Blok 3 Tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

TEKSTVERBANDEN

Zorgen ervoor dat

woorden, zinnen en alinea's

met elkaar samenhangen.

SIGNAALWOORDEN

Aan een

signaalwoord

zie je met

welk tekstverband

je te maken hebt.

SOORTEN TEKSTVERBANDEN

- opsommend verband

- tegenstellend verband

- toelichtend verband (voorbeeld)

Op de volgende dia's bespreek ik de meest voorkomende tekst- verbanden en signaalwoorden nogmaals.

OPSOMMEND VERBAND

Ik heb goed geleerd voor de toets. Eerst heb ik woordjes geleerd en de zinnen heb ik geoefend. Ook heeft moeder me overhoord.

De zinnen zijn met elkaar verbonden. 

Aan de woordjes EERST, EN en OOK kun je zien wat de zinnen met elkaar te maken hebben. 

Er wordt namelijk iets opgesomd.

Dit noem je een OPSOMMEND verband

TEGENSTELLEND VERBAND

Ik heb goed geleerd voor de toets, maar ik heb een onvoldoende gehaald.

De zinnen zijn met elkaar verbonden.

Aan het woordje MAAR kun je zien wat de zinnen met elkaar te maken hebben. 

Er zit namelijk een tegenstelling in.

Dit noem je een TEGENSTELLEND verband

TOELICHTEND (voorbeeld) VERBAND

Het hotel is ook geschikt voor jonge kinderen. Denk aan een kinderopvang en een grote speeltuin.

Tussen de zinnen is een verband. 

Aan de woorden DENK AAN kun je zien wat de zinnen met elkaar te maken hebben. 

Er wordt namelijk iets toegelicht/voorbeeld gegeven.

Dit noem je een TOELICHTEND verband

Signaalwoorden:

Opsommend verband; ten eerste, ten tweede, om te beginnen, verder, ten slotte, en , niet alleen, maar ook, 

getallen en dots

Signaalwoorden:

Tegenstellend verband; maar, hoewel, tegenover, daarentegen, echter, toch, ofschoon, aan de ene kant/ aan de andere kant, ondanks dat etc. 

Toelichtend verband (voorbeeld); bijvoorbeeld, zo, zoals, denk aan, neem nou, ter illustratie etc. 

schema 

Tekstverbanden

(oefenen)

De volgende woorden zijn signaalwoorden van OPSOMMING.

1. ten eerste, ten tweede, ook verder
2. vervolgens, toen, terwijl, ten slotte
3. kwadraat, breuk, deelsom, optelsom
4. plus, min, eraf, erbij, keer

De volgende woorden zijn signaalwoorden van VOLGORDE VAN TIJD in een tekst.

1. ten eerste, ten tweede, ook, verder
2. 1,2,3,4,5,6,7
3. eerst, daarna, vervolgens, toen
4. maar, waarom, hoezo, waartoe, echt niet.

Tekstverband: TEGENSTELLING

1. al met al
2. daar staat tegenover
3. zoals
4. waardoor

Welk verband staat in deze zin?
In de winkel haal ik brood, melk en rijst.

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Toelichtend
4. Chronologisch

Signaalwoord: TEN EERSTE........TEN TWEEDE

1. Chronologisch
2. Opsomming
3. Toelichtend
4. Tegenstelling

Welk verband staat in deze zin?
Zijn vriendin daarentegen is wel heel erg aardig.

1. Opsomming
2. Chronologisch
3. Toelichtend
4. Tegenstelling

Wat is een opsomming?

1. Dat betekent dat er een som staat in de tekst.
2. Als er in een zin of tekst een opsomming wordt gemaakt van iets.
3. Dat betekent dat er iets wiskundigs wordt besproken in de tekst.
4. Als er een eind wordt gemaakt aan een verhaal.

Zij moet eerst haar zere oor aan de dokter laten zien, daarna mag ze een pijnstiller innemen.

1. Chronologisch
2. Opsommend
3. Tegenstellend
4. Toelichtend/voorbeeld

De jongens in mijn klas leggen de lat niet al te hoog. Neem bijvoorbeeld Lex. Hij gaat altijd voor een 5,5.

1. Toelichtend/voorbeeld verband
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Opsommend

Mevrouw Eijgermans geniet van goede muziek, verder is zij een filmliefhebber.

1. Tegenstellend
2. Opsomming
3. Chronologisch
4. Toelichtend/voorbeeld

Mijn etui zit bomvol met schoolspullen: pennen, potloden, stiften, een geo-driehoek, gummen en een passer.

1. Opsomming
2. Tegenstellend
3. Chronologisch
4. Toelichtend

Zet de signaalwoorden bij het juiste tekstverband. 

Toelichtend

Opsommend

Bijvoorbeeld

Zoals

Verder

Ook

Extra oefenen

www.cambiumned.nl

- oefenen

- lezen

- verbindingswoorden