Par. 1 Een nieuwe kunst

Mens- en wereldbeeld van de middeleeuwen
  • De                                 staat op de eerste plaats
  • Je behoort tot een van de 3                      : geestelijkheid, adel, boeren
  •             speelt een heel belangrijke rol; gehoorzaam de             en de regels van           , zodat je in de                                  komt
  •                                  waren vaak                                 , die haalden hun kennis vooral uit de                       
1 / 40
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

This lesson contains 40 slides, with text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Mens- en wereldbeeld van de middeleeuwen
  • De                                 staat op de eerste plaats
  • Je behoort tot een van de 3                      : geestelijkheid, adel, boeren
  •             speelt een heel belangrijke rol; gehoorzaam de             en de regels van           , zodat je in de                                  komt
  •                                  waren vaak                                 , die haalden hun kennis vooral uit de                       

Slide 1 - Slide

Mens- en wereldbeeld van de middeleeuwen
  • De gemeenschap staat op de eerste plaats
  • Je behoort tot een van de 3 standen: geestelijkheid, adel, boeren
  • Geloof speelt een heel belangrijke rol; gehoorzaam de kerk en de regels van God, zodat je in de hemel komt
  • Wetenschappers waren vaak geestelijken, die haalden hun kennis uit de Bijbel

Slide 2 - Slide

Renaissance

Slide 3 - Slide

Wat is de Renaissance?
  • De cultuur in de overgangsperiode van middeleeuwen naar vroegmoderne tijd. In deze tijd (1300-1600) keek men met een nieuwe blik naar de oudheid en kwam de mens centraal te staan.
  • De Renaissance ontstond in de 14e eeuw in Italië en had haar hoogtepunt rond 1500. 
  • De letterlijke vertaling van renaissance is ‘wedergeboorte’.

Slide 4 - Slide

De cultuur in de overgangsperiode van middeleeuwen naar vroegmoderne tijd. In deze tijd (1300-1600) keek men met een nieuwe blik naar de oudheid en kwam de mens centraal te staan.

Dit houdt een verandering in ten opzicht van de Middeleeuwen.


Slide 5 - Slide



Verandering in het denken

Slide 6 - Slide

Oorzaken Renaissance (1)
  • Veel overblijfselen uit de Romeinse tijd

  • Economische opleving:

  • Door handel: kooplieden met hogere welvaart, die hebben meer geld te besteden

  • Nieuwe kerken, stadhuizen en woningen...

  • ...maar wel in de stijl van de Romeinse oudheid

Slide 7 - Slide

Oorzaken Renaissance (2)
Culturele opleving:

  • Rijke Italianen willen kunst (van zichzelf)

  • Kunstenaars krijgen daarom veel geld

  • Kunst wordt daardoor steeds beter

  • Kunstenaars gaan teruggrijpen op kunst uit de klassieke oudheid

  • Klassieke Oudheid = Tijd van Grieken en Romeinen

Slide 8 - Slide

Anders denken over het leven en de dood
  • Memento mori (Gedenk te sterven), wordt carpe diem (Pluk de dag)

  • Mensen gaan meer leven voor het leven nu, en niet voor het leven na de dood

  • God en geloof blijven heel erg belangrijk, maar het vertrouwen in de kerk wordt minder

Slide 9 - Slide

Mens- en wereldbeeld van de middeleeuwen
  • De                                 staat op de eerste plaats
  • Je behoort tot een van de 3                      : geestelijkheid, adel, boeren
  •             speelt een heel belangrijke rol; gehoorzaam de             en de regels van           , zodat je in de                                  komt
  •                                  waren vaak                                 , die haalden hun kennis vooral uit de                       

Slide 10 - Slide

Mens- en wereldbeeld van de middeleeuwen
  • De gemeenschap staat op de eerste plaats
  • Je behoort tot een van de 3 standen: geestelijkheid, adel, boeren
  • Geloof speelt een heel belangrijke rol; gehoorzaam de kerk en de regels van God, zodat je in de hemel komt
  • Wetenschappers waren vaak geestelijken, die haalden hun kennis uit de Bijbel

Slide 11 - Slide

Middeleeuws denken

  • Gemeenschappelijk denken

  • Het leven na de dood is het belangrijkst (memento mori)

  • Het christelijke geloof is het belangrijkst
Renaissance 

  • Individualistisch denken

  • Het leven op aarde wordt belangrijker (carpe diem)

  • Het christelijke geloof is belangrijk, maar de mens zelf ook

Slide 12 - Slide



Verandering in de kunsten

Slide 13 - Slide

Romaanse bouwkunst
Vroege Middeleeuwen (500-1100)

Slide 14 - Slide

Kenmerken Romaanse bouwkunst (500-1100)

