What is LessonUp
Search
Channels
Log in
Register
‹
Return to search
13.1 Het centrale zenuwstelsel
H13 Zenuwstelsel
1 / 51
next
Slide 1:
Slide
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
This lesson contains
51 slides
, with
text slides
.
Lesson duration is:
45 min
Start lesson
Save
Share
Print lesson
Items in this lesson
H13 Zenuwstelsel
Slide 1 - Slide
Inhoud hoofdstuk
13.1 Bouw centraal zenuwstelsel (onderdelen hersenen)
13.2 Cellen in het zenuwstelsel
13.3 Impulsgeleiding (hoe gaan signalen door een zenuwcel)
13.4 Impulsoverdracht tussen neuronen
13.5 Autonoom zenuwstelsel (onbewuste deel van het zenuwstelsel)
Presentatieopdracht over drugs
Slide 2 - Slide
13.1 Het centrale zenuwstelsel 1
Slide 3 - Slide
Doel 13.1
Je leert de bouw en de functie van delen van het zenuwstelsel
Slide 4 - Slide
Centraal zenuwstelsel
Zenuwcellen (
neuronen
) van de
hersenen en ruggenmerg
met ondersteunende cellen.
Slide 5 - Slide
Perifeer zenuwstelsel
(Uitlopers van) zenuwcellen,
gebundeld in zenuwen, die
zintuigen
verbinden met het CZS en
het CZS met
spieren
en klieren.
Zenuw
= bundel zenuwceluitlopers
Slide 6 - Slide
Drie typen neuronen
Sensorische neuronen:
Zenuwcellen die impulsen vervoeren van zin-
tuigen naar het CZS, vaak lange uitlopers.
Schakelneuronen:
Zenuwcellen binnen het CZS.
Motorische neuronen:
zenuwcellen die impulsen vervoeren van CZS naar spieren
of klieren, vaak lange uitlopers.
Slide 7 - Slide
Witte en grijze stof
Grijze stof = Cellichamen met de celkern
Witte stof = Uitlopers met beschermlaag (myeline)
Ruggenmerg
Slide 8 - Slide
Witte en grijze stof
Grijze stof = Cellichamen met de celkern
Witte stof = Uitlopers met beschermlaag (myeline)
Hersenen
Slide 9 - Slide
Bescherming CZS -ruggenmerg
3 vliezen:
Zacht vlies (binnenste)
Spinnenwebvlies
Hard vlies (buitenste)
Slide 10 - Slide
Bescherming CZS-hersenen
3 vliezen:
Zacht vlies (binnenste)
Spinnenwebvlies
Hard vlies (buitenste)
Slide 11 - Slide
Bloed-hersenbarriëre
Tussen spinnenwebvlies en zachte hersen/ ruggenmergvlies zit hersenvocht en daar lopen de bloedvaten.
Er is geen directe verbinding
tussen bloed en hersenvloei-
stof.
Slide 12 - Slide
Bloed-hersenbarriëre
Controle welke stoffen
wel/ niet van bloed naar hersen-
vloeistof gaan door:
* tight junctions in bloedvatwand
* astrocyten om het bloedvat heen
Stoffen moeten dus door 2 cellen heen.
Slide 13 - Slide
Bloed-hersenbarriëre
Diffusie:
Kleine en/ of vet-oplosbare
stoffen: zuurstof, koolstofdioxide,
steroïdhormonen maar ook
alcohol, cocaïne en antidepressiva.
Gefaciliteerd/ actief (transporteiwitten): Grotere moleculen zoals glucose of insuline -> selectief!
Slide 14 - Slide
Anatomie hersenen (88C1)
Slide 15 - Slide
Anatomie grote hersenen
Twee helften
Verbonden met de hersenbalk
Schors en merg
Slide 16 - Slide
Anatomie grote hersenen
Primaire sensorische schors: ontvangt signalen van de gevoels-zintuigen/ gewaarwording.
Inkomend.
Slide 17 - Slide
Anatomie grote hersenen
Secundaire sensorische schors: interpretatie van de ontvangen signalen/ geheugen
Slide 18 - Slide
Anatomie grote hersenen
Primaire auditieve schors: ontvangt signalen van het gehoorzintuig/ gewaarwording. Inkomend.
Slide 19 - Slide
Anatomie grote hersenen
Secundaire auditieve schors: interpretatie van de ontvangen signalen/ geheugen
Slide 20 - Slide
Anatomie grote hersenen
Idem voor optische schors (gezichtszintuig)
Slide 21 - Slide
Anatomie grote hersenen
Primaire motische schors: stuurt de spieren/ klieren aan.
Uitgaand.
Slide 22 - Slide
Anatomie grote hersenen
Secundaire motorische schors: opgeslagen informatie over gecoördineerd uitvoeren van bewegingen.
Motorprogramma's
.
Slide 23 - Slide
Anatomie grote hersenen
Spraakcentrum van Wernicke - begrijpen van taal.
Spraakcentrum van Broca - aansturen van het spreken.
Slide 24 - Slide
Anatomie grote hersenen
Ontvangt informatie van de rechterkant van het lichaam. Stuurt de spieren/ klieren van de rechterkant aan.
