31-08: paragraaf 1.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Van vorstendommen tot kolonie

Veenendaal

31-08

paragraaf 1.1

(Alleen lesboeken op tafel)

Programma

• Leerdoelen bespreken
• Zelfstandig werken (tot 11:20)
• Bespreken lesstof paragraaf 1.1  
• Kiezen: zelfstandig verder werken of meeluisteren bespreken opdracht 3 & 4B
• Film Nederlands-Indië 
• Afsluiten

Leerdoelen 

• Je kent culturele, economische, politieke en sociale kenmerken van de Indische  eilanden vóór de komst van de Nederlanders 
• Je kunt beschrijven hoe de VOC handeldreef in Oost-Indië
• Je kunt uitleggen waarom en hoe Nederland zijn macht over Oost-Indië uitbreidde

Zelfstandig werken & huiswerkcontrole

• Huiswerk maandag 04-09: opdracht 5 t/m 12  

De Indische eilanden vóór 1600

• Geen eenheid: jagers-verzamelaars/landbouw samenleving
• Veel contact met andere Aziatische landen
• Staat: gebied dat bestuurd wordt door een vorst of sultan (Islamitische heerser)
•  Veel handel en oorlog onderling 

De VOC in Oost-Indië 

• Portugezen: handel met Azië want specerijen 
• Vanaf 1596 ook Nederland (uit politiek, sociaal-cultureel of economische belang?)
• VOC 1602 (Verenigde Oost-Indische Compagnie)
• Handelsposten & handelsmonopolie voor de Nederlanders 
• Veel geweld (voorbeeld Banda)

Nederland breidt zijn macht uit

• 1798: VOC failliet --> Nederlands-Indië
• Modern imperialisme: Europese landen proberen zoveel mogelijk grondgebied in Azië en Afrika te veroveren  
• 3 redenen: grondstoffen, aanzien/respect en zich beter voelen dan anderen
• KNIL (Koninklijk Nederlands-Indische leger) bracht 'pacificatie' (brengen van vrede)
• Veroverde gebieden kregen een indirect bestuur

Zelfstandig werken of opdrachten bespreken

• Huiswerk maandag 04-09: opdracht 1 t/m 12  
• Opdracht 3 & 4

Voorbeelden 

• Sociaal/cultureel: Taal, religie, gewoontes, kleding, organisatie onderwijs, 
• Economisch: hoe rijk is een land, de handel, de werkloosheid
• Politiek (bestuurlijk): hoe is de samenleving ingedeeld? Wie is de baas/hoe wordt het land bestuurd?

Leerdoelen 31-08 

• Je kent culturele, economische, politieke en sociale kenmerken van de Indische  eilanden vóór de komst van de Nederlanders 
• Je kunt beschrijven hoe de VOC handeldreef in Oost-Indië
• Je kunt uitleggen waarom en hoe Nederland zijn macht over Oost-Indië uitbreidde

Huiswerk

Maandag 04-09: voor de les begint opdracht 1 t/m 12 af 

Maandag: uitleg dossieropdracht

Een winstgevende kolonie

Paragraaf 1.2

04-09-2023

Alleen boeken op tafel 

Programma

• Leerdoelen
• Zelfstandig aan de slag
•  Herhaling vorige week
• Huiswerk bespreken
• Uitleg & verwerking 

Zelfstandig aan de slag (12:55)

• Lezen: bladzijde 16 t/m 19 (paragraaf 1.2)
• Maken: paragraaf 1.2 opdracht  1 t/m 7

Voorbeelden 

• Sociaal/cultureel: Taal, religie, gewoontes, kleding, organisatie onderwijs, 
• Economisch: hoe rijk is een land, de handel, de werkloosheid
• Politiek (bestuurlijk): hoe is de samenleving ingedeeld? Wie is de baas/hoe wordt het land bestuurd?

Noem één politiek kenmerk van de Indische eilanden vóór de komst van de Nederlanders

Noem één
economisch kenmerk van de Indische eilanden vóór de komst van de Nederlanders

Noem één cultureel kenmerk van de Indsiche eilanden vóór de komst van de Nederlanders

Vul de ontbrekende woorden in:
'In 1602 richtten Nederlandse kooplieden de (1) op. Hierdoor hadden zij een (2) in op de handel in Azië. De handel in Oost-Indië ging voornamelijk via (3). Die bestonden uit een fort, een haven en pakhuizen.

Zet de gebeurtenissen in de juiste tijdsvolgorde

De eerste Nederlanders komen aan in Oost-Indië

Oost-Indië krijgt de naam Nederlands-Indië

De VOC gaat failliet

Nederland verovert eilanden tijdens het modern imperialisme

Leerdoelen laatste les (31-08) 

• Je kent culturele, economische, politieke en sociale kenmerken van de Indische  eilanden vóór de komst van de Nederlanders 
• Je kunt beschrijven hoe de VOC handeldreef in Oost-Indië
• Je kunt uitleggen waarom en hoe Nederland zijn macht over Oost-Indië uitbreidde

Huiswerk bespreken

Opdracht 8,9 & 11

Leerdoelen deze week

• Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven 
• Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
• Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor de ondernemers en contractarbeiders

Werktijd

1. Huiswerk maken (mag met overleg of met muziek in)
2. Stripboek lezen

(Huiswerk 07-09: opdracht 1 t/m 7)

(Huiswerk 11-09: opdracht 1 t/m 11)

Leerdoelen deze week

• Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven 
• Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft
• Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor de ondernemers en contractarbeiders

Huiswerk

Huiswerk 07-09: opdracht 1 t/m 7

Huiswerk 11-09: opdracht 1 t/m 11

Huiswerk 14-09: 1 t/m 7

Huiswerk 18-09: 1 t/m 12

Dossieropdracht & 1.2 afronding

Veenendaal. P

07-09-2023

Paragraaf 1.2 & dossieropdracht

(alleen boek op tafel)

Programma

• Leerdoelen
• Uitleg 1.2
• Doornemen dossieropdracht 

Leerdoelen 1.2

• Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven  
• Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en afgeschaft
• Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders
• Je kan vanaf nu een begin maken aan de dossieropdracht 

Cultuurstelsel

• 1830 Invoering cultuurstelsel 
•  1/5 deel: cultuurproducten (koffie, suiker en tabak)

3 redenen waarom cultuurstelsel een ramp was voor de Javanen

• 1) Boeren verspilden hun beste stukken grond aan cultuurproducten
• 2) Soms moesten boeren nog meer dan 1/5 van hun grond gebruiken
• 3) Geen geschikte grond? 66-200 dagen per jaar werken voor het Nederlands bestuur 
• Kritiek op dit beleid: Multatuli met Max Havelaar, regering bemoeit zich te veel met economie (liberalen vinden dit niets)
• Liberalen: vrije economie, zoveel mogelijk vrijheid voor burgers en bedrijven --> leidt tot afschaffing cultuurstelsel in 1870

Ondernemers en contractarbeiders

• Na afschaffing cultuurstelsel in 1870 veel ondernemingen en vrije arbeid 
• contractarbeiders: arbeiders uit andere landen in de buurt zoals China (werden door Nederlanders Koelies genoemd)

Dossieropdracht

Leerdoelen 1.2

• Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven  
• Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en afgeschaft
• Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders
• Je kan vanaf nu een begin maken aan de dossieropdracht 

Huiswerk

Maandag 11-09: paragraaf 1.3 opdracht 1 t/m 7

donderdag 14-09: lesuitval 

Maandag 18-09:  paragraaf 1.3 opdracht: 1 t/m 13