  • lage, kleine gebouwen

  • lage torens

  • grove materialen

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Kenmerken Romaanse bouwkunst (500-1100)

  • kleine, ronde ramen

  • dikke zuilen en muren

    • lage bogen

    Slide 17 - Slide


    Kruisribgewelf



    Slide 18 - Slide

    Gotische bouwkunst
    Late Middeleeuwen (1140-1500)

    Slide 19 - Slide

    Kenmerken Gotische bouwkunst (1140-1500)

    • hoge, grote gebouwen

    • hoge, smalle torens

    • fijne materialen

    Slide 20 - Slide

    Kenmerken Gotische bouwkunst (1140-1500)

    • grote ramen met glas-in-lood

  • smalle zuilen en muren

    • hoge bogen

    Slide 21 - Slide

    Slide 22 - Slide

    Wie weet waar dit is? Je bent er waarschijnlijk al eens geweest..

    Slide 23 - Slide

    Het grootste gotische bouwwerk van de Nederlanden, te vinden in Antwerpen..

    Slide 24 - Slide

    Het orgineel:
    rond 120 na Chr.
    De kopie:
    rond 1580 na Chr.
    Bouwkunst renaissance

    Slide 25 - Slide

    Slide 26 - Video


    Sint-Pietersbasiliek

    Slide 27 - Slide

    Middeleeuwse schilderkunst (1)
    • Bijbelse voorstellingen

    • weinig details

    • felle kleuren

    • geen expressie in gezichten (levenloos)

    Slide 28 - Slide

    Slide 29 - Video

    Middeleeuwse schilderkunst (2)
    • geen diepte (perspectief)

    • weinig realistisch: zolang het maar duidelijk werd wát er was afgebeeld (onderwerp, persoon)

    • (vrijwel) geen naakt

    Slide 30 - Slide

    Slide 31 - Slide

    Slide 32 - Slide

    Slide 33 - Slide

    Kenmerken van de Renaissance-kunst (1)

    • Realistisch

    • Veel details

    • Perspectief (weergeven van diepte)

    Slide 34 - Slide

    Middeleeuwse beeldhouwkunst (link)

    Slide 35 - Slide

    Kenmerken van de Renaissance-kunst (2)

    • Thema’s: Griekse/Romeinse mythen/sagen, maar ook Bijbelse verhalen

    • Naakt

    • Observeren, dan pas schilderen

    Slide 36 - Slide

    Wat denk je dat hier gebeurt? Schrijf een korte alinea in je schrift wat op dit standbeeld uitgebeeld wordt..

    Slide 37 - Slide

    Laocoön waarschuwt de Trojanen voor het gevaar van het paard; hij heeft de list van Odysseus doorzien. Als hij het paard voor het eerst ziet, zwaait hij zijn lans in de rug van het heilige gevaarte en raakt daarbij een van de Griekse soldaten in het oor. Net als hij de meerderheid van zijn stadsgenoten heeft overtuigd, wordt Sinon de stad binnen gesleept. Deze Griek is zogenaamd achtergelaten door de vertrokken Grieken, en brengt de Trojanen opnieuw aan het twijfelen, tot een gruwelijk voorteken hen van Laocoöns ongelijk overtuigt: twee slangen komen uit zee aangekropen om Laocoön en zijn zonen Antiphantes en Thymbraeus te verzwelgen.
    Laocoön waarschuwt de Trojanen voor het gevaar van het paard; hij heeft de list van Odysseus doorzien. Als hij het paard voor het eerst ziet, zwaait hij zijn lans in de rug van het heilige gevaarte en raakt daarbij een van de Griekse soldaten in het oor. 

    Net als hij de meerderheid van zijn stadsgenoten heeft overtuigd, wordt Sinon de stad binnen gesleept. Deze Griek is zogenaamd achtergelaten door de vertrokken Grieken, en brengt de Trojanen opnieuw aan het twijfelen, tot een gruwelijk voorteken hen van Laocoöns ongelijk overtuigt: twee slangen komen uit zee aangekropen om Laocoön en zijn zonen Antiphantes en Thymbraeus te verzwelgen.

    Slide 38 - Slide

    Bij de Romeinse schrijver Vergilius (Aeneis 2:48-49) spreekt Laocoön de onsterfelijke woorden:

    Equo ne credite, Teucri.
    Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentes.

    Vrij vertaald:

    Vertrouw het paard niet, Trojanen.
    Wat het ook is, ik vrees de Grieken, ook als ze met geschenken komen.



    De dood van Laocoön en zijn zoons is uitgebeeld in het monumentale beeldhouwwerk dat de Laocoöngroep genoemd wordt. (Vaticaanse musea)

    Slide 39 - Slide

    Slide 40 - Video