2024-06-21 Schildklier

• BSP apothekersassistenten
• MBO
• Studiejaar 1

De schildklier

Schildklier belangrijk orgaan van ons endocriene systeem = hormoonsysteem.

Voor het omzetten en verwerken van voedingsstoffen. 

Het is een klein orgaan in de hals dat o.a. het hormoon levothyroxinne (T4) aanmaakt. Dit is essentieel voor de ontwikkeling van de hersenen en centraal zenuwstelsel, groei en stofwisseling.

1% vrouw hypothyreoïdie

3% vrouw hyperthyreoïdie. Klachten komen bij mannen minder vaak voor. 

Hormomen onderverdeeld. 

- Thyroxine (= T4) 

- Tri-jodothyronine (= T3). 

De schildklier maakt ongeveer vier keer zoveel T4 als T3. Het lichaam kan zelf T3 maken van T4.

 TSH (= schildklier stimulerend hormoon) geeft de schildklier seintje tot aanmaken van hormonen. TSH wordt gemaakt door de hypofyse. Bij het bloedonderzoek wordt altijd ook naar de hoeveelheid TSH gekeken.

Calcitonine zorgt ervoor dat er niet te veel calcium of kalk vanuit de botten in het bloed komt.

T3 = trijoodthyronine → 20%→ actief

T4 = tetrajoodthyronine of thyroxine of levothyroxine→ 80%→ inactief

Calciumionen spelen een belangrijke rol bij het samentrekken van glad spierweefsel, daarnaast is het een belangrijk onderdeel in de bloedstolling→ reguleert de bloeddruk, hartslag.

www.cyberpoli.nl

Om aan de aanvraag te voldoen gaat de schildklier groeien bij hypothyreoïdie. 

Metabolisme= stofwisseling, omzetting

Hielprik→ hiermee wordt bloed afgenomen bij een pasgeboren baby. In het afgenomen bloed wordt het T4-gehalte onderzocht. Als dat te laag is, wordt ook de TSH-waarde bepaald. Bij een afwijkende uitslag wordt de baby verwezen naar een kinderarts of endocrinoloog. Hoe eerder de behandeling begint met schildklierhormoon, hoe beter.

Hashimoto: eigen schildkliercellen worden afgebroken. 

Stille thyreoïditis, tijdelijk hypo of hyper (1-4 mnd) spontaan herstel.

1 maal per dag een half uur voor het ontbijt innemen. 

Bijwerkingen: hyperthyreoïdie. Dosering bepaald adv bloedspiegelbepalingen.

Levothyroxine meest gebruikt, wordt in lever omgezet in sterk werkzame liothyronine, dit heeft korte halfwaardetijd en dus meer schommelingen. Als combinatietherapie als levothyroxine onaf doende werkt. 

https://kennisbank.knmp.nl/article/Informatorium_Medicamentorum/S1164.html

ANTIARITMICA > Amiodaron

Nakijken van de opdracht 

Afkortingen en recepteisen

Pak je antwoorden erbij. 

Zelf aan de slag met de opdracht

 "De schildklier vraag 1 t/m 6"

Durf je vragen te stellen

Thyreomimetica zijn gnm die werking van de schildklier nabootsen. Het zijn echte schildklierhormonen. We noemen deze behandeling?

1. Causale therapie
2. Substitutietherapie
3. Symptomatische therapie
4. Preventieve therapie

Controle d.m.v. bloedspiegelbepaling

Eerst iedere 6 weken, daarna iedere 3 maanden en jaarlijks

Medicatiebewaking

Interacties

kennisbank.knmp.nl

Thyreomimetica zijn een CI bij angina pectoris, hartfalen en hartritmestoornis

Worden gebruikt bij hypothyreoïdie, daar komt bradycardie voor. 

Bradycardie = een te laag hartritme. 

Echter op kennisbank staat dat het geen CI is. 

Probeer bij PS eens uit welke melding je krijgt. 

kennisbank.knmp.nl

kennisbank.knmp.nl

De interactie is relevant bij starten, bij dosiswijziging van het thyreomimeticum in de instelfase en bij staken. Als de schildklierfunctie is genormaliseerd, is de respons op VKA's gelijk aan die van personen zonder schildklierfunctiestoornis.

De afbraak van vitamine K-afhankelijke stollingsfactoren worden verhoogd. Gevolg hiervan is een verhoogde respons op de VKA. Zolang de schildklierfunctie niet wijzigt, blijft het effect van de VKA gelijk.

INR verhogende middelen: allopurinol, amiodaron, androgenen, benzbromaron, danazol, disopyramide, disulfiram, esomeprazol/omeprazol, fibraten, fluconazol, isoniazide, itraconazol, ketoconazol, kinidine, leflunomide, metronidazol, noscapine, propafenon, rosuvastatine, teriflunomide, thyreomimetica, voriconazol.

Nakijken van de opdracht 

Afkortingen en recepteisen

Pak je antwoorden erbij. 

Zelf aan de slag met de opdracht

 "De schildklier vraag 7"

Durf je vragen te stellen

 en jodiumhoudende contrastmiddelen.

Patiënt vaak mager en nerveus. Karakteristiek = uitpuilende oogbol.

Ziekte van graves, oorzaak en ontstaan niet bekend, ontstekingsziekte. Lichaam maakt antistoffen die de schildklier stimuleren om extra schildklierhormoon te maken. Kan alle leeftijden, meestal 40-50 jaar.

Stress kan uitlokkende factor zijn.

Subacute thyreoïditis, spontaan herstel. 

Toxisch adenoom=  een goedaardig gezwel in de schildklier dat te veel schildklierhormoon maakt. 

Thiamazol 

kennisbank.knmp.nl

Nakijken van de opdracht 

Afkortingen en recepteisen

Pak je antwoorden erbij. 

Maak de opdracht

 "De schildklier vraag 8 t/m 15"

Durf je vragen te stellen

Hypothyreoidie 

Hyperthyreoidie 

Koud 

Warm 

Diarree

Obstipatie 

Bradycardie

Tachycardie 

Depressie 

Zenuwachtig

Neiging tot dik worden 

Afvallen 

Tachycardie = een te snel hartritme 

Bradycardie = een te laag hartritme

Wat is de farmacotherapeutische groep van Levothyroxine?

1. Thyreomimetica
2. Thyreostatica

Bij welke aandoening wordt Thiamazol voorgeschreven?

1. Hyperthyreoïdie
2. Hypothyreoïdie

Met welk middel hebben thyreomimetica en thyreostatica een interactie?

1. Acenocoumarol
2. Acetylsalicylzuur