandaar dat in tussenliggende jaren ook weleens maar negen partijen de kiesdrempel behaalden.

Nakijken opdracht 3

• 4 A De laatste veertig jaar zien we in het Nederlandse parlement steeds meer (kleine) fracties en die versnippering is groter dan in andere landen.
  
• 5 tekstdoel = informeren
  
• tekstsoort = uiteenzetting
  

Bespreken inventarisatieopdracht

Verder oefenen

Maak opdracht 4, 5 en 7 blz. 12- 15

Deze les

Nakijken opdracht 4, 5 en 7 blz. 12- 15

Lezen tekst 4 en opdracht maken

Nakijken opdracht 4

• verzuilde (al. 2) – in groepen met dezelfde levensovertuiging/religie verdeelde
  
• portefeuilles (al. 2) – te controleren beleidsterreinen
  
• heikele (al. 3) – lastige; moeilijke
  
• speerpunten (al. 4) – zaken/overwegingen die prioriteit hebben/waaraan extra aandacht geschonken wordt
  
• amendementen (al. 8) – voorstellen tot wijzing van een wetsvoorstel
  
• positioneren (al. 9) – plaatsen

Nakijken opdracht 4

• ondergeschoven kindje (al. 9) – iets wat ten onrechte niet de verdiende aandacht krijgt
  
• moties (al. 11) – vragen aan de aanwezigen op een vergadering om zich over een bepaalde kwestie uit te spreken
  
• vrijblijvende (al. 11) – geen consequenties hebbende; niet tot verplichtingen leidende
  
• uit de kluiten gewassen (al. 13) – groot; flink

Nakijken opdracht 5

• 1 C tot nadenken aanzetten
  
• 2 C In de tekst geven diverse deskundigen of betrokkenen hun visie op het onderwerp.

Nakijken opdracht 5

3 Eigen antwoord, bijvoorbeeld:

• in alinea 2: ‘Versplintering gaat niet alleen over het aantal partijen’, zegt politicoloog Simon Otjes van de Universiteit Leiden.

• in alinea 3: ‘Den Haag heeft ontzettend veel commissies’, zegt Laurens Dassen, nieuw Kamerlid namens Volt.

Nakijken opdracht 5

• in alinea 5: Ook voor Don Ceder, nieuw ChristenUnie-Kamerlid is het wennen. Hij heeft vier collega-fractieleden. In zijn eigen portefeuille zitten jeugdzorg, asiel en immigratie, digitale zaken en buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking – een bonte verzameling thema’s. ‘Iedere keer als ik op refresh druk, zit er wel een nieuwe mail in m’n inbox. Er zitten simpelweg te weinig uren in een dag om alle uitdagingen in de samenleving adequaat te behandelen’, zegt Ceder.

• in alinea 9: Hans Spekman zat van 2006 tot 2012 in de Kamer voor de PvdA en was tot 2017 partijvoorzitter. Ook hij ziet het probleem van krimpende fracties, al deelt hij de analyse van Otjes niet helemaal.

Nakijken opdracht 5

• 4 B Hoewel een versnipperde Tweede Kamer goed is voor de democratische vertegenwoordiging, is het nog maar de vraag of alle fracties de regering goed kunnen en willen controleren.
  
• 5 tekstdoel = opiniëren
  
• tekstsoort = beschouwing
  

Nakijken opdracht 7

• 1 A de mening van de auteur weergeven
  
• 2 A De auteur van de tekst neemt een standpunt in over het onderwerp.
  
• 3 Eigen antwoord, bijvoorbeeld:
  
• • in alinea 5/6: Met grote regelmaat hoor je dan ook pleidooien om een kiesdrempel in te voeren. Zo’n drempel bestaat al (25% van de kiesdeler), maar kennelijk willen de voorstanders een hogere barrière. Als je niet goed ingevoerd bent, klinkt het aantrekkelijk: al dat kleine spul uit de Kamer en het gaat weer over de hoofdzaken.

Nakijken opdracht 7

• Was het maar zo eenvoudig. In het verleden zijn wel vaker voorstellen gedaan én in de Kamer aanvaard om de kiesdrempel te verhogen, maar van uitvoering ervan is steeds afgezien.
  
• • in alinea 9: Kortom, een hoge kiesdrempel doet het lekker als je aan het mopperen bent, maar lost niets op.
  
• 4 Een kiesdrempel lost niets op.
  
• 5 tekstdoel = overtuigen
  
• tekstsoort = betoog
  

Verder oefenen

Lezen: tekst 4

Maken: opdracht 9 (vraag 1-9)

en daarna online planning 14 (een opdracht om de onderbouwkennis te herhalen)

Deze les (leesvaardigheid 4v)

Nakijken opdracht 9

Verder met een totaalopdracht als toetsvoorbereiding

Nakijken opdracht 9

• 1. eigen antwoord
•  

Nakijken opdracht 9

• 1. eigen antwoord
• 2. 

Nakijken opdracht 9

• 3 - Dat biedt pluriformiteit genoeg (links-rechts, progressief-conservatief én politieke flanken kunnen vertegenwoordigd worden).
  - Er kan met twee of met drie partijen een coalitie worden gevormd.
• 4 - Stemmen op partijen die de drempel níet halen, gaan verloren.
  - Ze werken strategisch stemmen in de hand, waardoor de zetelverdeling een vertekend beeld geeft van de werkelijke voorkeuren van kiezers.
• 5 omdat mensen soms niet op hun favoriete partij stemmen als die geen kans maakt om in de coalitie te komen, maar op de ‘minst erge’ serieuze coalitiepartij.

Nakijken opdracht 9

• 6 dat je als partij bij de top zes moet eindigen
  
• 
  

Nakijken opdracht 9

• 7 Vijf van de volgende:
  
• - Er ontstaat een breed/groot draagvlak voor de partijen die gekozen worden.
  
• - Er komt een einde aan het strategisch stemmen.
  
• - Er ontstaan partijen met werkbare groottes.
  
• - Het stimuleert campagnevoeren op eigen inhoud in plaats van concurrenten aanvallen.
  
• - De partijen weten hoe ze aan hun stemmen zijn gekomen.
  
• - De stem van het volk wordt beter weergegeven.
  
• - De overgang naar dit systeem is geen drastische wijziging.
  
• - Het voldoet nog steeds aan de uitgangspunten van ons electorale systeem.
• 
  

Nakijken opdracht 9

• 8 We moeten bij de Tweede Kamerverkiezingen snel overgaan naar het AV-systeem.
  
• 9 Eigen antwoord. Als je antwoord bij vraag 1 ‘uiteenzetting’ of ‘beschouwing’ was, dan moet je dat nu bijstellen naar ‘betoog’: je kunt uit de laatste alinea de mening van de auteur afleiden (zie het antwoord op vraag 8). Die mening wordt onderbouwd met argumenten, namelijk de voordelen van het AV-systeem.

Totaalopdracht als toetsvoorbereiding

- Werk stil en voor jezelf

- Kies zelf of je wilt beginnen met de herhalingsopdrachten van vorig jaar, of met de opdrachten bij paragraaf 2.

- Heb je een gedeelte klaar? Kijk na met de antwoorden op de laatste pagina.

Let op: als extra voorbereiding is er een online planning met opdrachten bij paragraaf 1 en 2.
Vergeet niet je leesboek uit te lezen (3 weken tot de deadline)