H4 Lezen tekstverbanden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Herhalen: lezen H3

Wat is een hoofdgedachte van een tekst?

1. Een zin die een alinea samenvat
2. Een zin die de tekst samenvat.
3. Een zin die het onderwerp toelicht.
4. Een zin die de inleiding samenvat.

Een hoofdgedachte staat altijd geformuleerd in de inleiding of het slot.

1. Waar
2. Niet waar

Oriënterend lezen

Globaal

lezen

Zoekend 

lezen

Precies

lezen

Je leest de eerste en laatste zinnen van elke alinea.

Je kunt de hoofdgedachte bepalen.

Je leest de eerste 

alinea en let op de tekst als geheel.

Je let op opvallende tekens/tussenkopjes om daar verder te lezen.

Je kunt het onderwerp bepalen.

Je wilt de vertrektijd van de trein weten. 

Je leest de tekst heel aandachtig van het begin tot het eind.

Je kunt de deelonderwerpen bepalen.

Planning

Lezen H3

Nieuwe theorie Lezen H4

Samen oefenen

Zelf aan de slag

Bespreken opdracht 2 (H3)

Pak je boek en je schrift erbij!

Wat ga je leren?

In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen. Deze samenhang noem je een tekstverband.

Je leert dat je een tekst beter begrijpt als je let op de verbanden.

Verbanden kun je vaak herkennen aan een signaalwoord.

Chronologisch verband

De gebeurtenissen worden in (de juiste) tijdsvolgorde verteld.

 

 

Signaalwoorden

Vroeger, later, nu, eerst, daarna, toen, vervolgens, voordat, nadat, tenslotte, in 1980.., intussen

We begonnen eerst met een handjevol mensen. Daarna meldden zich een aantal vrijwilligers. Nu is ons gebouw al te klein

Tegenstellend verband

Er wordt iets gezegd en daarna wordt het tegenovergestelde beweerd.   

 

Signaalwoorden

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds … anderzijds, daar staat tegenover

Evert is een ontzettend avontuurlijke vent. Zijn vriend daarentegen is een enorme huismus die er geen behoefte aan heeft bijzondere dingen te beleven. Ik houd ook van actie, maar hij blijkbaar niet.

Opsommend verband

Na een uitspraak of bewering worden verschillende dingen achter elkaar opgenoemd.    

 

Signaalwoorden

ook, verder, bovendien, nog, daarnaast, niet alleen … maar ook, ten eerste … ten tweede

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk om een spannend boek te lezen.

Toelichtend verband

Iemand doet een uitspraak en legt die uit of licht die toe. Vaak gebruikt hij bij de uitleg of de toelichting een voorbeeld. 

Signaalwoorden

dat wil zeggen, zo, met andere woorden, bijvoorbeeld, ter toelichting, neem nou, denk aan, zoals.

Het lijkt me niet verstandig die cd nieuw te kopen. Je zou bijvoorbeeld eens op Marktplaats kunnen kijken, waar veel cd’s voor lage prijzen worden aangeboden.

Welk verband zie je? Ik ga dadelijk lesgeven. Daarna ga ik pauze houden.

1. Chronologisch
2. Opsommend
3. Tegenstellend
4. Toelichtend

Welk verband zie je? Piet gaat hardlopen. Ria blijft daarentegen nog even lekker liggen.

1. Chronologisch
2. Opsommend
3. Tegenstellend
4. Toelichtend

Welk verband zie je? Er zijn veel leuke dingen om te doen, neem nou lezen, gamen, Netflixen en sporten.

1. Chronologisch
2. Opsommend
3. Tegenstellend
4. Toelichtend

Welk verband zie je? Op school moet je niet alleen leervakken volgen maar ook creatieve en sportieve vakken.

1. Chronologisch
2. Opsommend
3. Tegenstellend
4. Toelichtend

Tegenstellend 

verband

Chronologisch 

verband

Toelichtend

verband

Opsommend  

verband

Daarentegen

Vervolgens

Neem nou

Vroeger

Zoals

Ten slotte

Echter

Bovendien

Aan de slag!

Huiswerk maken H4 Lezen:

- naar keuze: opdracht 2, blz. 110 (over kijkcijfers) OF opdracht 4, blz.112  (over escaperooms).

- Je maakt de opdrachten in je schrift.