Hoofdstuk 2 EHBO

• EHBO
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2 

Jas, tas + telefoon in de kast

Boek + pen op tafel

Hoofdstuk 2

Functie van belangrijke organen en weefsels

 

Voorkomen van ongevallen en EHBO

Hoofdstuk 2 – Functie van belangrijke organen en weefsels

Doelstellingen

Aan het eind van dit hoofdstuk weet je:

• wat bedoeld wordt met de vitale organen;
  
• hoe het hart, de longen en de bloedomloop werken;
  
• wat een AED is en hoe je deze gebruikt;
  
• wat de effecten zijn van inspanning;
  
• hoe gewrichten kunnen bewegen;
  
• hoe je een goede conditie kunt opbouwen.
  

Weefsels en organen

Weefsel: het samenhangend geheel van cellen die 

hetzelfde zijn en dezelfde functie hebben.

Orgaan: is uit één of meer weefselsoorten opgebouwd. 

Een orgaan vervult een bepaalde functie. Vb. de long 

is een orgaan waarmee we ademhalen.

                                                                                     

 

Vitale organen

• Hart
  
• Longen
  
• Hersenen

De hersenen, het hart en de longen zijn organen die van levensbelang zijn.

De drie vitale functies hangen nauw samen met elkaar. Als 1 van de 3 uitvalt, zullen de andere meestal volgen.

Een storing in een vitaal orgaan is dan ook levensbedreigend.

Hersenen 

De hersenen bestaat uit drie delen                       

• de grote hersenen;
  
• de kleine hersenen;
  
• de hersenstam.    

De hersenen zijn belangrijk voor

• het besturen van je lichaam, zoals je beweging, gevoel en gedrag;
  
• het regelen van je lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk;
  
• het geheugen, bewustzijn en emoties.
  

Hart

Het hart is verdeeld in

• een linkerhelft – bevat zuurstofrijk bloed;
  
• een rechterhelft – bevat zuurstofarm bloed.  

Beide helften zijn ook weer verdeeld in twee delen

• een bovenste deel = boezem;
  
• een onderste deel = kamer.
  

Tussen de boezem en de kamer zitten hartkleppen

opdracht 2.05 Bouw en werking van het hart 

Longen

• zorgen ervoor dat ons lichaam zuurstof krijgt;
  
• zijn zacht en sponsachtig: dat maakt ze erg kwetsbaar;
  
• keel, neus en mond bedekt met een slijmvlies > schadelijke stoffen en bacteriën blijven bij het inademen voor een groot deel kleven aan het slijmvlies.
  

opdracht 2.06 Hoe werken de longen 

De bloedsomloop

• de kleine bloedsomloop; 
• de grote bloedsomloop.
  

opdracht 2.07 De bloedsomloop en bloedvaten 

AED

Automatische Externe Defibrillator

• een draagbaar apparaat dat het hartritme weer kan herstellen bij een hartstilstand;
  
• op steeds meer openbare plekken zijn AED-apparaten aanwezig;
  
• herkenbaar aan het groen-witte logo 

Reanimatie

• het kunstmatig overnemen van de ademhaling en de bloedsomloop wanneer er sprake is van een circulatiestilstand (stilstand van de bloedsomloop);
  
• bestaat uit het geven van beademing en borstcompressie (hartmassage)

Gewrichten

Een gewricht is een verbinding tussen twee botten waarbij beweging mogelijk is.

Gewrichten zorgen voor de bewegelijkheid van het skelet.

Soorten gewrichten:              

• Scharniergewricht;
  
• Rolgewricht;
  
• Kogelgewricht

Effecten van inspanning

• Zittende levensstijl een oorzaak van veel doden;
  
• Sporten en bewegen is goed voor de gezondheid;
  
• Regelmatig sporten zorgt voor:
  

 - een betere conditie;

 - meer spierkracht;

 - een gezondere levensstijl;

 - een goede nachtrust.

Effecten van inspanning

Inspanning zorgt voor:

• Verlaging van de bloeddruk;
  
• Toename van de hoeveelheid bloed (bloedvolume);
  
• Wijziging in vetconcentraties;
  
• Daling van het cholesterolgehalte.
  

Bloeddruk

Bloeddruk is de kracht waarmee het hart het bloed de vaten in pompt.

• Het hart pompt het bloed met kracht de slagaders in;
  
• Er ontstaat een druk op de bloedvaten. Deze moet niet te hoog worden.

Een hoge bloeddruk vergroot de kans op hart- en vaatziekten.

Cholesterol is een vetachtige stof die in je lichaam voorkomt.

Cholesterol is belangrijk voor je lichaam, voor de opbouw van lichaamscellen, de productie van hormonen en de spijsvertering

Oververhitting (hitteberoerte)

Oververhitting ontstaat door een verhoogde lichaamstemperatuur > 40,5˚C

Symptomen

•  een hete droge huid;
  
• afwezigheid van transpiratie;
  
• een bleek gelaat;
  
•  verward en onrustig gedrag;
  
•  een snelle hartslag;
  
•  bewusteloosheid.
  

opdracht 2.11 Hitteberoerte tijdens hardlopen 

Eerste hulp bij hitteberoerte

• Je belt 112 als het slachtoffer suf, verward is of evenwichtsstoornissen heeft;
  
• Je brengt het slachtoffer naar een koele ruimte/plaats;
  
• Je verwijdert overtollige kleding;
  
• Je koelt het slachtoffer door:
  

1. doeken, gedrenkt in water, op het slachtoffer te leggen (vervang de doeken na elke 2 minuten);
   
2. het slachtoffer te besproeien met koud water onder een douche;
   
3. ijs of coldpacks in de nek, liezen, oksels en knieholtes van het slachtoffer te leggen;
   
4. de huid van het slachtoffer nat te maken en een ventilator erop te richten.
   

Conditie opbouwen

Conditie zegt iets over hoelang je iets kunt volhouden, maar het zegt ook iets over je kracht, je snelheid, je lenigheid en het coördineren van je spieren. 

 

Adviezen

• Doe iets wat je leuk vindt;
  
• Koop de juiste materialen;
  
• Zorg voor de juiste trainingsprikkel;
  
• Neem minimaal twee vaste momenten per week;
  
• Neem voldoende rust;
  
• Sport samen;
  
• Zorg voor combinatie tussen spier- en conditiekracht.
  

opdracht 2.13  De Bewegingsdriehoek 

Maken:Deelopdracht 2.01 blz. 185

Normale ademhaling en normale hartslag

Deelopdracht 2.01 blz. 186

Voer uit met een klasgenoot:

b. Tel de ademhalingen van   

     een klasgenoot

c. Tel de ademhaling na 

     inspanning

Deelopdracht 2.01 blz. 188

E. Kijk de video Polscontrole

Voer uit met een klasgenoot:

F. Tel de hartslag van   

     een klasgenoot in rust

G. Tel de hartslag na van een  

    klasgenoot na inspanning

E. Video Polscontrole