De rol van monniken en kloosters

• Wereldoriëntatie
• Taal
• +3
• Basisschool
• Groep 5,6

Introduction

Ze hielden zich aan strenge regels, en leefden maar voor één ding: God. Monniken spelen een belangrijke rol in onze geschiedenis. Wat deden ze voor nuttigs?

De rol van monniken en kloosters

Bespreek de vragen met je schoudermaatje

Ben jij ooit in een klooster geweest?

Heb je weleens een monnik in het echt gezien?

Ben jij gelovig?

Wat denk jij dat monniken de hele dag doen?

Vragenmuur

Wat zou jij willen weten over 

monniken en ridders? Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Eigen leervragen

De leerlingen formuleren eigen leervragen over het onderwerp. De vragen worden opgeschreven op een papiertje en op de vragenmuur geplakt. Zodra een vraag is beantwoord, wordt hij verplaatst naar de weetmuur.

Over welke tijd hebben we het?

500-1000

De tijd van monniken en ridders 

Dit ga je leren

Wereldoriëntatie

Na deze les:

• weet ik welke rol monniken en kloosters in onze geschiedenis hebben gespeeld. 

• weet ik hoe het christendom het grootste geloof in Nederland kon worden.
• weet ik wat ‘hebban olla vogala’ betekent en waarom dit een bijzondere zin is.

Taal

• Na deze les kan ik een vlog maken over het leven van een monnik in de middeleeuwen. 

Woordenschat

• Na deze les ken ik de belangrijke woorden die met monniken en kloosters te maken hebben.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

_{Verdiepende tekst}

Lees de tekst en arceer de woorden die je nog niet kent geel. Arceer in ieder geval:

• monniken
• nuttig
• eeuw
• klooster
• wijden aan
• populair
• godsdienst
• verspreiden
• opgeheven

het klooster

Een gebouw waarin mensen wonen die leven voor hun geloof.

In een klooster wonen nonnen en monniken.

_Woordenschat

wijden aan

Je met veel aandacht bezighouden met iets.

De monniken wijden zich helemaal aan god.

verspreiden

Zorgen dat iets overal komt.

De monniken verspreiden het geloof over het land.

de godsdienst

Het geloof in God of in goden en de gewoontes en regels die daarbij horen.

De monniken gaven les in godsdienst.

De monnik

de monnik

Een man of vrouw die in een klooster leeft.

Monniken leven in een klooster.

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Ga op zoek naar de betekenis van de woorden die jij had gearceerd. De hulpkaart kan je hierbij helpen. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.

groot

klein

muis

olifant

Hulpkaart

woordparaplu

woordtrap

woordkast

Woordenschat

Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.

Bekijk het filmpje.

Wil je weten hoe het leven

in een klooster in deze tijd is? Bekijk dan dit filmpje!

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

..
.

Hoe zou jij het vinden om te leven als non of monnik in een klooster? 

Bespreek je antwoord met je schoudermaatje.

Heb jij het  goed begrepen? Test je kennis!

1. Leuk, omdat ...
2. Niet leuk, omdat ...

Is de uitspraak van Scoop waar of niet waar?

Slepen maar!

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

De nonnen in Maastricht mogen alleen naar buiten om te werken.

Je mag

Noem minstens 2 dingen die nonnen en monniken doen in het dagelijkse leven in het klooster.

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

Bekijk het filmpje.

Kloosters zijn ontstaan in de middeleeuwen. Bekijk hier het filmpje over deze periode.

Filmpje

De leerlingen bekijken het filmpje en maken tijdens het kijken aantekeningen in hun logboek.

Heb jij het goed begrepen?
Test je kennis!

In welk jaartal bouwde Benedictus een van de eerste kloosters? Sleep het klooster naar het goede jaartal.

725

630

410

529

Je mag

Volgens Benedictus moest een goede monnik drie dingen beloven. Welke van die drie dingen zou jij het moeilijkste vinden om vol te houden? Benoem en leg uit.

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

..
.

Hoe kon het christendom het grootste geloof in Nederland worden?

Heb jij het  goed begrepen? Test je kennis!

1. Dit geloof past het beste bij de Nederlanders.
2. In Nederland waren veel kerken en kloosters.
3. De Franken waren erg populair waardoor mensen hun geloof wilde overnemen.
4. In gebieden waar de Franken de baas waren moest iedereen christelijk worden.

Heb jij de tekst en filmpjes goed begrepen?
Test je kennis!

Welke dingen passen bij het leven van een monnik in de middeleeuwen?

Boeken schrijven

Voor zieke mensen zorgen

Kaarsen maken

Spullen kopen voor zichzelf op de markt

In een luxe bed slapen

Oorlog voeren

Is de uitspraak van Scoop waar of niet waar?

Slepen maar!

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

Monniken konden erg snel schrijven. Ze deden over een boek ongeveer 1 jaar.

..
.

Welke zinnen over 'Hebban olla vogala' zijn WAAR?

Let op: er zijn twee antwoorden goed.

Heb jij het  goed begrepen? Test je kennis!

