Informele en formele zorg

Samenwerken met informele zorg 
Les 2
1 / 19
next
Slide 1: Slide
VerzorgendeMBOStudiejaar 1

This lesson contains 19 slides, with text slides and 2 videos.

Items in this lesson

Samenwerken met informele zorg 
Les 2

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Les inhoud

- Terugblik op vorige week/ huiswerk bespreken
- Lesdoelen
- Theorie
- Huiswerk bespreken 

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Lesdoelen 
- Je kan benoemen wat het SOFA-MODEL inhoudt, waarbij je de rollen binnen de mantelzorg kan beschrijven.
 - Je kan het verschil tussen draagkracht en draaglast benoemen.
- Je kan benoemen wat signalen kunnen zijn van overbelasting van een mantelzorger, op de volgende aspecten: lichamelijk, psychisch en gedragsmatig.

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Terugblik vorige week 

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Grenzen

  • persoonlijk
  • relationeel
  • functioneel
  • juridisch


Slide 5 - Slide

Persoonlijke grenzen
Persoonlijke grenzen komen voort uit eigen ervaringen, normen, waarden
en opvattingen. Daarnaast spelen ook zaken als beschikbare tijd,
belastbaarheid, vaardigheden en mate van betrokkenheid een rol. Zo is
het voor mantelzorgers vaak moeilijker om grenzen te stellen, omdat hun
betrokkenheid zo groot is. Het bespreken en vaststellen van persoonlijke
grenzen is belangrijk om overbelasting te voorkomen.

Relationele grenzen
Relationele grenzen hebben te maken met de samenwerking tussen de diverse
betrokkenen: cliënten, mantelzorgers, het sociale netwerk, vrijwilligers
en medewerkers (inclusief managers). Wie is bereid wat voor een ander
te doen? Wat wel of niet en waarom? Voor een succesvolle samenwerking
is het zinvol om relationele grenzen om te zetten in relationele contacten
en verbintenissen; met het welzijn en welbevinden van de cliënt(en) als
gezamenlijk doel.

Functionele grenzen
Bij functionele grenzen draait het om de uit te voeren werkzaamheden,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Voor medewerkers en vrijwilligers
geldt, dat er in de organisatie afspraken zijn over wat zij wel en niet mogen
en kunnen doen en waarom. Een organisatie heeft geen overeenkomst met
mantelzorgers en kan dus niet bij voorbaat bepalen wat zij wel en niet mogen
doen. De uitdaging ligt in het samen verkennen van de grenzen en op zoek te
gaan naar goede zorg en aanvaardbare risico’s, waarbij recht gedaan wordt
aan de wensen en vaardigheden van alle betrokkenen.

Juridische grenzen
Welke wetgeving speelt een rol bij welke situaties? Is de cliënt bijvoorbeeld
wel of niet wilsbekwaam? Hoe ga je om met informatieverstrekking, zijn de
afspraken daarover met de cliënt of zijn wettelijk vertegenwoordiger goed
vastgelegd in het zorgleefplan? Vanuit juridisch oogpunt zijn mantelzorgers
en naasten zelf verantwoordelijk voor hun handelen. De organisatie heeft
wel een toezichthoudende rol. De organisatie is wél verantwoordelijk en
aansprakelijk voor het handelen van vrijwilligers.
Modellen

SOFA model
 Samenwerken - Ondersteunen - Faciliteren - Afstemmen
WIFA Model
Waarderen-Informeren-Faciliteren - Afstemmen
Coup Model
 Contact leggen, Ondersteunen, Uitnodigen en Participeren
BOB
 Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Slide 7 - Video

This item has no instructions

SOFA model 
Het SOFA-model gaat uit van de vier rollen van mantelzorgers en familie:
partner in zorg, hulpvrager, persoonlijk betrokkene en expert. 

Elke rol is gekoppeld aan een werkwoord, 
waarvan de beginletters het woord SOFA vormen: 
Samenwerken - Ondersteunen - Faciliteren - Afstemmen. 
Door rekening te houden met die verschillende rollen krijg je meer zicht op de
behoeften en mogelijkheden van mantelzorgers en familie. 
Het voorkomt dat je je teveel op één aspect richt.

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Slide 9 - Slide

Spreek je verwachtingen naar elkaar uit. Dit is niet altijd eenvoudig maar is goed voor een prettige samenwerking. Door in gesprek te gaan over ieders wensen en verwachtingen voorkom je misverstanden.

Opdracht
Deze trailer van de film ‘het doet zo zeer’ geeft een indringend beeld van de relatie tussen moeder en dochter. Door de dementie die de moeder teistert wordt de dochter mantelzorger voor haar. In de film zie je wat dit vraagt van de dochter, welke gevoelens dit oproept en wat de wensen en behoeftes van de mantelzorger zijn. 

Kijk of je de 4 rollen van de mantelzorger bij de dochter herkent:
- persoonlijke relatie
- partner in zorg
- expert
- hulpvrager

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Slide 11 - Video

This item has no instructions

Vragen n.a.v. de trailer

1. Wat is de wens van de dochter voor haar moeder?
2. Is dat haalbaar en realistisch?
3. Welke gevoelens zie je bij de dochter verschijnen?
4. Welke ondersteuning zou jij de dochter willen of kunnen geven?

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Evenwicht tussen draagkracht-draaglast

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Hoe herken je overbelasting bij mantelzorgers?

Overbelasting wordt onder andere bepaald door de draagkracht en draaglast van een mantelzorger. De draagkracht is wat een mantelzorger aankan. De draaglast geeft aan hoe zwaar de zorg voor hem of haar is. Beide moeten in balans zijn.


Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Klachten bij overbelasting
Je herkent overbelasting aan de volgende klachten: 

Lichamelijk: zoals hoofd of buikpijn, verhoogde bloeddruk, hyperventilatie, pijn in nek, schouder of rug, duizeligheid, toenemende vermoeidheid, afnemende eetlust of juist vraatzucht. 

 Psychisch: zoals meer schaamte- en schuldgevoelens, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, lusteloosheid, slaapproblemen, snel geëmotioneerd zijn of piekeren.

 Gedragsmatig: zoals rusteloos, chaotisch, onverdraagzaam, agressief, verwaarloosd uiterlijk, meer roken en drinken, gebruik van kalmerende of stimulerende middelen.

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Hoe kan je overbelasting van een mantelzorger voorkomen? 







Er ontstaan problemen wanneer de draaglast groter wordt dan de draagkracht.

Slide 17 - Link

This item has no instructions

Bedankt voor de inzet!!

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Huiswerk volgende bijeenkomst


Ga aan de slag met leerpad 3 en 4, deze leerpaden heb je af voor de volgende bijeenkomst op 04-12-2025. 

Succes!


Slide 19 - Slide

This item has no instructions