Intervisie handboeken

Intervisie handboeken

14/03/2023

'Liever een fantastische leraar met een gruwelijk handboek dan een leraar die gelaten meelift op een sterke methode.'
- Tim Surma-

akkoord

niet akkoord

Een goed handboek/lwb

• Werk minstens per 2
• Neem een handboek erbij dat je gebruikt of wenst te gebruiken
• Bekijk het handboek/leerwerkboek kritisch: volgende vragen kunnen je helpen 
• bron: Klasse: Checklist: hoe kies je een goede methode? (Tim Surma)

1/ Sluit de methode voldoende aan bij de eindtermen en het leerplan?

Er bestaat geen controleorgaan dat nagaat of handboeken de eindtermen halen. Vertrouw daarom niet blind op wat de methode aanreikt. Zoek uit waar de inhouden verschillen. Elk auteursteam legt immers eigen accenten.

2/ Staat essentiële leerstof duidelijk, ondubbelzinnig en gestructureerd in de methode?

Elke leraar weet dat de hele klas zelden exact noteert wat jij voor ogen hebt. Een handboek moet daarom minstens een duidelijke, volledige neerslag van de belangrijkste leerstof bieden.

3/ Start elk hoofdstuk met een intro die de leerlingen ondersteunt?

Handboeken kunnen de leerstof kaderen en de link leggen met relevante voorkennis. Of de doelstellingen op een rijtje zetten. Gebruik die intro op het hoofdstuk actief in je les en behandel die kapstokken niet als een verplicht nummertje afvinken.

4/ Wisselen oefeningen van verschillende niveaus en types elkaar af?

Vind je uitgewerkte en concrete voorbeelden bij nieuwe types oefeningen of problemen? Verplichten die voorbeelden de leerling om ze actief te analyseren? Wisselen herhaling en nieuwe oefeningen elkaar af? Bevat de methode oefeningen van gevarieerd niveau, van basis tot uitbreiding? Vind je gedifferentieerd oefenmateriaal in een digitale module of in de handleiding?

5/ Vormen beelden en illustraties een meerwaarde?

Verduidelijken afbeeldingen en illustraties de leerstof of creëren ze afleiding? Een schoolboek mag er aantrekkelijk uitzien maar hoeft geen jongerenmagazine te worden.

6/ Wisselen oefeningen op nieuwe en eerdere leerstof elkaar voldoende af?

Is er sprake van een spiraalaanpak waarbij de basiskennis en -vaardigheden op verschillende plaatsen in het handboek aan bod komen? Volgt na de inoefening van een nieuw concept de kans om eerder geziene leerstof op te frissen? Zo herhalen leerlingen basiskennis- en vaardigheden. En door de afwisseling in oefentypes kunnen ze niet op automatische piloot voor een bepaalde oplossingsstrategie kiezen.

7/ Zijn er voldoende kansen om leerstof actief te herinneren?

Vinden leerlingen voldoende kansen om (zelfstandig) na te gaan of ze de leerstof beheersen? Quizvragen, herhalingsoefeningen, oefenkaartjes of met een digitaal platform?

8/ Biedt de methode voldoende vrijheid om je didactische aanpak zelf te bepalen?

Instructies om oefeningen in groep te maken of startvragen voor een klasgesprek horen eerder thuis in de handleiding. En pas op voor doorgedreven invuldidactiek in leerwerkboeken. Zo ontneem je je leerlingen de kans om langere brokken tekst te leren schrijven.

Handige tool om lesmethodes met elkaar te vergelijken: https://lesmethode-vergelijker.nl/wp-content/uploads/2020/11/Lesmethode-checklist.pdf