4-Grammatica: ONDERWERP & LIJDEND VOORWERP

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Onderwerp en persoonsvorm

• Het onderwerp (o): wie / wat iets doet/overkomt, of wie / wat iets is. 
• Sam speelt verstoppertje. (Sam doet iets)
  
• Op donderdag is het restaurant bij mij op de hoek gesloten. (Het restaurant bij mij op de hoek is iets)
  
• Mijn moeder, die zelf uit Amsterdam komt, woont al dertig jaar in Rotterdam. (Mijn moeder, die zelf uit Amsterdam komt doet iets)
  

Persoonsvorm

• De persoonsvorm (pv) hoort bij het onderwerp van de zin. 
  
• De persoonsvorm is een WW dat de tijd of het aantal in de zin aangeeft. Je kunt de persoonsvorm vinden door de tijd- en getalproef te doen.

Lijdend voorwerp vinden

1. Zoek eerst de persoonsvorm en het (ww) gezegde van de zin.
   
2. Zoek dan het onderwerp.
   
3. Het lijdend voorwerp is antwoord op de vraag: wie/wat + onderwerp + gezegde = ? Je mag de volgorde van de som veranderen.
   

• Gisteren bakte ik een overheerlijke taart.
• Wie/wat wordt in deze zin gebakken? Het antwoord is: een overheerlijke taart. Dat is dus het lijdend voorwerp.

OW en WWG

WWGEZEGDE     OW

• Onder de douche zingt hij altijd keihard Satisfaction  ||| OW-->Wie zingt? Hij
• Pieter heeft Anna gisteren nog gezien.                              |||  OW-->Wie heeft gezien? Pieter
• Denise showde haar moeder haar nieuwe kleren.        ||| OW-->Wie showde? Denise
• Iedereen verdient liefde.                                                           ||| OW-->Wie verdient? Iedereen
• Bel jij hem even?                                                                           ||| OW-->Wie belt? Jij
• Welk boek raad je me aan?                                                       ||| OW-->Wie raadt aan? Je

Lijdend voorwerp

• Het LV ->  WAT/WIE ondergaat het werkwoord. 
• Bijv: ‘Ik koop een fiets’ De fiets koopt niet maar de fiets ‘ondergaat’ de werking van het werkwoord kopen.
  

WIE of WAT + OW + GEZEGDE

• Onder de douche zingt hij altijd keihard Satisfaction. 
• Pieter heeft Anna gisteren nog gezien.
• Denise showde haar moeder haar nieuwe kleren.
• Iedereen verdient liefde.
• Bel jij hem even? 
• Welk boek raad je me aan?

WAT zingt hij?

WIE heeft Pieter gezien?

WAT showde Denise

WAT verdient iedereen

WIE bel jij?

WAT raad je aan?

Wat is het WW gezegde?

1. het eerste werkwoord van een zin.
2. alle werkwoorden van in een zin.
3. het laatste werkwoord van een zin.

-Alle kinderen vinden de grammatica stom-
De PV is:

1. alle kinderen
2. vinden
3. grammatica
4. stom

Wat is de persoonsvorm?
- Waarom wandelt Kees de avondvierdaagse?-

1. Waarom
2. Er is geen persoonsvorm.
3. wandelt

Is de persoonsvorm altijd een werkwoord?

1. ja
2. nee

Hoe heet het belangrijkste werkwoord uit de zin?

1. doewoord
2. persoonsvorm
3. onderwerp
4. lidwoord

-HIJ heeft mijn scooter gerepareerd?-
mijn scooter =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp

-WIE heeft mijn scooter gerepareerd?-
mijn scooter =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp

Noem het onderwerp:
-De jongen heeft geen zin in school.-

1. zin
2. de jongen
3. geen
4. heeft

MEER OEFENEN?

Lijdend voorwerp:

1: https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-1-lijdend-voorwerp/

2: https://www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-2-lijdend-voorwerp/