2.2 zuivere stoffen en mengsels

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Terugblik

1. Je kunt vier stofeigenschappen noemen.
   
2. Je kunt stoffen herkennen aan hun stofeigenschappen.
   
3. Je kunt uitleggen in welke gevallen een stof gevaarlijk kan zijn.

Stofeigenschappen

• Geur 
• Kleur 
• Smaak 
• Brandbaarheid  

Herhaling paragraaf 1

Stofeigenschappen !/?

Wel

Niet

Brandbaarheid

Volume

Massa

Dichtheid

Kleur

Geur

Welke stof lijkt niet op de andere stoffen?

1. alcohol
2. water
3. wasbenzine
4. spiritus

Welke stof kun je niet herkennen aan de kenmerkende geur?

1. water
2. chloor
3. wasbenzine
4. spiritus

chloor herken je aan de ...........

1. geur
2. kleur
3. smaak
4. brandbaarheid

Zout herken je aan de ........

1. geur
2. smaak
3. kleur
4. brandbaarheid

goud herken je aan de ......

1. brandbaarheid
2. smaak
3. geur
4. kleur

Welke stof herken je aan de brandbaarheid?

1. water
2. benzine
3. appelsap
4. motorolie

Stofeigenschappen die overeen komen

Stofeigenschappen die verschillend zijn

Smaak

Geur

Kleur

Brandbaarheid

Wat betekent dit symbool

1. Bijtend
2. Mileu gevaarlijk
3. Giftig
4. Ontvlambaar

Wat betekent dit symbool

1. Ontvlambaar
2. Giftig
3. Bijtend
4. Mileu gevaarlijk

zuivere stoffen en mengsels

Zuivere stoffen

Eén soort stof. 

Bijvoorbeeld: kristalsuiker en puur water (H₂O). 

Mengsels

Combinatie van twee of meer stoffen.  

Bijvoorbeeld: omgevingslucht en kraanwater. 

Zuivere stof

Mengsel

Zeewater

Puur goud

Koolstofdioxide

Diamant

Bloed

Mayonaise

Brons

Thee met suiker

Zwavel

Oplossingen

• Mengsels 
• Perfect gemengd 
• Vaak helder 

Bijvoorbeeld: 

thee, frisdrank en parfum. 

Suspensie

• Mengsels
  
• Een vloeistof waarin fijn verdeeld poeder zweeft.
  
• Er staat vaak "schudden voor gebruik" of "roeren voor gebruik" op.
  

Bijvoorbeeld: verf en sinaasappelsap. 

Oplossing

• Helder en doorzichtig
• Kleurloos of gekleurd
• Mengsel vaste stof/vloeistof met een  vloeistof
  

Suspensie

• Troebel
• Altijd gekleurd of wit
• Mengsel vaste stof en een vloeistof
  

Wat gebeurt er als je zout in water doet?

Hoe kan ik een potje zout en zand van elkaar scheiden?

Filtreren

• Door een filter halen 
• Scheidingsmethode -> Suspensie 

Extraheren

• Eruit trekken 
• Scheidingsmethode 

Wanneer maak je gebruik van extraheren?

Extraheren en filtreren

De geur en smaakstoffen uit de koffie halen noemen we extraheren.

• Extraheren: scheiding op basis van oplosbaarheid. 
    (letterlijk: eruit trekken)
  
• Filtreren: scheiding op basis van deeltjesgrootte.

• Gebruik: filter. Koffie stroomt makkelijk er doorheen, koffiedik/prut kan dat niet.
  
• Filtraat: wat door de filter heen gaat. (koffie)
  
• Residu: wat in het filter achterblijft (koffiedik)
  

Extraheren

Filteren

Filteren: 

Het scheiden van een

mengsel in residu en

filtraat

(bijvoorbeeld een suspensie)

Residu

Filtraat

Filteren