5H 10.3 soortvorming

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

10.3 soortvorming

Evolutie.. waar ging het tot nu toe over?

leerdoelen 10.3 

• je kent de definitie van de dikgedrukte termen
  

soort - biodiversiteit - genenpool - reproductieve isolatie -  eilandtheorie

• je kent de verschillen tussen de vormen van reproductieve isolatie en je begrijpt hoe dit bijdraagt aan soortvorming
  
• je kunt uitleggen hoe nieuwe soorten kunnen ontstaan
  
• je kunt de eilandtheorie uitleggen
  
• je kunt het belang van een grote biodiversiteit toelichten
  

soorten veranderen

Het recept:

1. genetische variatie

2. allelen die maken dat een organisme beter is aangepast aan de omgeving

3. een omgeving die verandert

4. het organisme die het beste is aangepast overleeft/ leeft langer en plant zich het vaakste voor

5. de eigenschap komt in de generaties daarna vaker voor

een soort

een groep organismen die samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen

Hoe ontstaat een nieuwe soort?

1. Een populatie (groep organismen van zelfde soort) raakt reproductief geisoleerd.
   
2. De twee populaties passen zich aan, aan hun omgeving (adaptatie).
   
3. Zou je ze weer bij elkaar zetten en ze kunnen geen vruchtbare nakomelingen meer krijgen.... dan heb je een nieuwe soort.
   

Lees 10.3. Welke vormen van reproductieve isolatie kennen we?

Welke vorm van isolatie kan optreden?

Een deel v/d salamanders gaat vooral op de oever leven.

1. isolatie in tijd
2. isolatie in ruimte
3. isolatie in gedrag
4. isolatie in uiterlijk

Welke vorm van isolatie kan optreden?

Sommige pauwen krijgen witte i.p.v. blauwe veren.

1. isolatie in tijd
2. isolatie in ruimte
3. isolatie in gedrag
4. isolatie in uiterlijk

Welke vorm van isolatie kan optreden?

Een groep merels fluit op een hogere toonhoogte dan andere merels.

1. isolatie in tijd
2. isolatie in ruimte
3. isolatie in gedrag
4. isolatie in uiterlijk

biodiversiteit

= veel variatie in de natuur

- veel verschillende soorten

- veel genetische variatie

Wat is het voordeel van een grote biodiversiteit?

de eilandtheorie

Des te groter een 'eiland', des te groter het aantal soorten.

Op grotere eilanden is de kans op overleven groter, en dus op uitsterven kleiner.

aan de slag

Maak opdracht 12 in je boek. Deze gaan we samen bespreken.

leerdoelen 10.3 

• je kent de definitie van de dikgedrukte termen
  

soort - biodiversiteit - genenpool - reproductieve isolatie  - eilandtheorie

• je kent de verschillen tussen de vormen van reproductieve isolatie en je begrijpt hoe dit bijdraagt aan soortvorming
  
• je kunt uitleggen hoe nieuwe soorten kunnen ontstaan
  
• je kunt de eilandtheorie uitleggen
  
• je kunt het belang van een grote biodiversiteit toelichten
  

aan de slag

1. Maak 6x40 snippers van jouw kleur en geef ieder groepje (inclusief je eigen groep) 40 snippers.

2. Verdeel de taken.

3. Wacht tot we gezamenlijk starten.

Regels - je pakt maar 1 prooi per tafel en je pakt willekeurig (niet uitkiezen)

Maak als groep een foto van je staafdiagram en upload hem hier.

nabespreken

1. Welke vorm van selectie hebben we met deze proef getest?
2. Vergelijk de diagrammen. Welke kleur prooi overleeft het beste?
   
3. Bij welke kleur was de selectiedruk het hoogste op jouw jachtveld?
   
4. Voorspel het aantal prooidieren van elke kleur na 10 generaties.
   
5. Voorspel het aantal prooidieren van elke kleur als er seksuele selectie voor groen zou zijn.
   

aan de slag

Na afloop alles weer netjes in de envelop voor de volgende groep.

Aan de slag met huiswerk maken (t/m 10.3 maken en nakijken).