M3a 30-09 7.2 en 7.3 : leestekens en afkortingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 1-3

Wat gaan we vandaag doen?

Leestekens + afkortingen

• Herhaling afkortingen en aan elkaar schrijven
• Uitleg tussenletters in samenstellingen
• Controle van begrip
• Opdrachten maken 
• Afsluiter

We lezen in het leesboek

Op je blad

1. Noteer de datum en zet erbij tot welke bladzijde je hebt gelezen.

2. Probeer drie regels vol te schrijven met wat je weet over de plaats en de tijd 

• waar is het (thuis, op school, in een bos...)
• wanneer is het (onze tijd? vroeger? Waar zie je dat aan?)

Doel van de les

* Ik weet wanneer ik aanhalingstekens, dubbele punt en komma moet gebruiken in een zin 

* Ik kan de regels voor leestekens toepassen.

* Ik weet wanneer je hoofdletters en punten gebruikt in afkortingen.

Hoofdletter

Het is belangrijk dat je weet wanneer je een hoofdletter gebruikt. Het heeft invloed op hoe begrijpelijk je tekst is.

Leestekens zijn belangrijk!

Leestekens

Leestekengebruik is belangrijk! Het zorgt ervoor dat je tekst soepel leest.

Leestekens

Een zin eindigt met een leesteken.

• Punt (gewone zin): De deelnemers presenteren hun act.
• Vraagteken (vraagzin): Zijn ze erg zenuwachtig?
• Uitroepteken (uitroep): Doe je best!

Leestekens

Komma

 De komma is een korte pauze in een zin.

Je gebruikt een komma...	bijvoorbeeld
voor en na een deel van de zin dat extra informatie geeft	Mijn vriend, die bij DOS speelt, is keeper.
tussen delen van een opsomming	In de zomer ga ik fietsen, zwemmen, wandelen en raften.
voor voegwoorden als: want, maar, omdat, zoals.	In deze zin staat een komma, want er staat een voegwoord in.
tussen twee persoonsvormen	Pas toen hij dat zei, vielen de puzzelstukjes op z'n plaats.

Aanhalingstekens

1. Bij directe rede of een citaat
   Ze vroeg: 'Mag ik vanavond naar de film?'

   'Heb jij een wedstrijd gespeeld zaterdag?' vroeg Esmee.

   Evert riep: 'Loop eens door, man!'

   'Als je een dansvoorstelling hebt,' zei Jos, 'dan kom ik kijken.'

   'Ik hou niet van appeltaart', zei ik.

Aanhalingstekens

2. Als je het woord zelf bedoelt, en niet de betekenis.

     Het woord 'incidenteel' gebruik je maar heel soms. 

Hoe laat begint de les vandaag!

1. leestekens/hoofdletters zijn goed geschreven
2. leestekens/hoofdletters zijn fout geschreven.

De medewerker vroeg waarmee hij mij kon helpen?

1. leestekens/hoofdletters zijn goed geschreven
2. leestekens/hoofdletters zijn fout geschreven.

We rijden vandaag door Nederland, België, en Luxemburg.

1. leestekens/hoofdletters zijn goed geschreven
2. leestekens/hoofdletters zijn fout geschreven.

Loop naar de maan.

1. De leestekens kloppen.
2. De leestekens kloppen niet.

Op Maandag hebben we een toets.

1. De hoofdletters en leestekens kloppen.
2. De hoofdletters en leestekens kloppen niet.

Wil je kaas, jam of hagelslag op je boterham?

1. Hoofdletters en leestekens kloppen.
2. Hoofdletters en leestekens kloppen niet.

In Maart ben ik jarig!

1. De leestekens zijn goed gebruikt.
2. De leestekens zijn fout gebruikt.

§3: afkortingen - drie regels

1. afkortingen van namen van bedrijven, organisaties en landen schrijf je met hoofdletters.

2. Afkortingen waarvan je de woorden volledig uitspreekt, schrijf je met punten.

3. De meeste andere afkortingen schrijf je met kleine letters zonder punten

Stappenplan!

1. Is het een afkorting van een bedrijf, organisatie of land, zoals ANWB? --> hoofdletters.

2. Is het een woord dat je volledig uitspreekt, zoals i.s.m.? --> dan punten ertussen. 

3. Twee keer nee? dan kleine letters en zonder punten.

Kort dit af: volkswagen

1. Naam? Dan hoofdletters

2. Spreek je het volledig uit? Dan punten

3. Twee maal nee? Dan kleine letters zonder punten

Kort dit af: ter waarde van

1. Naam? Dan hoofdletters

2. Spreek je het volledig uit? Dan punten

3. Twee maal nee? Dan kleine letters zonder punten

Kort dit af: openbaar vervoer

1. Naam? Dan hoofdletters

2. Spreek je het volledig uit? Dan punten

3. Twee maal nee? Dan kleine letters zonder punten

Kort dit af: voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs

1. Naam? Dan hoofdletters

2. Spreek je het volledig uit? Dan punten

3. Twee maal nee? Dan kleine letters zonder punten

Aan de slag!

Ga naar Nieuw Nederlands cursus 7 

* §3 Afkortingen: maak opdracht 1 t/m 4 op blz. 196 en 197

Klaar? 

Vragen? Steek je hand op en ik kom bij je langs

Doel behaald?

- Ik weet wanneer ik een komma, aanhalingstekens en een dubbele punt moet gebruiken;

- Ik kan deze leestekens goed toepassen. 

- Ik weet wanneer je hoofdletters en punten gebruikt in afkortingen.

Is het doel behaald? Zo niet: wat vind je nog lastig?