27 mei PTA Literatuur

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

27 mei

Goede werkplek

Spullen voor Nederlands op tafel: leesboek en aantekeningenblad

Telefoon in tas

Alles over het PTA-literatuur

Nog één keer

Luister goed. Schrijf vragen even op.

www.lezenvoordelijst.nl     niveau 2/ 15 t/m 18

Waarom? 

Subdomein E1: Literaire ontwikkeling

De kandidaat kan beargumenteerd verslag uitbrengen van zijn leeservaringen met een aantal door

 hem geselecteerde literaire werken.

* Minimumaantal: havo 8;

* De werken zijn oorspronkelijk geschreven in de Nederlandse taal. 

10 redenen om te lezen

1. Lezen ontwikkelt de taalvaardigheid  2. Lezen ontwikkelt het denken en verbeelden 3. Lezen verschaft prikkels aan het brein

4. Lezen geeft kennis en inzichten   5. Lezen traint de concentratie   6. Lezen ontwikkelt het zelfinzicht  7. Lezen leert over de ander  8. Lezen leert over mogelijke consequenties

9. Lezen geeft inzicht in normen, regels en gebruiken

10. Lezen ondersteunt de identiteitsontwikkeling

Literaire begrippen

Kern theorieboek:

Hoofdstuk 1,2,3 & 11 Het vertellen van verhalen 

>>>> hoofdstuk 3 >>>

Vragen?

>>>theorie

Genre H3 blz. 136

Een genre is een verhaalsoort

Fictie of pulp

Normatief

Wat is literatuur/kunst?

Literaire auteurs schrijven ‘beter’ (normatief!!!) omdat:

Inhoud: literatuur wil de lezer aan het denken zetten, vernieuwend zijn.

Vorm: een grotere woordenschat, vernuftigere constructie, gevarieerdere de zinsconstructie ……

Personages worden uitgediept, verhaal zit goed in elkaar, het is niet overduidelijk …..

Hoofdstuk 11

Narratologie > begrippen om over een verhaal te praten

Thema/motief (blz. 179), personages (expliciet/impliciet), tijd/ruimte, verhaalperspectief, stijl

Motieven

Wat zijn dat?

Nachtmerries-Gouden ei/muziek -Dagen van gras/dobbelsteen-De aanslag

motief

= een herhaaldelijk terugkerend element. We herkennen het  omdat het binnen hetzelfde verhaal meermalen voorkomt (bijv. een voorwerp , een lied , een kleur, een bepaalde handeling, een gevoel)

Tijd

Chronologische, flashbacks

flashforward

Een zin (verteltijd) voor een jaar (vertelde tijd)of 

een zin voor minuut (vertelde tijd)

Het leven uit een dag > één dag ...250 blz. Dus?

 

Nog wat basisbegrippen

Plot, verhaalstructuur

personages (round characters, expliciete karakterisering, impliciete karakterisering)

ruimte/setting > sfeer

Vertelperspectief

Doorloop beoordelingsformulier

Verleden: welke boeken, genres, thema's, inzichten

Heden: verhaalstructuur, personage's, thema, genre, tijd en ruimte

Toekomst: voorlopige titels, verwachtingen

Aan de slag met je boek

Wat is het thema van je boek?

Genre?

Wie zijn de personages? Impliciet/expliciet

Hoe zit het met tijd, ruimte en perspectief?

Oefenen

We kijken een korte film

Let goed op: 

- het genre
- de tijd
- het thema
- de motieven

GRATIS

Film Gratis, Merijn Scholte Albers & Tobias Smeets, 8 minuten

Bekijken van de film in zijn geheel.

Kun je in 1 zin vertellen waar deze film over gaat?

Hoeveel tijd verstrijkt er?

Wat is het genre?

Wat is het thema?
Wat zijn motieven?

Samenvatting van het verhaal

Laat leerlingen het verhaal van Gratis in eigen woorden samenvatten. 

Spannend

Slangen Aaien -Mirjam Boelsum

De held -Jessica Durlacher

Hex- Thomas Olde Heuvelt

Het duister dat ons scheidt- Renate Dorrestein

Saskia Noort- De eetclub

Simone van der Vlugt-De reünie