AV: Les 7 - 4/10

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Ga rustig zitten, pak je roman en start met lezen.

De laatste loodjes: spelling!

• Mededeling!

• Herhaling trema, apostrof & accenttekens

• Uitgang-n:

      - Sommige of sommigen?

Liever zelf aan de slag? Dat mag!

Maak H8 (Spelling):

• par. 10, opdr. 1, 2, 3 en 5
• par. 12, opdr. 1 t/m 3

Lesdoelen

Aan het eind van deze les..

• ... kun je trema's, apostrof en accenttekens correct gebruiken.
• ... weet je wanneer je wel of geen -n moet gebruiken bij zelfstandig gebruikte telwoorden en bijvoeglijk naamwoorden

Spelling: trema, apostrof, accent en cedille

Om uitspraakproblemen te voorkomen gebruik je trema’s, apostrofs, accenttekens en soms een cedille. 

Accenttekens

Klinkt de lettergreep als de 'e' van elf, dan staat het accent naar links -> è      

 -> première  / crèche

Klinkt de lettergreep als de 'e' van één, dan staat het accent naar rechts -> é  -> café / coupé

Een accent circonflexe bijna uitsluitend voor bij Nederlandse woorden van Franse herkomst -> ê

-> crêpe, maîtresse

Accenten

1.  Accent aigu: logé, decolleté, soirée (geeft klemtoon aan)

      – Dat is volgens mij dé manier om de zaak aan te pakken. 

      – Jort heeft twéé auto’s en geen drie. 

2.  Accent grave: barrière, crèche, fin de siècle

3.  Accent circonflexe: crêpe, moment suprême

Let op: Bij een opeenvolging van drie beklemtoonde letters in dezelfde lettergreep krijgen alleen de eerste twee letters een klemtoonteken, bijvoorbeeld: móói, frááie, ééuw.

Cedille

De cedille onderaan de c (ç) zorgt ervoor dat een c als s klinkt, wanneer die voor een a, o of u staat: Curaçao, garçon, reçu. 

Normaal klinkt de c in die gevallen als k (caravan, cake, curieus).

Sommige of sommigen?

Geldt ook voor woorden als enkele(n), vele(n), alle(n), beide(n).

• Schrijf ‘sommige’ wanneer:

(1) het terugslaat op een dier of ding       óf     (2) het bijvoeglijk gebruikt is.

->  De meeste mensen houden ervan om te dineren in een restaurant. 

• Schrijf ‘sommigen’ wanneer:

(1) het zelfstandig gebruikt wordt    én    (2) het betrekking heeft op personen.
-> De meesten houden ervan om te dineren in een restaurant. 

LET OP:

Als het woord betrekking heeft op personen die al eerder genoemd zijn in dezelfde zin, kun je -e schrijven als je het woord achter het telwoord kunt invullen.

1. De klanten van KLM toonden zich ontevreden en enkele (klanten) dienden zelfs een klacht in.
2. 'U kunt beter opstappen', merkten de aandeelhouders op, die allen vonden dat de bestuursvoorzitter veel foute beslissingen had genomen.

Zelf aan de slag

Maak H8 (Spelling):

-par.10 opdr. 1, 2, 3 en 5

-par. 12 opdr. 1 t/m 3

Ben je klaar?

1. Huiswerk ander vak afmaken

2. Toets leren

3. Lezen uit je lit. roman