§3.3 De Grieks-Romeinse cultuur - Deel 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat betekent de uitspraak:
"Alle wegen leiden naar Rome"?

Alle wegen leiden naar Rome

De Romeinen had een wegennet door het hele Rijk aangelegd. Vooral tijdens de Pax Romana was er tijd om deze wegen aan te leggen.

De Romeinse wegen werden namelijk aangelegd door soldaten.

Soldaten kregen de taak om de wegen aan te leggen. Dit werd heel nauwkeurig gedaan. Zo werden er berekeningen gemaakt om de breedte van de weg te bepalen en werden er stukken grond opgehoogd om de weg 'egaal' te laten verlopen

Waarom kregen soldaten de taak om tijdens de 'Pax Romana' wegen aan te leggen?

Welke voordelen van het Romeinse wegennet zijn op deze afbeelding te zien?

Noteer als aantekening in je schrift

Waarom spreken we tegenwoordig van een 'Grieks-Romeinse cultuur'?

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat enkele kenmerken van de Romeinse cultuur zijn

- Hoe de Grieks-Romeinse cultuur zich verspreidt en wat daarvan de invloed is op de Germaanse cultuur

- Hoe het Romeinse Rijk ten einde komt

Wat gaan we doen vandaag?

• Terugblik - Grieks-Romeinse cultuur
• Uitleg -        Romanisering en Ondergang West-Romeinse Rijk
• Werkblad - Romanisering 
• Afsluiting - Leerdoelen

Bouwwerken

De Romeinen maken overal in het rijk bouwwerken 

Ieder bouwwerk heeft een taak

De belangrijkste bouwkenmerken zijn:

Zuilen

De gebouwen werden (deels) ondersteun met zuilen

Bogen

De boog was een stevige bouwvorm

Koepels

Met een koepel kon ruimte gemaakt worden

Welke gebouwen hadden de Romeinen die wij vandaag nog steeds hebben? Sleep steeds 2 onderdelen van de onderste rij naar een afbeelding in de bovenste rij.

Grieks-Romeinse cultuur

Veel van de Romeinse cultuur komt van de Grieken

De Romeinen bewonderen de Grieken en hun cultuur

Ook kennen zij de cultuur door de Griekse kolonies

Ze nemen bijvoorbeeld Griekse beeldhouwkunst en goden over

De Romeinen nemen de Griekse goden over, maar veranderen hun namen. Koppel de Romeinse naam een de Griekse god.

Zeus

Oppergod

Poseidon

Zee

Hermes

Handel

Ares

Oorlog

Aphrodite

Liefde

Neptunus

Venus

Jupiter

Mercurius

Mars

Op tafel  

Wil je alsjeblieft op tafel leggen, je...

• PLENDA
• iPad 
• Aantekeningschrift
• Boek (paragraaf 3.3)

Aan de slag -> in tweetallen

10 minuten - zelfstandig het werkblad maken

15 minuten - uitleg wanneer je vragen hebt

5 minuten - zelfstandig werken

10 minuten - antwoorden bespreken

Ben je eerder klaar met het werkblad? Dan ga je leren voor de toets :) 

Romanisering

In 57 v.C. verovert Caesar Zuid-Nederland (Germania)

De Romeinen nemen hun cultuur mee

De Germanen mogen hun Germaanse cultuur houden

Maar vaak nemen ze de Romeinse cultuur over: romanisering

Wat zie je van de romanisering op de afbeelding?

Welke Latijnse woorden hebben wij van de Romeinen overgenomen?

Murus

Mercatus

Porta

Tabula

Moneta

Forca

Munten

Poort

Vork

Tafel

Markt

Muur

Filmpje

Romanisering

Problemen in het Romeinse Rijk

Hoewel het Rijk in de 4e eeuw nog steeds een grote omvang had, ontstonden er problemen.

Het rijk is te groot

De grenzen van het Rijk waren te uitgestrekt om te kunnen verdedigen

Het leger

Het leger bestaat uit 300.000 soldaten:

- Veel zijn hulpsoldaten (uit de overwonnen gebieden)

- Huursoldaten kosten veel geld

- Soldaten voelden zich meer verbonden met hun generaal dan met de keizer van Rome

Hoge belastingen

De (burger)oorlogen die worden gevoerd maken de kosten voor het leger te hoog. Boeren verlaten vanwege de hoge belastingen hun land en de productie van eten gaat omlaag.

Slechte keizers

Wanneer een keizer overlijdt of slecht regeert, komt een nieuwe keizer aan de macht. Dit gebeurde veel in de 4e eeuw n.C. 

Er onstonden daarbij ook oorlogen tussen mensen die graag de macht wilde hebben in het Rijk.

Ziektes

De gemiddelde Romein werd 22 jaar. Dit komt vooral omdat de kindersterfte in het Rijk erg hoog was. 

Daarnaast kwamen veel ziektes voor. Malaria

Keizer Constantijn benoemt nieuwe hoofdstad (330 n.C)

Vanwege de afnemende welvaart van Rome en omdat de stad mogelijk gevaarlijk is voor invallen van andere volkeren wordt de hoofdstad van het Romeinse Rijk verplaatst naar het oosten. Constantinopel wordt de nieuwe hoofdstad.

Na de dood van keizer Theodosius splits het Rijk (395 n.C)

Theodosius wist het Rijk nog bij elkaar te houden ,maar na zijn splitst het rijk in tweeën in het West-Romeinse Rijk   
en het Oost-Romeinse Rijk. 

Het West-Romeinse Rijk was door de eerder genoemde oorzaken erg verzwakt. De hoofdstad Rome was al een aantal geplunderd. In 476 n.C. viel het West-Romeinse Rijk definitief.

Het Oost-Romeinse Rijk was een stuk welvarender dan het Westen. Het Rijk, met als hoofdstad Constantinopel, bleef tot 1453 (!) bestaan. 

Volksverhuizingen (!)

Aan het einde van de 5e eeuw kwam het West-Romeinse Rijk onder druk te staan door volksverhuizingen. Germaanse stammen buiten het Rijk sloegen op de vlucht voor de Hunnen uit Azië. De Germaanse stammen zochten veiligheid en mochten in ruil voor hulptroepen in het Romeinse Rijk wonen.

Ondergang van het West-Romeinse Rijk (476 .C.)

De leider van de Germaanse stammen luisteren niet naar de keizer en stichten soms hun eigen koninkrijkjes. Het is één grote puinhoop!

In 476. n.C zet een Germaanse huurling Odoaker de laatste keizer Romulus Augustus af.

Met de val van het West-Romeinse Rijk beginnen de Middeleeuwen

Filmpje

Oadoaker zet Romulus Augustus af

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat enkele kenmerken van de Romeinse cultuur zijn

- Hoe de Grieks-Romeinse cultuur zich verspreidt en wat daarvan de invloed is op de Germaanse cultuur

- Hoe het Romeinse Rijk ten einde komt