herhalen thema 3.1 t/m 3.3

herhalen thema 3.1 t/m 3.3

theorie + 8 oefenvragen

Voedselinfectie = 

een besmetting met een micro-organisme via het voedsel. De besmetting kan klachten (misselijkheid en darmklachten) geven.

Voedselvergiftiging = 

een besmetting met een micro-organisme via het voedsel, maar nu geven de micro-organismen toxinen af die je ziek maken.

Voedselinfectie

Je voedsel kan bederven doordat het geïnfecteerd wordt door micro-organismen: schimmels of bacteriën.

Micro-organismen: kun je niet zien met het blote oog. 

Vaak wel met een lichtmicroscoop. 

Voedselinfectie

Schimmels of bacteriën die op voedsel gaan zitten zijn heterotroof.

Ze zijn voor hun organische stoffen afhankelijk van andere organismen.

Anorganische stoffen	Organische stoffen
kleine eenvoudige moleculen	grote ingewikkelde moleculen
bevat geen C-atomen (behalve CO, CO 2 )	Bevat minimaal één C-atoom, één H-atoom én één O-atoom
water (H 2 O), Zoutzuur (HCl), alle zouten en mineralen	Glucose (C 6 H 12 O 6 ), vetzuren, eiwitten, aminozuren, DNA enz.

Bacteriën

Vermeerderen zich

door ongeslachtelijke 

voortplanting (mitose) 

bij gunstige omstandigheden.

Alle bacteriën in een kolonie zijn genetisch identiek aan elkaar, ze zijn elkaars klonen.

BINAS 79A

Bacteriën

Onder ongunstige

omstandigheden

vormen ze sporen.

In een spore staan de levensprocessen stil. De spore vormt weer een levende bacterie als de omstandigheden weer goed zijn.

BINAS 79A

Schimmels

Vormen lange draden

van 1 cellaag dik.

Die schimmeldraden heten

mycelium. Schimmels kunnen zich ongeslachtelijk en geslachtelijk voortplanten.

Ééncellige schimmel = gistcel

Meercellige schimmel = vb. paddenstoel

Virussen

Erfelijk materiaal

(RNA of DNA) in een

eiwitmantel.

Ze vermeerderen met behulp van een gastheercel.

BINAS 77 A-B-C-D

Conserveren hoe?

Pasteuriseren

• Verhitten tot 70 à 90 graden
• Snelgroeiende micro-organismen worden gedood
• De smaak blijft goed
• Beperkt houdbaar (in de koelkast bewaren)
• steriliseren verhitten boven 100 graden, buiten koelkast bewaren.

Suiker toevoegen

• Suiker onttrekt vocht uit de bacterie en schimmel
• Bij een suikergehalte boven de 80% kunnen m.o. zich niet meer vermeerderen
• Product gaat weer schimmelen als de pot open gaat

Voorbeelden: Jam, appelmoes

Drogen

• m.o. heeft vocht nodig om te groeien
• Sommige schimmels werken nog wel bij een laag vochtgehalte

Voorbeelden: pasta, cup a soup, kruiden

Koelen en vriezen

• Koelen (koelkast) beschermt kort tijd tegen bederven
• Bij het invriezen -40 graden staat m.o. stil
• Sporen worden nog wel gevormd 
• Bij ontdooiing gaat m.o. weer groeien

Voorbeelden: groente, fruit, vlees

Er zijn 2 bacteriën aanwezig op een stukje vlees. De bacterie deelt zich elke 10minuten. Hoeveel bacteriën zijn er na een uur?

Leg uit of je gesteriliseerde melk of gepasteuriseerde melk buiten de koelkast kan bewaren.

Waarom kun je producten die gedroogd zijn langer bewaren?

Leg uit waarom je een product niet te lang uit de vriezer moet houden.

actief/passief transport

Diffusie

opgeloste stof gaat van HOGE concentratie naar LAGE concentratie

Dit kost geen energie = passief transport

Osmose

water gaat van LAGE concentratie naar HOGE concentratie

Dit kost geen energie = passief transport

Dierlijke cel : geen celwand

In een hypotone oplossing

<--

In een hypertone oplossing

          -->

In een isotone oplossing

Plantaardige cel: celwand

Planten, schimmels en bacteriën hebben een celwand.

Een celwand is permeabel = alle stoffen kunnen er makkelijk doorheen.

Celwand maakt turgor en plasmolyse mogelijk

Wat is het verschil tussen osmose en diffusie?

Een leerling bestudeert met zijn microscoop cellen van een rok van een ui in een druppel gedestilleerd(zonder stoffen) water.
Gaat het water in of uit de rode uicel? Leg uit.

Een leerling bestudeert met zijn microscoop cellen van een rok van een ui in een druppel gedestilleerd(zonder stoffen) water.
Ontstaat er dan plasmolyse of turgor?

Een leerling bestudeert met zijn microscoop cellen van een rok van een ui in een druppel gedestilleerd water. Daarna wil hij intacte rode bloedcellen bestuderen. Hij moet de rode bloedcellen in een druppel van een zoutoplossing met een bepaalde concentratie leggen en niet in een druppel gedestilleerd water. Waarom is dit verschil in behandeling nodig?