Examentraining biologie: cellen staan aan de basis

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Examentraining biologie

Cellen staan aan de basis (Bi K4)

Inhoud:

• levenskenmerken
• cel-weefsel-orgaan-orgaanstelsel-organisme
• 4 cellen van de 4 rijken
• 6 celonderdelen
• fotosynthese en verbranding 
• enzymen

Indelen in 4 rijken

Organismen zijn verdeeld in 4 rijken. Het verschil zie je aan de bouw van hun cel!

Ieder organisme heeft:

• cytoplasma
• celmembraan

Bacterie

Meest opvallend: 

Geen celkern!!!

Wel: celwand

Geen: vacuole, bladgroenkorrel

Altijd eencellig

geen celkern, maar losse chromosomen

celwand

cytoplasma

sommige bacteriën hebben een zweepstaart

Schimmel

Meest opvallend:

Lijkt op een plantencel, maar heeft geen bladgroenkorrel!

Wel : celwand, vacuole, celkern

Let op: kan eencellig (gist) of meercellig zijn (paddenstoel)

Dierlijke cel

een dierlijke cel heeft:

• wel celmembraan
  
• wel cytoplasma
• wel celkern
  
• geen celwand
  
• geen vacuole
  
• geen bladgroenkorrels
  

verschil plantencel / dierlijke cel

Noem de verschillen tussen de dierlijke en plantaardige cel!

Controleer bij de vraagtekens.

Dit is een dierlijke cel.

Dit zie je omdat deze geen bladgroenkorrels, celwand en vacuole heeft

Dit is een plantaardige cel.

Dit zie je omdat je wel een celwand, vacuole en bladgroenkorrel kunt zien

Deze afbeelding is een foto van Coccen. Coccen zijn eencellige organismen zonder kern. Tot welke van de vier rijken behoren Coccen?

1. Bacterien
2. Schimmels
3. Planten
4. Dieren

Plantencel

Dierlijke cel

schimmel

Bacterie

celwand 

celkern

(bladgroen) korrel

celmembraan

vacuole

Bij een onderzoek van het darmslijmvlies van een patiënt worden behalve slijmvliescellen ook cellen van onverteerde plantenresten aangetroffen.
Enkele delen in en om een cel kunnen zijn: celkern, celmembraan en celwand.
Welk van deze delen heeft een plantencel wel, maar een cel uit het darmslijmvlies niet?

1. een celkern
2. een celmembraan
3. een celwand

Waar in een plantencel bevinden zich de bladgroenkorrels?

1. vacuole
2. cytoplasma
3. celwand
4. celkern

De micro-organismen in het verteringskanaal van een koe maken enzymen die cellulose uit het plantaardige voedsel afbreken.
Waarin bevindt zich vooral veel cellulose?

1. bladgroenkorrels
2. celwand
3. celmembraan
4. cytoplasma

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrel

Cytoplasma

Celmembraan

Celwand

Fusariumschimmels kunnen bij planten ziekten veroorzaken. Ze dringen via jonge wortels de plant binnen en groeien verder in de houtvaten. Tanja bekijkt door een microscoop een stukje wortel van een plant die ziek is door zo’n schimmel. Ze ziet wortelcellen en schimmelcellen. Heeft een wortelcel een celwand? En heeft een schimmelcel een celwand?

1. Geen van beide cellen heeft een celwand.
2. Alleen een wortelcel heeft een celwand.
3. Alleen een schimmelcel heeft een celwand.
4. Zowel een wortelcel als een schimmelcel heeft een celwand.

0

Fotosynthese: 

• alleen in bladgroenkorrels!
• alleen in het licht!

Verbranding:

• in alle levende cellen!
  
• in het licht en donker, altijd!

Fotosynthese

                   +                      -->                       +

Verbranding

                   +                      -->                       +

______________________________________________________

Bij fotosynthese is dit nodig:

Bij verbranding ontstaat dit:

Koolstofdioxide

Koolstofdioxide

Zuurstof

Zuurstof

Water

Water

Glucose

Glucose

licht

energie

energie

licht

Welke stoffen worden er gemaakt bij fotosynthese?

1. glucose + zuurstof
2. glucose + water
3. water + koolstofdioxide
4. water + zonlicht

Wat is niet nodig voor fotosynthese?

1. water
2. koolstofdioxide
3. zuurstof
4. licht

Bij verbranding ontstaat er:

1. koolstofdioxide en glucose
2. glucose en zuurstof
3. koolstofdioxide en zuurstof
4. koolstofdioxide en water

's nachts doen planten aan fotosynthese

1. Waar
2. Niet waar

Welk organisme of welke organismen doen aan fotosynthese?

1. bacteriën
2. schimmels
3. planten
4. dieren

Welk organisme of welke organismen doen aan verbranding?

1. bacteriën
2. schimmels
3. planten
4. dieren

bladgroenkorrel

celmembraan

celkern

vacuole

cytoplasma

celwand

Dierlijke en plantaardige cellen

Alleen plantaardige cellen

Bladgroenkorrel

Celkern

Celwand

Celmembraan

Celplasma

Vacuole

Fotosynthese

Welk dier verbrand meer?

1. Kikker in een bak met 10 graden Celsius
2. Kikker in een bak met 20 graden Celsius
3. muis in een bak met 10 graden Celsius

Waar ontstaat de meeste koolstofdioxide?

1. Bak met een plant in het licht
2. Bak met een plant en een dier in het licht
3. Dier in een bak met licht
4. Bak met een plant en een dier in het donker

Enzymen versnellen stofwisseling

Waar is de meeste enzymactiviteit?

1. Bij een temperatuur van 30 graden Celsius
2. Bij een temperatuur van 90 graden Celsius

Welke kenmerken hebben dierlijke cellen?

1. celkern, cytoplasma, celmembraan
2. celkern, celmembraan, celwand
3. celmembraan,cytoplasma, vacuole
4. bladgroenkorrel, vacuole, celwand

Waaruit bestaat een weefsel?

1. Verschillende organen
2. Verschillende soorten cellen
3. Cellen met verschillende functie
4. Cellen met dezelfde functie

Welke bewering(en) is/zijn waar?

1. Elke cel is omgeven door een celmembraan
2. Alle cellen bevatten een celkern.
3. Alleen plantencellen hebben een vacuole.
4. Alleen dierlijke cellen hebben geen celwand.

Wat zijn enzymen?

1. Hormonen zoals insuline.
2. Eiwitten die een reactie versnellen.
3. Vetten die helpen bij de vertering.
4. Stoffen die een orgaan aan het werk zetten.

Wie heeft gelijk?
Akos zegt:"Planten in het licht doen aan fotosynthese en verbranding."
Thelma zegt:"Planten hebben zuurstof nodig voor fotosynthese."

1. Akos
2. Thelma
3. Akos en Thelma
4. Geen van beide.

HUISWERK:

Lees biologie samengevat H1