3H - HH Lezen H1+2 (1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom H3F! 

Ga alvast zitten volgens de plattegrond en pak je spullen erbij.

Welkom H3E! 

Ga alvast zitten volgens de plattegrond en pak je spullen erbij.

Pak je leesboek en ga lekker lezen!

Wat gaan we deze les doen?

• Terugblik begrippen
• Tekst 'Ken het verleden' nakijken
• Tekst in tweetallen 

Deze les

Herhalen theorie leesvaardigheid H1, H2

Aan het eind van de les:

• weet je wat kernzinnen zijn en kun je deze herkennen;
• kun je hoofd- en bijzaken herkennen in een tekst;
• kun je tekstverbanden + signaalwoorden herkennen in een tekst:
• kun je de structuur van de tekst herkennen. 

Huiswerk H3F

Maandag 16 januari:

Opdrachten bij tekst 'Onvoorspelbare aarde' af

Huiswerk H3E

Herhalen

• Wat is het verschil tussen onderwerp en hoofdgedachte?
• Wat is het verschil tussen hoofd- en bijzaken? 

Herhaling De Brug Lezen

Hoofdzaken: de belangrijkste informatie uit de tekst. De hoofdzaken vind je vaak op voorkeursplaatsen (inleiding en slot van de tekst).

Bijzaken: de minder (of niet) belangrijke informatie uit de tekst.

De hoofdzaak van een alinea staat vaak in de kernzin. De kernzin is meestal de eerste of laatste zin van de alinea. 

Als je de tekst moet onthouden, kun je de hoofdzaken in een schema zetten of in een samenvatting.

Herhalen

• Schrijf minimaal één tekstverband met bijbehorend signaalwoord op. 
• Schrijf minimaal één tekststructuur op. 

Herhaling De Brug Lezen

Tekstverbanden en signaalwoorden

In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen. Die samenhang wordt een tekstverband genoemd. 

Er zijn verschillende tekstverbanden. 

Herhaling De Brug Lezen

• Opsommend verband: zaken die bij elkaar horen, worden na elkaar genoemd. 

Zorg er ten eerste voor dat je een vast bedrag aan zakgeld krijgt. Spreek verder af hoe vaak je het geld krijgt. Spreek ook af wat je van het geld moet betalen.

           Signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, om te beginnen, ook, (nog) verder, ten slotte                      Of te herkennen aan een dubbele punt(:), liggende streepjes (-), getallen (1, 2, 3) of dots (*).

• Tegenstellend verband: er worden zaken genoemd die elkaars tegenovergestelde zijn. Veel jongeren willen graag wat bijverdienen, maar er is dit jaar niet veel werk te vinden.
  

            Signaalwoorden: tegenover, maar, hoewel, echter, toch, daarentegen, aan de ene kant ...                  aan de andere kant.

Tekstverband	Uitleg	Signaalwoorden
chronologisch verband	Beschrijft gebeurtenissen in de juiste tijdsvolgorde .	vroeger, later, nu eerst, daarna, vervolgens, nadat, terwijl, dadelijk, intussen, binnenkort; ook jaartallen en data
concluderend verband	Er wordt een conclusie getrokken uit eerdere informatie in de tekst.	dus, daarom, dat houdt in, kortom, concluderend, al met al
doel-middelverband	Geeft aan welk middel wordt gebruikt om een bepaald doel te bereiken.	opdat, zodat, om te, door middel van, met behulp van
oorzakelijk verband	Laat zien waardoor iets gebeurt (buiten iemands wil)	doordat, daardoor, als gevolg van, dat komt door, het gevolg is, dus, dankzij

Tekstverband	Uitleg	Signaalwoorden
redengevend verband	Geeft aan waarom iemand iets doet of vindt.	omdat, daarom, dus, want, de reden hiervoor is, dankzij
samenvattend verband	Er wordt een verkorte weergave van informatie uit de teksten gegeven.	kortom, samengevat, met andere woorden, al met al
toelichtend verband	Er wordt extra informatie gegeven bij een onderwerp, vaak in de vorm van een voorbeeld.	bijvoorbeeld, zo, als, zoals, denk aan, neem nou
vergelijkend verband	Laat een verschil of overeenkomst zien.	in vergelijking met, (net) als, evenals, zoals - ook de vergrotende trap: meer/groter/beter enz. dan

Herhalen

• Schrijf minimaal één tekstverband met bijbehorend signaalwoord op. 
• Schrijf minimaal één tekststructuur op. 

Lezen H2 - Vaste tekststructuren (2)

• probleem-oplossingsstructuur
  
• verklaringsstructuur
  
• verleden-heden(-toekomst)structuur
  

• argumentatiestructuur
• aspectenstructuur
• voor- en nadelenstructuur
• vraag-antwoordstructuur 

Zie blz. 12 voor uitleg

Zie blz. 42 en 43 voor uitleg.

Tekst 'Ken je verleden'

4. Wilschut maakt met deze vergelijking duidelijk dat er veel dingen belangrijk zijn, die we desondanks niet weten.

5. Er wordt een vergelijking gemaakt tussen vroeger (alinea 4) en nu (alinea 5). Die vergelijking is een tegenstelling. 

6. Een mogelijk signaalwoord aan het begin van alinea 5 is ‘maar’. 

Tekst 'Ken je verleden'

7. Wat we nodig hebben om goede afwegingen te maken in ethische kwesties is historisch besef. Dat voorkomt dat we fundamentalistisch denken, maar zorgt ervoor dat we kritisch naar onszelf en anderen kijken (18 woorden, vanaf ‘historisch besef’).

8. De zin verwijst naar de alinea ervoor, waarin staat dat historische kennis in de praktijk brengen makkelijker gezegd is dan gedaan.

Tekst 'Ken je verleden'

Tekst 'Ken je verleden'

10. De vraag is: Moeten we ons zorgen maken over ons kennisgebrek van historische feiten, of zijn er belangrijker zaken dan kennis van het verleden?

Het lijkt erop dat we ons niet direct zorgen moeten maken over ons gebrek aan historische kennis. Belangrijker is echter dat we historisch besef ontwikkelen, zodat we onszelf en de wereld om ons heen kritisch kunnen blijven bekijken. Dit zorgt er voor dat we niet fundamentalistisch denken en ruimte geven aan andersdenkenden. Dit zorgt voor een stabiele en democratische samenleving.

De vraag is nu hoe we historisch besef ontwikkelen zonder onze historische feitenkennis. Deze vraag wordt in de tekst niet expliciet beantwoord.

Tekst 'Ken je verleden'

11. Als je dacht dat je een vraag/antwoordstructuur zou krijgen, klopt dat ook. Anderzijds behandelt de tekst ook een mogelijk probleem en stelt een oplossing voor.

Opdracht deze les

We lezen samen de tekst 'Onvoorspelbare aarde'. Markeer tijdens het lezen signaalwoorden en kernzinnen. 

Werk daarna in tweetallen de vragen bij de tekst uit. 

Klaar? 

Kijk zelfstandig de vragen na. Maak van de tekst een 

samenvatting van maximaal 100 woorden. Dit mag in Word. 

Huiswerk H3F

Maandag 16 januari:

Opdrachten bij tekst 'Onvoorspelbare aarde' af

Huiswerk H3E