12 mrt - bijvoeglijke bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Bijvoeglijke bijzin

Doel van deze les:

- je weet wat een bijvoeglijke bijzin is

- je herkent een bijvoeglijke bijzin 

Maar eerst ....

... jullie geheugen een beetje opfrissen.

De zomers worden steeds warmer [door een toename van de zonnestraling.]

1. Is het deel tussen haakjes een zinsdeel of zinsdeelzin?
2. Wat voor zinsdeel of zinsdeelzin is het? (ow, lv, mv, bwb)

- Elektrische auto's kunnen geen caravan trekken, omdat ze weinig vermogen hebben. 
- Dit artikel beschrijft dat de ontwikkeling van duurzame energie door corona stilligt. 

               Sleep de zinsdeelzinnen naar de juiste plek. 

TIP! Stap 1: bepaal van de samengestelde zin eerst de hoofdzin en de bijzin.
        Stap 2: vervang bijzin door woordgroep - en bepaal functie (ow, lv, mv, bwb)

ow-zin

lv-zin

mv-zin

bwb-zin

 

Elektrische auto's kunnen geen caravan trekken. 

Omdat ze weinig vermogen hebben. 

Dit artikel beschrijft. 

Dat de ontwikkeling van duurzame energie door corona stilligt. 

[Wie hem helpt bij het opknappen van zijn tuin], geeft hij een stekje.

Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bijzin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

[Wat Arjan jou wijsmaakt], heeft hij zelf verzonnen.

1. Is het deel tussen haakjes een zinsdeel of zinsdeelzin?
2. Wat voor zinsdeel of zinsdeelzin is het? (ow, lv, etc.)

Nu weet Noa dus [dat ze werd gewaarschuwd].

Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bijzin
3. lijdend voorwerpszin
4. meewerkend voorwerpszin

[Wie doorrijdt], geeft hij een waarschuwing.

Wat is het type zinsdeelzin?

1. onderwerpszin
2. bijwoordelijke bijzin
3. lijdend voorwerpzin
4. meewerkend voorwerpszin

Bijvoeglijke bijzin

Bijvoeglijke bepaling

Een bijvoeglijke bepaling is geen zinsdeel , maar onderdeel van een zinsdeel.

• De oude man loopt op straat

oude = bijvoeglijke bepaling bij man

• De man in de auto gaat naar huis.

in de auto = bijvoeglijke bepaling bij man

Bijvoeglijke bijzin

In een woordgroep met een zn of een vnw kunnen bijvoeglijke bepalingen staan. 

1 De nieuwe snelweg (zn) veroorzaakt geluidsoverlast voor omwonenden.

2 De snelweg, die nieuw is (bijv. bijzin), veroorzaakt geluidsoverlast voor omwonenden.

In zin 1 is het ow De nieuwe snelweg. Daarbinnen is nieuwe een bijvoeglijke bepaling bij de kern snelweg.  In zin 2 is het ow De snelweg die nieuw is. Het zinnetje die nieuw is is binnen het onderwerp een bijvoeglijke bepaling bij de kern snelweg.

bijv.bijzin = die nieuw is → snelweg

Een bijvoeglijke bijzin:

• zegt iets over een zelfstandig naamwoord of een voornaamwoord
• begint vaak met die of dat
• is een zin en heeft dus een persoonsvorm
• is geen zinsdeel (zoals een ow-zin, lv-zin, mv-zin en bwb-zin),
  maar een zinsdeelstuk, net als een gewone bijvoeglijke bepaling
• kun je meestal weglaten: er blijft een correcte zin over

Aan de slag!

Opdracht 1 t/m 5 (blz. 230-231)
of online (Cursus 5, paragraaf 13 Bijvoeglijke bijzin). 

Dit is ook het huiswerk voor morgen!