P3 Hfst 12 Preventie en gezondheidsbevordering

• Assisterende Gezondheidszorg
• MBO
• Studiejaar 1

Fijn dat je er weer bent!

Regels:

- Laptop voor je op tafel

- Telefoon in je tas offline

- Doe lekkeRegels:

Leerdoelen

- Je kent verschillende tweedelijns zorgvoorzieningen         

           welke vragen heb je nog over hoofdstuk 11     

           welke meerkeuze vragen heb jij gemaakt 

- Je kent verschillende preventieve maatregelen uit de gezondheidszorg

- Je kent de vier verschillende soorten vormen van preventie

Studenten hebben eventueel de keuze om zelfstandig het hoofdstuk door te werken. Zij krijgen dan de opdracht om 3 meerkeuze vragen te maken over hoofdstuk 12 of bedenk voor iedere vorm van preventie een voorbeeldcasus. 

11.1 Inleiding

Tweedelijnszorg vindt ook plaats in andere instellingen dan ziekenhuizen

   Bijvoorbeeld:

     verpleeg- en verzorgingshuizen

     ggz-instellingen (voor geestelijke gezondheidszorg) 

      instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking

Verzorgingshuis: met beperkte zorg

Verpleeghuis: met verzorging en verpleging. 

Uitgesteld door extra zorg thuis of dagopvang. 

11.2 Zorg in verpleeg- en verzorgingshuizen

Mensen die te veel zorg nodig hebben om zelfstandig of met wat hulp thuis te wonen, komen in aanmerking voor verblijf in een verzorgingshuis (met beperkte zorg) of een verpleeghuis (met verzorging en verpleging)

     Opname in deze instellingen kan een tijdlang worden uitgesteld door extra zorg thuis of door dagopvang. 

Meer zorg nodig, dan indicatie van het 

Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ)

11.3 Instellingen voor geestelijke gezondheidszorg

Mensen met psychische problemen en psychiatrische stoornissen, zoals angst, depressie, schizofrenie, kunnen hulp krijgen van instellingen voor geestelijke gezondheidszorg (ggz)

- Dat zijn vaak grote ggz-instellingen die allerlei soorten hulp bieden 

- Daarom heten ze ook wel: geïntegreerde ggz-instellingen

ggz-instellin:  kortdurende ambulante begeleiding, afdelingen voor crisisinterventie, opnameafdelingen en afdelingen voor kortdurend verblijf.

Welke meerkeuze vraag bij hfst 11 heb jij gemaakt?

Wat is preventie (preventief) ?

1. Een behandeling achteraf
2. Een beroepsziekte
3. Ergonomisch werken
4. Voorkomen van ...

Welk voorbeeld kun je geven?

12.1 Inleiding

Het doel van preventie is: voorkómen dat een ziekte en/of beperking ontstaat. 

• Ziektepreventie, ziekte voorkomen. Bijv. hepatitis B vaccinatie
• Ongewenste situatie voorkomen. Bijv. zwangerschap

     Preventie kan ook gaan over organisatie. Bijv.  handelen om agressie te voorkomen of medische gegevens niet inzichtelijk zijn.

  

Bijv ook: gaatjes in zijn tanden en kiezen voorkomen, voorkómen van overgewicht. 

Gaat voornamelijk over ziektepreventie in dit hoofdstuk. 

12.2 Primaire preventie

Primaire preventie: zorg je ervoor dat een ziekte niet optreedt. Mensen zijn (nog) niet ziek.

Preventie is pas mogelijk als de oorzaak en risicofactoren bekend zijn.

Bijv:

• cariës en tandvleesontsteking;
  
• hart- en vaatziekten;
  
• griep (influenza);
  
• soa’s;
  
• spina bifida (open ruggetje).

Omdat de oorzaak en/of risicofactoren niet altijd bekend zijn, is preventie lang niet altijd mogelijk. 

12.3 Secundaire preventie

Secundaire preventie: vroege opsporing of screening van een ziekte. De ziekte is al wel aanwezig, maar geeft (nog) geen  klachten.

       

Bijv:

• bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker
• periodieke tandarts controle
• Leefstijladviezen bij CVRM

Gevaar: medicalisering, schijnveiligheid, onjuiste uitslag

Medicalisering: de gewone dingen van het leven worden steeds meer als een gebeurtenis met medische risico’s gezien, waarbij medisch onderzoek nodig is. Maar onderzoek geeft niet altijd de juiste uitslag. En dus is er kans op onterechte geruststelling of onterechte ongerustheid

12.4 Tertiaire preventie

Tertiaire preventie: het voorkomen dat de ziekte verergert of  complicaties optreden. Voorkomen dat de patiënt meer beperkingen ondervindt van de ziekte dan nodig is. 

De grens tussen behandeling en preventie niet altijd even scherp.

Bijv:

• Inhalatiemedicijnen verkeerd gebruikt
• Wonden geïnfecteerd raken
• Llangdurig gebruik van slaapmedicatie
• Patiënt te laat hulp inroept

Wanneer iemand al ziek is en klachten ervaart, denk je eerder aan behandelen maar ook dan kun je preventief handelen om erger te voorkomen. Doel: kwaliteit van het leven onnodig vermindert. 

Ook zelfredzaamheid valt hieronder. 

12.5 Quaternaire preventie

Quaternaire preventie: voorkomen dat mensen onnodig gebruikmaken van zorg en afhankelijk worden van zorg. 

Daaronder valt ook het afraden van onnodig (preventief) onderzoek, zoals onnodige check-ups en total body scans 

12.6 Bij preventie hoort meestal voorlichting

Aangezien in de meeste gevallen mensen zelf iets moeten doen om een ziekte te voorkomen is goede voorlichting essentieel. 

                                           Belangrijke taak van jou 

Bijv:

• Instructie over tandenpoetsen2
• Instructie over gebruik van medicijnen 
• Instructie over leefstijl

12.9 GGD

De GGD = Gemeentelijke of Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst, heeft als voornaamste taak de preventie en het bevorderen van de gezondheid van mensen in de gemeenten

        Bestrijding van infectieziekten 

Naast GGD ook andere organisaties en

patiënten- en cliëntenorganisaties die veel

aan preventie doen.

Bijv. Nederlandse Hartstichting

Dit hebben wij de afgelopen jaren allemaal ervaren. 

Soms dienen ziekten daar gemeld te worden voor registratie, om zo te monitoren. 

JGZ= afdeling jeugdgezondheidszorg 0-18 jaar

Arbodienst

Opdracht Preventie

(wordt door docent gedeeld: zie teams)

Wat vind je van deze les?