Week 3, les 1

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 1

Week 3, les 1

Programma

1. Leerdoelen van vandaag
2. Uitleg nucleïnezuren
3. Condensatie bij alle biomoleculen
4. Tijd over: test jezelf SBIS

Leerdoelen van vandaag

Vandaag voor nucleïnezuren:

• Je kunt de biologische eigenschappen en functies benoemen, en voorbeelden geven (AL).
  
• Je kunt de chemische structuur herkennen (AL) en beschrijven (An).
  

Hoofdstuk uit boek

Nucleïnezuren: H5.6, p. 102 tm 104

Waar zijn nucleïnezuren de bouwstenen van?

1. Glucose
2. DNA
3. Polypeptide
4. Nucleotiden

Nucleïnezuren

Zitten vooral in celkern (nucleus)

Bevatten genetische informatie

Twee soorten, zijn beide polymeren van nucleotiden:

• Ribonucleïnezuur (RNA)
  
• Desoxyribonucleïnezuur (DNA)
  

In het engels: deoxyribonucleic acid

Nucleotiden

Zijn opgebouwd uit:

• Stikstofbase (A, T, G, C of U)
  
• Monosacharide (ribose of desoxyribose)
  
• Fosfaatgroep
  

Wat is de juiste combinatie van nucleotiden?

1. A en G C en T
2. A en U G en C
3. A en T C en G
4. A en C T en G

DNA

Komen de vier stikstofbasen voor:

• Adenine (A) tegenover Thymine (T)
  
• Guanine (G) tegenover Cytosine (C)
  

Die nucleotiden zitten aan elkaar vast met waterstofbruggen

Daardoor vormen ze baseparen, want ze komen in een paar

• De grootte van DNA wordt vaak in baseparen (bp) uitgedrukt, dus het aantal treden van de ''ladder'' 
  

De twee ketens van het DNA zijn als een soort spiegelbeeld van elkaar, want A staat altijd tegenover T en G altijd tegenover C. Hoe heet het dat ze ''gespiegeld'' zijn?

1. Complementair
2. Weerkaatsing
3. Reflectie
4. Tegengesteld

De volgorde van het DNA bepaalt het gen

De volgorde is voor elk gen uniek

• Bijvoorbeeld AGGTCTGAGGG bevat andere informatie voor de cel dan TGCCCGAAATTGCGC
  

Genen kunnen tot duizenden nucleotiden lang zijn, dus aantal mogelijke basensequenties zijn oneindig

Dus: DNA bevat alle genetische informatie voor een levende cel (op 1 gram DNA past 1 miljard terabyte aan informatie)

RNA

Ook een polymeer van nucleotiden

Lijkt heel veel op DNA

Verschillen:

• I.p.v. Desoxyribose een Ribose
  
• I.p.v. Thymine een Uracil 
  
• Is enkelstrengs i.p.v. dubbelstrengs
  

Is de kopie van DNA

Wanneer is het nodig om DNA te kopiëren naar RNA?

Condensatie