les 3 Een goede aardrijkskundeles: Het Nederlandse landschap'

• Mens en wereld
• HBO
• Studiejaar 2

 Les 34 en 5

Een goede aardrijkskundeles

Les 3 Het Nederlands landschap

Stap 1 en 2 van de geografische vierslag  

https:

https://www.zapp.nl/programmas/nederland-van-boven-junior/gemist/POMS_VPRO_398287

Welke topografische plaatsen heb je gezien? 

Welk landschap (water niet meegerekend) het meest?

Landschap: weiland-gras

Topo: Texel, Hoorn, Enkhuizen, Amsterdam, Zaandam, Noordzee, IJsselmeer, Noordzeekanaal, Noordhollandsch kanaal, Noord- Holland....

Deze plaatsen staan in de cito basistopografie (zie les 4)

• Lesverloop
• Terugblik
• Uitleg opdracht
• Uitleg didactiek adhv het Nederlands landschap
• Werken aan stap 1 eigen opdracht

• Je kunt:
• Een lesdoel op leerkrachtniveau voor een aardrijkskundeles formuleren, obv een passende beginsituatie.
• uitleggen hoe je een aardrijkskunde les in basis opbouwt.
• Verschillende categorieën beeldvormers om de wereld de klas in te halen benoemen

Procesdoel (voortgangstoets)

Nederlands Landschap

Een aantal van de 7 basislandschappen in Nederland verklaren vanuit ontstaansgeschiedenis en lokaliseren;

Bevolkingsdichtheid van Nederland

Lesdoelen

Oogst

Kaartvaardigheidslessen

Oogst

Kaartvaardig-heidslessen

Tekst

Leerlijn kaartvaardigheid?

Aanvankelijk kaartlezen

            groep 345

Wat is een kaart?

• Plattegrondbesef
• Legenda
  
• Symbolen
  
• Coördinaten
  
• Windrichtingen
  
• Schaal
  
• Grootschalige kaarten: plattegrond
  

Ontwerp (of verrijk) een (methode-)les voor zelf gekozen groep obv de vakdidactiek

les 3 Beginsituatie, lesdoelen en beeldvormers

les 4 Lesopzet, motiverende opening en werkvormen

les 5 Werkvormen en peerfeedback

Werken in de les en thuis

Inleveren op gradework voor beoordeling

Mag in stage uitgevoerd worden

Vakopdracht 3

Akkers

Bos

Bebouwing

Grasland

Overig

Hoe is de verdeling van landgebruik in Nederland in %?

Grasland        38% 

Akkers            24%

Bebouwing    13%

Bos                  12 %

Overig              13%

Landbouw totaal 62%

Wat zie je?

Goede aardrijkskunde les =​

Stap 1 Wat en waar?

1 Onderwerp

2 Goede voorbeeldlokatie

Stap 2 Waarom daar?

Verklaren 

Welke stad in Nederland heeft de grootste bevolkingsdichtheid?
(aantal inwoners per km2)

Het goede antwoord is Den Haag?
Redeneer: waarom?

Welk land is dichtbevolkter: China, India, Duitsland of Nederland (redeneer)?
Hoeveel inwoners per km2 schat je in?

                                         inw./km2

Nederland:       416 

India:                 403

Duitsland:         224

China:                 145

Bangladesh     1102

Groenland:            0,03

Wat voor beeldvormers hebben jullie in de eerste drie lessen gezien (denk aan geschiedenis voor categorieën)?

Hoe haal je de wereld de klas in?

A Werkelijkheid- omgeving:

Naar het geografische verschijnsel toe!

A Werkelijkheid: 

Haal echter materialen de klas in

B Afbeeldingen

B1 multimedia: foto's en filmpjes

B2 Kaarten

B3 Schematische tekeningen en animaties

C Gesproken woord

D Geschreven woord

Beeldvormer: E Doen

Beeldvormers

Goede aardrijkskunde les 

Stap 1 Wat en waar?

1 Onderwerp

2 Goede voorbeeldlokatie

2 Hoofdbeeldvormer

3 Waarneemvragen

Stap 2 Waarom daar?

Verklaren via denkvragen en ondersteunende beeldvormers

Leerlijn aardrijkskunde

groep 3-4 Eigen omgeving

groep 5-6 Nederland

groep 7 Europa

groep 8 Wereld

1. Zoek een onderwerp uit het boek dat je interessant vindt om een les van te ontwerpen
2. Bedenk voor welke groep
3. Vraag je mentor, kijk in de methode, denk met gezond verstand, kijk in de leerlijn op Tule slo Oriëntatie op jezelf en de  wereld kerndoel 47, 48 of 49 om de beginsituatie te bepalen
4. Altijd wat de kinderen wel al kunnen
5. Altijd inhoud - relevante topo en kaartvaardigheid

Stap 1 Beginsituatie

Stap 2 Specifieke lesdoelen op leerkrachtniveau

Voorbeeld:

- de kinderen weten welke landschappen Nederland heeft.

- de kinderen kunnen kenmerken benoemen van het Nederlandse landschap. 

                                Welke vind jij de beste? Waarom?

Formulering lesdoelen 

Voorbeeld van een goed lesdoel op leerkrachtniveau

De leerlingen kunnen (een x-aantal van) de volgende kenmerken over het Nederlandse landschap noemen:

     - 80% van de NL woont in stedelijk gebied, met name de Randstad

     - de Randstad ligt in West-Nederland, waaronder Amsterdam,   

     Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Leiden

     - ruim 10% van NL is bebouwd, de rest is gras, akker of natuur.

formulering lesdoelen

• lesdoelen op leerlingniveau -> globaal / zoals je het in de klas met de kinderen  deelt en bespreekt
• lesdoelen op leerkrachtniveau -> nauwkeurige formulering / ook benoemen wat je precies wenst dat kinderen mbt kennis en vaardigheden aan einde van de les beheersen. Vermijd hier woordjes als: wat, waar, wanneer, hoe, waarom, e.d.  Gebruik woorden als : dat, daardoor en daarom
• kortom: specifiek en realistisch formuleren!!

Aan de slag

1. Kies onderwerp  en verdiep je daar grondig in.

2. Bepaal groep en beginsituatie (inhoud, relevante topografie en kaartvaardigheid): 

3. Formuleer lesdoelen  op leerkrachtniveau, 

onderwerp

 - waar: voorbeeldlocatie

- waarom daar:

4. Al klaar, vraag om feedback

www.slo.nl

Leerdoelen

Je kunt aan het einde van deze les

• Een lesdoel op leerkrachtniveau voor een aardrijkskundeles formuleren, obv een passende beginsituatie.

• Uitleggen hoe je een aardrijkskunde les in basis opbouwt via 1 waarnemen en 2 verklaren adhv voorbeeldlocatie. 
• Verschillende categorieën beeldvormers om de wereld de klas in te halen benoemen

Procesdoel (voortgangstoets)

Grondgebruik in Nederland (gras-akkers-bos-bebouwing)

Waarom gras (NAP - veen - rivier en zeeklei)

Bevolkingsdichtheid...Den Haag