ASS: Communiceren en functioneren

• maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 2

ASS

Communicatie & Functioneren

Programma 

Terugblik op vorige les

Communicatie

Wat is nodig in contact met iemand die autisme heeft? 

Doelen

Ik weet wat de begrippen TOM, centrale coherentie, executieve functies, prikkelverwerking inhouden. 

Ik pas mijn communicatie en begeleiding aan naar wat iemand met autisme nodig heeft. 

Wat is een gevolg van een zwakke centrale coherentie?

1. Je voelt niet aan wat de ander wilt.
2. Je kunt niet samenwerken
3. Je kunt je niet concentreren
4. Je kunt moeilijk onderscheiden wat belangrijk is en wat niet

Executieve functies zijn cognitieve processen.
Wat kun je hiermee?

1. Organiseren en plannen
2. Evalueren en bijsturen
3. Geen van beide
4. Beide

Niet kunnen inleven in de gevoelens van anderen is het gevolg van een beperkte:

1. Executieve functie
2. Centrale coherentie
3. Theory of mind

Hoe pas je de begeleiding aan? 

2 of 3 groepen bespreken/ opschrijven:

- waar let je op in de begeleiding? 

- hoe pas je de begeleiding aan? 

- wat werkt? 

-wat werkt niet? 

Eerst in groepen bespreken en opschrijven

Daarna centraal bespreken: van elkaar leren

Als laatste navraag: wat neem je mee? Wat ga je toepassen? 

Hoe verloopt communicatie?

Bij communicatie wissel je boodschappen uit. 

Wat je uitwisselt, is meer dan wat je ziet.  

woorden

                    handgebaren            hoe ik me van binnen voel 

                                                 lichaamstaal 

                   aan of afwezigheid                                                 mimiek

                                                                               intonatie                omgeving

Communicatie en autisme

Communicatie bestaat uit verschillende lagen en kan daardoor lastig zijn, zeker als je autisme hebt.

Van lichaamstaal en mimiek tot toonhoogte, klemtoongebruik, tempo, volume en inhoud.

Het brein van iemand met autisme heeft meer tijd nodig om gebruikelijke communicatie te verwerken en vervolgens te begrijpen.

Wat te doen in communicatie?

Communicatie en autisme

Lichaamstaal en mimiek: wees eenduidig in wat je zegt en uitstraalt.

Toonhoogte en klemtoon: spreek op een neutrale toon en verlaag je stem. Dit stelt gerust en vermindert stress.

Tempo: geef puzzeltijd. Stem je spreektempo af op het tempo waarin je gesprekspartner de informatie kan verwerken.

Stemvolume: houd je stemvolume gelijkmatig. Dit is voorspelbaar en voorkomt stress.

Context: zorg dat er in de omgeving zo min mogelijk prikkels zijn die ruis kunnen veroorzaken.

 Vermijd oogcontact en lichamelijk contact wanneer dit te veel prikkels geeft.

Wat niet gezegd wordt, is er niet:
voorbeelden

Hoe pas je de begeleiding aan? 

2 of 3 groepen bespreken/ opschrijven:

- waar let je op in contact ? 

- hoe pas je jouw communicatie aan? 

- wat werkt? 

-wat werkt niet? 

Eerst in groepen bespreken en opschrijven

Daarna centraal bespreken: van elkaar leren

Als laatste navraag: wat neem je mee? Wat ga je toepassen? 

School

Prikkels: 

• Drukte 
• Sociale interacties
• Opdrachten 
• Overgangen 
• Omgeving

Wat kan school doen?

Kennis van behoeften van de leerling is daarvoor nodig, aanpassingen die het functioneren op school makkelijker maken:

vaste mentor geven,

naar wie hij kan gaan als hij het moeilijk heeft.

een rustig plekje geven om de pauzes door te brengen,

of een vast tafeltje waaraan hij het hele jaar mag zitten

                                    Werk

Kleine aanpassingen maken het mogelijk om goed te functioneren.

hulp bij het plannen van de werkzaamheden

een aangepaste werkplek

een bureau dat apart staat

werken altijd op dezelfde werkplek

leidinggevende op de hoogte brengen van hun autisme en bekijken ze samen met hem of haar welke aanpassingen nodig zijn en hoe dit valt te realiseren.

sociale werkplaats, is er dagbesteding of vrijwilligerswerk.

www.werkwebautisme.nl

Contacten, vriendschap, relaties 

Autisme/ relaties:
wat is nodig?

www.relatievakantie.com

www.autisme.nl

Wat neem je mee?

Wat heb je nodig?