L R
Ontvangt informatie van de rechterkant van het lichaam. Stuurt de spieren/ klieren van de rechterkant aan.
Slide 25 - Slide
Grote hersenen (88C3)
Slide 26 - Slide
Anatomie hersenen (88C1)
Slide 27 - Slide
Kleine hersenen
Coördinatie
bewegingen.
Werkt dus samen
met de primaire en
secundaire
motorische schors.
Slide 28 - Slide
Hersenstam
Slide 29 - Slide
Hersenstam
Coördineert allerlei
lichamelijke
basisfuncties.
Bestaat uit:
Middenhersenen
Pons
Verlengde merg
Slide 30 - Slide
Hersenstam - middenhersenen
Beloningscentrum
Reflexen mbt zien
en horen
Slide 31 - Slide
Hersenstam - pons
Verbinding grote
en kleine hersenen
Verbinding even-
wichtszintuig en
kleine hersenen
Slide 32 - Slide
Hersenstam - verlengde merg
Verbinding her-
senen en ruggen-
merg
Kruising zenuw-
banen
Slide 33 - Slide
Hypothalamus
Slide 34 - Slide
Hypothalamus
Slide 35 - Slide
Thalamus
Slide 36 - Slide
Thalamus
Informatie van de zintuigen richting de sensorische schors (behalve van geur). Daar wordt gefiltert welke informatie wel en niet wordt doorgegeven.
informatie van de motorische schors naar de spieren (coordinatie)
Aansturen van emoties
Slide 37 - Slide
Ruggenmerg
Slide 38 - Slide
Ruggenmerg (88J)
Loopt van hersenen naar stuitje.
Loopt door de wervels in de wer-
velkolom.
Bij elke wervel ontspringen
zenuwen.
Wervel
Slide 39 - Slide
Ruggenmerg (88J)
Aan de rugzijde (dorsaal) komen de
sensorische neuronen binnen. De cel-
kernen ervan liggen nog buiten
het ruggenmerg in de spinale ganglia.
Slide 40 - Slide
Ruggenmerg (88J)
Aan de buikzijde (ventraal) gaan de
motorische neuronen naar buiten.
De celkernen hiervan liggen ín het
ruggenmerg.
Slide 41 - Slide
Zenuwen
Bundel van uitlopers van
neuronen.
Gemenge zenuw:
zowel uitlopers van
sensorische als motorische neuronen.
Gevoelszenuw:
alleen uitlopers van sensorische neuronen.
Bewegingszenuw:
alleen uitlopers van
motorische neuronen.
Slide 42 - Slide
Zenuwen
Ruggenmerg zenuw:
zenuw die ont-
springt in het ruggenmerg.
Slide 43 - Slide
Zenuwen
Grensstrengen
verbinden
de horizontale zenuw-
banen ook vertikaal.
Perifeer zenuwstelsel.
Slide 44 - Slide
Zenuwen
Ganglia
bevatten
cellichamen van de
zenuwcellen.
Slide 45 - Slide
Hersenzenuwen (88L)
12 zenuwen ontspringen in
de hersenen zelf.
I en II in de grote hersenen
(sensorisch reuk en zicht),
de rest in de hersenstam.
Slide 46 - Slide
Hersenzenuwen (88L)
Nummer X: Nervus vagus/ zwervende zenuw
maakt verbinding met veel organen.
Slide 47 - Slide
Reflex
Een snelle reactie op een prikkel zonder dat daarvoor eerst bewustwording optreedt.
Vaak ter bescherming/ voorkoming van problemen.
Slide 48 - Slide
Reflexboog
Slide 49 - Slide
Reflex
De aansturing van de spieren/klieren zonder betrokkenheid van de grote hersnenen.
Loopt meestal via het ruggenmerg en meteen weer terug.
Behalve als het via hersenzenuwen loopt, dan via de hersenstam (bijvoorbeeld pupilreflex, speekselreflex).
Slide 50 - Slide
Reflex
Beschrijf stap voor stap wat er gebeurt als je in een legoblokje stapt. Vermeld ook het type cellen dat betrokken is.
Slide 51 - Slide
More lessons like this
14.3-1 Je zenuwstelsel 5H
June 2022
- Lesson with
33 slides
Biologie
Middelbare school
havo
Leerjaar 5
14.2 Cellen in het zenuwstelsel klassikaal
March 2024
- Lesson with
29 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
14.1 Het centrale zenuwstelsel
March 2024
- Lesson with
54 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
13.1 dl2 + 13.2 Cellen in het zenuwstelsel
June 2022
- Lesson with
53 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
Het centrale zenuwstelsel
February 2024
- Lesson with
48 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
Het centrale zenuwstelsel
March 2023
- Lesson with
38 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
2324_14.1/2 Het centrale zenuwstelsel
January 2023
- Lesson with
52 slides
Biologie
Middelbare school
vwo
Leerjaar 5
14.3 Je zenuwstelsel 5H 14.4 zenuwcellen
March 2022
- Lesson with
40 slides
Biologie
Middelbare school
havo
Leerjaar 5