Bs 11.2 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 11: voeding & vertering

Planning

Kort herhalen met quiz (7 vragen)

Uitleg basisstof 2

Quiz vragen (8 stuks)

Aantekening

Opdrachten

Wat doen enzymen?

1. Enzymen verbranden voedingsstoffen
2. Enzymen versnellen scheikundige reacties in cellen
3. Enzymen bevatten verteringssappen
4. Enzymen nemen voedingstoffen op in het bloed

Meer enzymen leiden tot hogere enzymactiviteit

1. WAAR
2. NIET WAAR

Verteringssappen bevatten enzymen. Wat zijn enzymen?

1. indicatoren
2. slotjes voor sleutels
3. stoffen die processen versnellen
4. stofjes die het beste werken bij 37 graden

Welke bewering klopt over de enzymactiviteit en de temperaturen P, Q en R?

1. Bij alle drie de temperaturen is de enzymactiviteit gelijk.
2. Bij temperatuur P en R werken de enzymen optimaal.
3. Bij temperatuur Q werken de enzymen optimaal.

Welk enzym werkt het beste bij 33 graden?

1. x (rood)
2. y (groen)
3. z (paars)
4. ze zijn allemaal gelijk

Wat is conserveren?

1. Omstandigheden ongunstig maken voor schimmels en bacteriën
2. Het vermeerderen van schimmels en bacteriën
3. Voedsel zo snel mogelijk verteren
4. Omstandigheden verbeteren voor schimmels en bacteriën

Wat is GEEN manier van conserveren?

1. Drogen
2. Pasteuriseren
3. Vacuüm verpakken
4. Ontdooien

Leerdoelen

Je kunt de functies van voedingsstoffen en voedingsvezels in voedingsmiddelen noemen.

Je kunt zes groepen voedingsstoffen met hun functies en kenmerken noemen.

Wat zijn voedingsmiddelen?

Producten die je eet of drinkt.

Plantaardig of dierlijk.

Bevatten voedingsstoffen.

Plantaardige voedingsmiddelen bevatten voedingsvezels.

Voedingsvezels zijn plantaardige enzymen die de mens niet kan afbreken.

Wat zijn voedingsstoffen?

Belangrijke stoffen die ons lichaam nodig heeft.

Ons verteringsstelsel breekt voedingsmiddelen af in stoffen die het lichaam kan opnemen.

4 Functies

• Bouwstoffen: bouw/vervanging cellen
• Brandstoffen: leveren energie
• Reservestoffen: opslag 

Vitamine en mineralen:

• Beschermende stoffen: 
  helpen ziekten te voorkomen

Eiwitten

Belangrijke bouwstoffen.

Cellen bestaan uit veel eiwitten zoals enzymen.

Eiwitten worden niet opgeslagen in je lichaam.

Koolhydraten

Glucose, suiker en zetmeel.

Koolhydraten zijn een belangrijke brandstof maar ook reserve- en bouwstof.

Glucose wordt omgezet in vet.

Vetten

Vetten zijn een brandstof en bouwstof. 

Als een lichaam te veel vet binnenkrijgt wordt het opgeslagen als reserve stof.

Vetten

Verzadigd: 

• Dierlijke vetten
• Minder gezond
• Brandstof

Onverzadigd: 

• Plantaardige vetten (en vis)
• Gezond
• Bouwstof

Water

Water is een bouwstof, wordt gebruikt voor het vervoeren van stoffen in het lichaam.

Ook cellen bestaan voor een groot deel uit water.

Mineralen/zouten

Je lichaam heeft mineralen nodig als bouwstof en beschermende stoffen.

Calcium is een bouwstof voor botten.

Ijzer is nodig voor het maken van rode bloedcellen.

Vitaminen

Vitaminen zijn bouwstoffen en beschermende stoffen.

Een tekort aan vitamine maakt je ziek.

welke voedingsstoffen dienen als bouwstof?

1. eiwitten
2. eiwitten en mineralen
3. eiwitten, vetten, koolhydraten
4. alle voedingsstoffen

Wat is geen beschermende stof?

1. Vitaminen
2. Vetten
3. Mineralen
4. Eiwitten

Vetten zijn

1. Bouwstof
2. Bouwstof, beschermende stof
3. Bouwstof en brandstof
4. Bouwstof, brandstof en reservestof

voedingsstof die direct in je bloed wordt opgenomen

voedingsstof die eerst verteerd wordt voordat het in je bloed wordt opgenomen

geen voedingsstof

alle koolhydraten behalve glucose

glucose

vetten

voedingsvezel

mineralen

eiwitten

vitaminen

water

onverzadigde vetten zijn goede vetten

1. juist
2. onjuist

Voedingsmiddel of voedingsstof?

Sleep de termen naar de juiste categorie

Zetmeel

voedingsmiddel

voedingsstof

vitamine C

sinaasappelsap

aardappel

koolhydraat

boterham

eiwit

Koolhydraten zijn

1. bouwstoffen
2. zowel bouw- als brandstoffen
3. beschermende stoffen
4. brandstoffen, bouwstof en reservestof

Wat is de rol van voedingsvezels bij vertering?

1. ze zorgen voor oppervlakte vergroting
2. ze zorgen voor een goede darmperistaltiek
3. ze helpen bij vertering van vet

Aantekening

4 functies: bouwstof, brandstof, beschermende stof, reserve stof.

Voedingsmiddelen: alles dat je eet of drinkt

6 voedingsstoffen: eiwitten, koolhydraten, vetten, water, mineralen en vitaminen

voedingsvezel: Plantaardige stof die mensen niet kunnen verteren; bevordert de darmbewegingen en de stoelgang.

Opdrachten

11.2 Lees in je boek bladzijde 21 t/m 24

Maak online opdracht 1, 2, 3 en 5 t/m 7

Maak in je boek opdracht 4