H6 - Psychotische stoornissen

• Psychologie
• MBO
• Studiejaar 1

Psychiatrie 

- Terugblik H4

- Theorie H6 Psychotische stoornissen
- Zelfstandig werken

Terugblik
Welke benaderingswijze lees je terug in de quote hiernaast?

1. Herstelondersteunende zorg
2. Presentiebenadering
3. Empowerment
4. Interventiebenadering

Jij bent begeleider van Anne. Anne is een meisje van 23 jaar. Al een tijdje laat ze ander gedrag zien. Dit is terug te zien in haar nieuwe interesses binnen het geloof. Daarnaast geeft ze vaak aan dat ze wordt achtervolgd wanneer ze naar huis fietst, als omschrijving geeft ze dan ‘iemand in een zwarte auto die de hele weg achter haar aanrijdt’.

Vandaag komt Anne thuis tijdens jouw dienst. Anne rent naar haar kamer en roept dat de man uit de zwarte auto haar achter na komt. Ze is enorm bang en laat niemand bij haar in de buurt. Na een tijdje wil Anne met je praten. Het valt je op dat ze rare en onvolledige zinnen uitspreekt, jij vermoedt dat Anne in een psychose zit.

Welke gedragingen van Anne denk jij dat er samenhangen met een psychose?

Waar of niet waar?

Iedereen kan psychotisch worden

1. Waar
2. Niet waar

Welke 'psychotische' ervaring heb jij?

Psychose

Betekent: ‘De uiting van een verstoring in een deel van de hersenen’. 

Kenmerkend is:
- Toestand van ernstige verwardheid
- Contact met de dagelijkse werkelijkheid is deels tot geheel kwijt



De gevoelens, gedachten, indrukken en waarnemingen komen niet overeen met de werkelijkheid.
Het realiteitsbesef ontbreekt bij iemand in een psychose.

Het is belangrijk om iemand te behandelen wanneer diegene in een psychose zit.

Ja, dit moet direct

Nee, dit is niet mogelijk

Je moet wat anders doen dan behandelen

Hoofdstuk 6 - Psychotische stoornissen

Symptomen van een psychose:
- Er is geen ziektebesef

- Positieve symptomen (aanwezig):

* Wanen = niet reële overtuigingen (denken!) Bijv: vervolgingswaan, grootheidswaan, jaloersheidswaan etc.
* Hallucinaties = schijnwaarneming (zien!)
Onder te verdelen in: auditieve/ geluidshallucinaties, tactiele of gevoelshallucinaties, smaakhallucinaties en reukhallucinaties.
* Gedesoriënteerd gedrag= niet te volgen gesprekken, bijzondere keuzes, ontregelde emoties, chaotisch gedrag. 

- Negatieve symptomen (afwezig terwijl ze er behoren te zijn):

* Vervlakking emoties: nauwelijks oogcontact, geen expressie, geen reactie.

* Spraakarmoede: korte antwoorden.

- Psychische desintegratie: 
Cliënt heeft het gevoel de controle kwijt te zijn en voelt zichzelf niet meer. 

Hoofdstuk 6 - Psychotische stoornissen

Oorzaken van een psychose:

1. Psychiatrische stoornis:
Schizofrenie, bipolair, depressie en borderline


2. Ontregeling in de hersenen:
Drugs (lsd/ paddo’s), alcohol, ziekte (aids, tumor, dementie)

3. Persoonlijke omstandigheden:
Langdurige/ernstige stress, traumatische gebeurtenissen

 DUS: ALTIJD EEN UITING VAN EEN ONDERLIGGENDE ERNSTIGE AANDOENING

Hoofdstuk 6 - Psychotische stoornissen

Ontstaat rond het 20ste levensjaar, voorafgaand zichtbaar in:
- Cognitieve verslechtering
 - Isolerend gedrag
 - Veranderende eetgewoontes
- Veranderende interesses
- Werkprestaties verminderen (slechte planning en concentratie)

Een psychose duurt over het algemeen een aantal weken tot een aantal maanden, nadien:
- Slechte lichamelijke verzorging
- Slechte concentratie, weinig zin om actie te ondernemen
- Slecht slapen, veranderend gedrag zoals suïcide en agressiviteit

Daarna
 - Vaak herstelperiode, soms herstelt iemand prima en soms niet
- Vrijwel nooit blijft het bij één psychose

Hoofdstuk 6 - Psychotische stoornissen

Psychotische stoornissen volgens de DSM5:
- Schizofrenie
- Waanstoornis
- Schizotypische persoonlijkheidsstoornis
- Drugspsychose
- Schizoaffectieve stoornis
- Schizofrenie

Hoofdstuk 6 -
Psychotische stoornissen

Schizofrenie is een ziekte van de hersenen waarbij denken, gevoelsleven en gedrag van de patiënt ernstig verstoord zijn geraakt.

Symptomen:

- Duidelijke aanwezigheid van wanen;

- Duidelijke aanwezigheid van hallucinaties;

- Gedesoriënteerd gedrag of gedrag met sterke bewegingsverstarring;

- Negatieve symptomen als gevoelsvervlakking of initiatiefverlies,

Hoofdstuk 6 - Psychotische stoornissen

Wist je dat .. 

- Bijna één op de honderd mensen lijdt aan schizofrenie.

- Per jaar ongeveer 3000 (1 op de 5.000) nieuwe cliënten in Nederland

- ,Schizofrenie is een chronische ziekte

- Medicatie is van groot belang.

- 20% van de cliënten heeft na een eerste ziekeperiode geen noemenswaardige behoefte aan zorg meer en kan een zelfstandig bestaan opbouwen.

- 10% van de cliënten pleegt zelfmoord binnen de eerste tien jaar van hun ziekte en ruim het dubbele ervan doet pogingen daartoe.

- 10-20% van de cliënten brengt zich zelf ernstig, blijvend letsel toe.

- Geschat wordt dat ongeveer zo’n 40% van de cliënten niet of niet op tijd adequate hulp krijgt.

Hoofdstuk 6 - Psychotische stoornissen

Beroemdheden:

 Vincent van Gogh - Albert Einstein - Emily Dickinson- Isaac Newton

‘De gedachten van schizofrenen vliegen alle kanten op, wat tot chaos leidt,’ illustreert hij. ‘Maar een familielid dat een beetje van die eigenschap heeft, kan daardoor juist goed out of the box denken.’

Huiswerk

Thema 3 – Hoofdstuk 6: Opdracht 1 t/m 6