spreekwoorden en uitdrukkingen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Doelen

• Je weet wat het verschil is tussen spreekwoorden en uitdrukkingen
• Je kent de betekenissen van de spreekwoorden en uitdrukkingen in deze paragraaf
• Je weet hoe je de betekenissen kunt opzoeken in het woordenboek

Herkent iemand de spreekwoorden?

Spreekwoorden en uitdrukkingen

Spreekwoord: onveranderlijke hele zin met een bepaalde wijsheid.

Uitdrukking: vaste woordgroep met een figuurlijke betekenis. 

Een uitdrukking

1. is een wijsheid of opvatting die geformuleerd is in een hele zin (in de tegenwoordige tijd) die je niet kunt aanpassen
2. is een woordcombinatie met een vaste betekenis. Je kunt een uitdrukking een beetje veranderen

Spreekwoorden/gezegden hebben een...

1. letterlijke betekenis
2. figuurlijke betekenis

Wat is een kenmerk van spreekwoorden?

1. De betekenis staat niet in een woordenboek.
2. Er staat altijd een zelfstandig naamwoord in.
3. Het zijn vaste zinnen die je niet kunt veranderen.
4. Er komt altijd een mens of dier in voor.

Als je een spreekwoord of uitdrukking in het woordenboek opzoekt, kijk je

1. bij de eerste letter van het spreekwoord
2. bij het eerste bijvoeglijke naamwoord van het spreekwoord
3. bij het eerste werkwoord van het spreekwoord
4. bij het eerste zelfstandig naamwoord van het spreekwoord

Spreekwoord of uitdrukking?
Opstaan voor dag en dauw.

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Daar komt de aap uit de mouw.

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Zo sterk zijn als een leeuw

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Als hadden geweest is, is hebben te laat.

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

In de huid kruipen van

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Lachen als een boer met kiespijn

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Honger hebben als een paard

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Gauw aangebrand zijn.

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Al doende leert men.

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Spreekwoord of uitdrukking?

Door de mand vallen

1. spreekwoord
2. uitdrukking

Uitdrukking of spreekwoord?

Het is vijf voor twaalf

1. uitdrukking
2. spreekwoord

Uitdrukking of spreekwoord?

Op eieren lopen

1. uitdrukking
2. spreekwoord