uitleg: een samenstelling is een combinatie van twee of meer zelfstandige naamwoorden. Vaak staan er tussen de woorden tussenletters
Slide 6 - Slide
-en-
Schrijf -en- in een samenstelling als het linkerwoord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en: tomaat + soep = tomatensoep.
Als het linkerwoord al eindigt op -en, gebruik je geen extra -en-: havengebied, keukentafel.
Slide 7 - Slide
Uitzonderingen (1)
Het linkerwoord heeft een meervoud op -en én -s: hoogtes en hoogten, dus: hoogtepunt
Het linkerwoord heeft geen meervoud: tarwebloem, roggebrood
Slide 8 - Slide
Uitzonderingen (2)
Van het linkerwoord is er maar één: maneschijn, zonnebank.
Het linkerwoord is een bijvoeglijk naamwoord of een werkwoord: rodekool, verrekijker; jokkebrok, lachebek.
Het linkerwoord versterkt het rechterwoord: beresterk, apetrots.
In veel ouderwetse samenstellingen: bakkebaard, nachtegaal, schattebout.
Slide 9 - Slide
rijst + pap
A
rijstepap
B
rijstenpap
Slide 10 - Quiz
boot + loods
A
bootloods
B
boteloods
C
botenloods
Slide 11 - Quiz
garage + box
A
garagebox
B
garagenbox
C
garagesbox
Slide 12 - Quiz
De stem van een meisje
A
meisjestem
B
meisjesstem
Slide 13 - Quiz
De zon die verduistert...
A
zonneverduistering
B
zonnenverduistering
C
zonsverduistering
Slide 14 - Quiz
De tekst van een wet
A
wettekst
B
wetstekst
C
wettentekst
Slide 15 - Quiz
-s-
Schrijf -s, als je die klank in vergelijkbare samenstellingen ook hoort: personeelsbeleid, dus ook personeelschef; stationsplein, dus ook Stationsstraat.
Gebruik bij twijfel een woordenboek of woordenlijst.
Slide 16 - Slide
En nu een spel........
Slide 17 - Slide
Weektaak
Grammatica §4.2 Tussenletters: maken weekopgave
Verder werken aan je eigen infografic
Slide 18 - Slide
Slide 19 - Slide
Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd.
Slide 20 - Open question
Terugkoppeling lesdoelen
Tussenletters bij samenstellingen van zelfstandige naamwoorden