Bloed & Lymfevatenstelsel

• Anatomie
• MBO
• Studiejaar 2

Lesdoelen van vandaag

• Aan het einde van deze les kun je de kenmerken van de bijzondere vaatsystemen benoemen.
• Aan het einde van deze les kun je de samenstelling van lymfe benoemen.
• Aan het einde van deze les kun je de functie van het lymfevatenstelsel benoemen.
• Aan het einde van deze les kun je de bouw van het lymfevatenstelsel tekenen.

Wat is de betekenis van fagocytose?

1. Het maken van antistoffen
2. Het omhullen en verteren van de ziekteverwekker.
3. Het vermenigvuldigen van de lymfocyten

Wat is de functie van bloedplaatjes?

Wat betekent homeostase?

1. De opname van zuurstof in de rode bloedcellen.
2. De uitwisseling van stoffen in de intracellulaire ruimte.

Wat vervoert de longslagader?

arteriën

hart

capillairen

venen

arteriolen

venulen

Hoe wordt hoge bloeddruk ook wel genoemd?

Wat is een bijzonderheid van venen?

1. Deze bevatten klepvliezen.
2. Deze bevatten veel spierweefsel.

Bijzondere vaatsytemen

• Anastomosen
• precapillaire sfincter 

anastomose

• collaterale bloedvaten, zijtakken die in dezelfde richting lopen. Kunnen de bloedtoevoer overnemen.
• Arterioveneuze anastomosen. verbinding tussen venen en arteriën, leidt de bloedtoevoer om bij een defect van een orgaan. 

Precapillaire Sfincter (sluitspier)

• Spierweefsel die een capillaire kan openen en sluiten.
• Er ontstaat een pompbeweging
• Zorgen voor extra bloedtoevoer naar weefsels die het nodig hebben en minder bloedtoevoer die het even niet nodig hebben. 

Bloed en lymfevaten

• Lymfe speelt een rol bij het afweersysteem en bij de homeostase.
• Bloedplasma dat is achtergebleven in de intracellulaire ruimte.
• Dit wordt verzamelt in de kleine lymfevaten en wordt vanaf dan lymfe genoemd.
• Lymfe bestaat uit water , eiwitten, afvalstoffen en witte bloedvellen.
• Stroomt via de lymfevaten door de lymfeknopen (zuiveringsstations)
• Daarna terug naar de bloedbaan.

Lymfevatenstelsel

• Bestaat uit lymfoïde weefsels, lymfevaten en lymfe.
• Lymfoïde weefsel is een opeenhoping van los bindweefsel dat witte bloedcellen aanmaakt. (lymfocyten)
• Begint in de vorm van weefselspleten  (lymfecapillairen) in het bindweefsel van organen. 
• Het lymfe verzamelt zich in de borstbuis en rechterlymfebuis.
• De chylvaten nemen de vetten op in de wand van de dunne darm.

Lymfeknopen.

• Lymfe stroomt door 1 of meerdere lymfeknopen.
• Lymfeknopen zitten op plaatsen waar de verschillende lymfevaten overgaan in een groter vat.
• In de lymfeknopen worden ziekteverwekkers en afvalstoffen vernietigd door fagocytose.
• In het lymfoïde weefsel vermenigvuldigen de lymfocyten zich snel. Dit kan ervoor zorgen dat de lymfeknopen opzwellen. 

Milt

• de milt zuivert lymfe en bloed 
• maakt nieuwe lymfecellen aan
• breekt oude rode bloedcellen af
• zorgt voor splitsing van ijzer uit hemoglobine.
• dient als bloedreservoir bij lichamelijke inspanning

zwezerik

• Ook wel borstklier of thymus genoemd
  
• rijping van T-lymfocyten en aanmaak van geheugencellen van het afweersysteem. 
• Vooral actief bij kinderen, na de pubertijd wordt verschrompelt de zwezerik.

Voortbewegen van Lymfe

lymfevaten hebben kleppen die terugstroom tegengaan

Lymfe wordt in beweging gehouden door:

• samentrekken van de spieren
• beweging van het middenrif
• aanzuigende werking van de longen
• druk in de weefsels
• eigen stuwkracht
• kleppensysteem 

we gaan nu zelfstandig het hoofdstuk doorlezen vanaf blz 162.

Vanaf wanneer wordt weefselvocht lymfe genoemd?

1. Als het uit het bloedvat treedt
2. Als het is opgenomen in de lymfevaten
3. Als het langs 1 lymfeknoop is geweest.

wat is de samenstelling van lymfe?

1. water, eiwitten, afvalstoffen en witte bloedcellen.
2. water , eiwitten, afvalstoffen en bloedplaatjes.

Wat is de functie van de lymfeknopen?

Welk orgaan zorgt voor pijn bij lichamelijke inspanning en hoe komt dit?

Wat is een andere naam voor Zwezerik?

1. Borstklier
2. Borstbuis
3. Amandel

lymfepomp

Teken het lymfevatenstelsel

je mag je boek gebruiken.

Evaluatie

• bijzondere vaatsystemen en lymfevatenstelsel.
• vragen? 

Lessonup les?