2HVd les 6 woordsoorten lw/zn/bn/vz

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom 2HVd

Taalvoutje

Zie jij de fout hiernaast?

Hoe zou jij die corrigeren?

tot welke woordsoort behoort licht met ch?

planning van deze les

• zelfstandig lezen (10 min)
• nakijken en vragen HZ + BZ (10 min)
• uitleg lw, bn, zn en vz (10 min)
• aan de slag (20 min)

lesdoel

• je hebt geoefend met de verschillende zinsdelen
• je weet het verschil tussen een hoofdzin en een bijzin
• je weet (weer) wat een lw, bn, zn en vz zijn

lesdoel

• je hebt geoefend met de verschillende zinsdelen
• je hebt geoefend met lw, bn, zn en vz in een zin

lezen

Pak je boek, sla open en kruip in de wereld van jouw leesboek.

Tot zo!

Toen wij 25 jaar getrouwd waren, gaven wij een receptie.
wat is de zinstructuur?

1. HZ+HZ
2. HZ+BZ
3. BZ+HZ
4. BZ+BZ

Wat is het verschil tussen
een HZ + BZ?

Ontleed in zinsdelen:
Toen gaven wij een receptie.
ontleden in zinsdelen

1. HZ+HZ
2. HZ+BZ
3. BZ+HZ
4. BZ+BZ

Toen gaven wij een receptie.
ontleed deze zin in zinsdelen

Opdracht 26

1. Vraag / kunt - samengestelde zin

2. kunnen - enkelvoudige zin

3. is / kunnen - samengestelde zin

4. is / kun - samengestelde zin

5. vroeg / ben - samengestelde zin

6. zijn - enkelvoudige zin

7. adviseert / schrijft - samengestelde zin

8. is - enkelvoudige zin

9. gaan / vinden - samengestelde zin

10. blijft - enkelvoudige zin 

Opdracht 27

1.  Pv = merkte / veranderen = samengestelde zin

2. pv = ruimt op = enkelvoudige zin

3. pv = had / besloot = samengestelde zin

4. pv = liet / schrikten af = samengestelde zni

5. pv = laat / heeft = samengestelde zin

Opdracht 28

1.  HZ + HZ

2. BZ + HZ

3. HZ + HZ

4. BZ + HZ

5. BZ + HZ

6. BZ + HZ

7. HZ + BZ

8. HZ + BZ

9. HZ + HZ

10. BZ + HZ

Opdracht 29

1.HZ + HZ

2. BZ + HZ

3. HZ + BZ

4. HZ + BZ

5. HZ + BZ

6. HZ + BZ

7. HZ + HZ

8. HZ + BZ

9. HZ + BZ

10. HZ + BZ

Opdracht 30

1.  Rens wil zijn vriendin meenemen naar de bioscoop, omdat ze een jaar bij elkaar zijn.

2. Zij doet of ze de baas is.

3. De jongen liep de trap op en ging zijn kamer in.

4. Nadat ik de opleiding had afgerond, vond ik werk.

5. Wij verwachten binnenkort antwoord, maar u kunt ook zelf actie ondernemen.

zijn er vragen?

wat weet jij van het lidwoord?

wat is een lidwoord?

• Het lidwoord is een onderdeel van taalkundig ontleden (woordsoortbenoeming), de Latijnse naam is artikel en de afkorting is LW.
  
• Lidwoorden staan vóór het zelfstandig naamwoord. Er zijn drie lidwoorden:
  (bepaalde)    de        +        het ('t)                     
  (onbepaald) een ('n)

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

Voorbeeld lw

de kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

wat weet jij van het zelfstandig naamwoord?

wat is een zelfstandig naamwoord?

• De afkorting van het zelfstandig naamwoord is ZNW of soms ZN en de Latijnse naam is substantief.
  
• Zelfstandige naamwoorden zijn woorden waar je een lidwoord voor kunt zetten. Je gebruikt ze voor: dieren, mensen, dingen, aardrijkskundige namen (plaatsen, rivieren etc.) en voor (eigen)namen, ook al kun je daar soms geen lidwoord voor zetten.

kenmerken van een zelfstandig naamwoord?

• je kan er een lidwoord voorzetten
• je kunt er een meervoud/enkelvoud van maken
• je kunt het verkleinen (-tje of -je)

kenmerken van een zelfstandig naamwoord?

Let op: Namen zijn ook zelfstandige naamwoorden, aardrijkskundige namen, eigennamen maar dus ook namen van bijvoorbeeld bedrijven. Ook gevoelens en abstracte zaken zijn zelfstandige naamwoorden. Voorbeelden:
Waal                          Texel

Groningen              Jim

Hema                         vrede/verdriet

Voorbeeld zn

de kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

Benoem lw + zn in onderstaande zin:
Toen wij 25 jaar getrouwd waren, gaven wij een receptie.

wat weet jij van het bijvoeglijk naamwoord?

Wat is een bijvoeglijk naamwoord?

• Het bijvoeglijk naamwoord is een onderdeel van taalkundig ontleden (woordsoortbenoeming) en heeft de afkorting BNW en soms BN. De Latijnse naam voor het bijvoeglijk naamwoord is adjectief.
  
• Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord. Het bijvoeglijk naamwoord geeft een eigenschap of kenmerk van het zelfstandig naamwoord aan. Bijvoeglijk naamwoorden staan vaak vóór een zelfstandig naamwoord.
  

een moeilijke opdracht

de lieve kinderen

de zilveren kandelaars

de nagekeken opdracht

Voorbeeld bn

de mooie kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

wat weet jij van het voorzetsel?

Wat is een voorzetsel?

• Het voorzetsel is een onderdeel van het taalkundig ontleden. Het voorzetsel wordt ook prepositie genoemd en als afkorting wordt vaak VZ gebruikt.
• Het voorzetsel is meestal eenvoudig te herkennen, de meeste voorzetsels zijn namelijk op de puntjes in te vullen:
  ... de kast/de kooi: op, achter, naast, in, onder de kast/kooi
  ... het schoolfeest/vergadering: tijdens, na, voor het schoolfeest/vergadering

Voorbeeld vz

Op de mooie kast

Voorbeelden

de kast

het kastje

een kast

Wat is een voorzetsel?

Let op I: Vaste voorzetsels
Soms is het niet duidelijk welk voorzetsel je moet gebruiken, in sommige zinnen hoort een voorzetsel bij een werkwoord. Meer uitleg wanneer voorzetselvoorwerp behandeld wordt.

Voorbeelden van vaste voorzetsels bij werkwoorden.

• trouwen met
• zich verbazen over
• verliefd zijn op

Wat is een voorzetsel?

Let op II: Scheidbare werkwoorden

Soms heb je niet te maken met een voorzetsel maar met een scheidbaar werkwoord (splitsbaar werkwoord), dan bestaat het werkwoord uit twee delen:

• Ik kijk het werk na.
  kijk...na, nakijken. >> na is in deze zin geen voorzetsel
• Ik sta altijd om 6 uur op.
  sta...op, opstaan >> op is in deze zin geen voorzetsel

aan de slag

Ga naar Cambiumned en kijk wat je daar wilt oefenen.

Zinsdelen of liever woordsoort benoemen?

bedankt, tot de volgende keer!