Maw 4 havo 23 maart

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat gaan we vandaag doen?

Paragraaf 8.2

Huiswerk bespreken

Herhaling hoofdstuk 5 t/m 7

huiswerk

opdracht 2 en 4

Gezag en representatie

Gezag: Macht die als legitiem beschouwd wordt.

Als een actor gezag heeft accepteren de anderen vrijwillig de beslissingen die hij neemt en aanvaarden ze dat hun vrijheid wordt ingeperkt.

macro/micro                       meer/mindere mate

achtergrondkenmerken, standpunten en besluiten

Op welk niveau heeft je docent Engels gezag?

1. micro
2. macro

representatie en representativiteit

Representatie: dat mensen een bepaalde groep vertegenwoordigen (leerlingenraad, koning bij een staatsbezoek).

Representativiteit: de mate waarin de representatie overeenkomt met wat de groep wil (achtergrondkenmerken, standpunten en besluiten).

Wat is het verschil tussen representatie en representativiteit?

Representatie heeft in het volgende voorbeeld betrekking op:

De PVV vindt veiligheid en gezag van de politie enorm belangrijk, maar stemde in met bezuiniging op de politieopleiding.

1. achtergrondkenmerken
2. standpunten
3. besluiten
4. alle voorgaande antwoorden

Representatie heeft in het volgende voorbeeld betrekking op:
De meeste politici in de Tweede Kamer zijn hoogopgeleid.

1. achtergrondkenmerken
2. standpunten
3. besluiten
4. alle voorgaande antwoorden

Hoofdstuk 5

Welvaartsvraagstuk: Hoe kan er worden voldaan aan de bestaansvoorwaarden die nodig zijn om een samenleving in stand te houden?

Jagers verzamelaars: samenwerking maar ook conflict met andere groepen om te overleven.

5

Algemeen belang: collectieve en private goederen. 

Dilemma van de collectieve actie.

Harmoniemodel/poldermodel

socialisme: Gelijkheid en gelijkwaardigheid

Confessionalisme: harmonie en samenwerking

Liberalisme: vrijheid en verantwoordelijkheid.

rationalisering

Jagers verzamelaars: mensen hebben oplossingen bedacht om schaarste tegen te gaan, hun middelen doelgerichter ingezet en efficiënter en effectiever hun doel bereikt.

MacDonalds

Wanneer spreek je van een collectief dilemma?

1. als het een probleem betreft waar heel veel mensen last van hebben
2. als individuele belangen op korte termijn aantrekkelijker lijken dan gezamenlijk belang op lange termijn
3. als mensen het heel lastig vinden om een keuze te moeten maken
4. alle voorgaande antwoorden kloppen

Hoe zie je het proces van rationalisering bij je bijbaantje bij bijvoorbeeld AH?

Hoofdstuk 6

Hoe valt blijft de samenleving bij elkaar? Met een politicologische bril naar het bindingsvraagstuk.

Heemraadschappen: boeren werkten samen en er ontstond een politieke instelling.

6.

Macht

3 elementen 

2 kanten.

4 soorten machtsbronnen

formele/informele

Politieke instituties

6.

Theorie van het pluralisme/ machtselitetheorie

socialisme: Macht moet gelijk(er) verdeeld worden

Confessionalisme: Gespreide verantwoordelijkheid

Liberalisme: Overheid hoeft niet iets te doen aan verschil in macht, mensen zijn zelf verantwoordelijk.

Staatsvorming

als gevolg van het proces van rationalisering: staatsvorming

Staat: groep mensen, grondgebied, geweldsmonopolie en belastingmonopolie.

Soevereine macht: interne/externe

In de afbeelding is sprake van:

1. sociale institutie
2. politieke institutie

sociale institutie :

Complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren.

politieke institutie :

Complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties rond politieke machtsuitoefening en

politieke besluitvorming reguleren.

In de afbeelding is sprake van:

1. sociale institutie
2. politieke institutie

sociale institutie :

Complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren.

politieke institutie :

Complex van min of meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties rond politieke machtsuitoefening en

politieke besluitvorming reguleren.

Jaap van Dissel (RIVM) staat op de tweede plek in de Top 200 van invloedrijkste Nederlanders.

1. Theorie van het pluralisme
2. Machtselitetheorie

Theorie van pluralisme = de moderne samenleving bestaat uit een veelheid van maatschappelijke groepen die allemaal verschillende belangen vertegenwoordigen.  

2 Machtselite theorie = er is een machtselite die sleutelposities inneemt op sociaaleconomisch en politiek terrein. 

Geweldsmonopolie betekent

1. alleen de politie mag geweld gebruiken
2. alleen het leger mag geweld gebruiken
3. alleen de staat/overheid mag geweld gebruiken
4. alleen de ME mag geweld gebruiken

Belastingmonopolie betekent

1. alleen rijke mensen betalen belasting
2. alleen de staat/overheid mag burgers belasting laten betalen
3. alleen mensen die werken betalen belasting
4. alle voorgaande antwoorden zijn juist

De Trump-aanhangers zorgen er met geweld voor dat de Senaat in het Capitool niet kan vergaderen en beslissen, dit tast de..... van de VS aan

1. externe soevereiniteit
2. interne soevereiniteit
3. geen van beide
4. allebei

Interne soevereiniteit = de staat voldoet aan de drie kenmerken van de staat (zie hierboven)

Externe soevereiniteit = betekent dat het staatsgezag niet ondergeschikt is aan het gezag van andere staten.