1. Het is een van de de alleroudste geschreven zinnen in de Nederlandse taal.
2. Het is een van de de alleroudste geschreven zinnen ooit in de wereld.
3. Deze zin is door een Vlaamse monnik opgeschreven.
4. Deze zin gaat over het houden van vogels in kloosters in de middeleeuwen.

_{Verwerkingsopdracht}

Je hebt deze les veel geleerd over de rol van monniken en kloosters. Tijd om een geschiedenis vlog op te nemen over het leven van monniken in de middeleeuwen.

Geen zorgen, ik help je op weg!

Verwerkingsopdracht

en filmpjes

Voordat we naar voorbeelden gaan kijken:

Wat is dat eigenlijk? Een vlog?

1. Een afkorting voor video weblog. Een dagboek op internet, waarbij het grootste deel van het dagboek bestaat uit videobeelden.
2. Een persoonlijk dagboek op een website dat regelmatig, soms meermalen per dag, wordt bijgehouden.

Voorbeeld van een vlog  

Maak tijdens het kijken aantekeningen in je projectschrift. 

Wat valt je op? Hoe is het gemaakt? 

Bekijk op de volgende slide een voorbeeld van een vlog met een  persoon uit de geschiedenis: Anne Frank.

Wat is het doel van een geschiedenisvlog, denk je? 

Het doel van een geschiedenisvlog: 

De maker wil de kijker vermaken met de vlog over een geschiedenisonderwerp.

De maker wil de kijker overtuigen van zijn mening over het geschiedenisonderwerp.

De maker wil de kijker overhalen om ook een vlog te maken over een geschiedenisonderwerp.

De maker wil de kijker informeren over een geschiedenisonderwerp.

Wat is Alet

Overleg in je tafelgroepje. 
Wat heb je allemaal nodig voor het maken van een geschiedenis vlog? 

Wat is Alet

Wat vind jij prettiger: informatie lezen uit een boek of naar een vlog kijken en luisteren? Leg je antwoord uit.

_{Conclusie: wat is een vlog en hoe maak je een vlog?}

• Een vlog is een afkorting voor video weblog. Het is een soort dagboek op internet in de vorm van een video. 
  
  
• Het doel van de maker: de maker van een geschiedenisvlog wil de kijker informeren over een onderwerp. Daarnaast wil de maker de kijker ook vermaken met de video. Een geschiedenisvlog is dus leuk én leerzaam!
  
  
• In een vlog wordt duidelijke informatie gegeven over het onderwerp. 
  
  
• Voordat je een vlog maakt moet je nog wel informatie verzamelen over het onderwerp. 

De vlog: de voorbereiding

In de vlog laat jij je dag zien alsof je een monnik bent. Wat ga je vandaag doen? Waar woon je precies? Wat vind je belangrijk? 

Verhaallijn 
De grote verhaallijn weet je al. Het gaat over een dag uit het leven van een monnik in de middeleeuwen.

Vlogvorm 

In deze vlog ga je filmen alsof jij een monnik bent in een klooster. 

Samenvatting vlog

Schrijf kort op waar de vlog over gaat, wie erin voorkomen en waar het zich afspeelt. 

Informatie verzamelen

Verzamel meer informatie over monniken en onderstreep de belangrijkste dingen in de tekst. Zorg ervoor dat je veel weet en je goed kan inleven in het leven van en monnik.

_{Check, check, check!}

Maak samen met één of twee klasgenoten een vlog over het leven van een monnik in de middeleeuwen.

De checklist hiernaast kan je helpen!

De opdracht

Checklist vlog

De vlog is informatief: jullie geven informatie over het leven van een monnik in de middeleeuwen. De informatie moet kloppen. 

De vlog is leuk om naar te kijken: de kijker moet geboeid zijn. 

De vlog is tussen de 1 en 3 minuten lang. 

De vlog heeft een duidelijke structuur met verschillende scenes.

_{Aanpassen en verbeteren}

Ga aan de slag met het maken van de vlog. Bekijk steeds samen of je tevreden bent en pas de vlog aan indien nodig. 

Laat jullie vlog vervolgens aan een ander groepje zien. Bekijk samen de checklist nog een keertje. Vinden jullie dat de vlog aan alle punten uit de checklist voldoet? Zijn er nog dingen die jullie kunnen verbeteren?

_{Laat maar zien!}

Zijn jullie tevreden over jullie vlog? 

Tijd om het te laten zien aan elkaar! 

Reflectie

EENS of ONEENS? 

Draai na het bekijken van een vlog aan het rad en beantwoord de stellingen.

Dit weet ik nu ... & Dit kan ik nu ...

Wereldoriëntatie

• Ik weet welke rol monniken en kloosters in onze geschiedenis hebben gespeeld.

• Ik weet hoe het christendom het grootste geloof in Nederland kon worden.
• Ik weet wat ‘hebban olla vogala’ betekent en waarom dit een bijzondere zin is.

Taal

• Ik kan een vlog maken over het leven van een monnik in de middeleeuwen. 

Woordenschat

• Ik ken de belangrijke woorden die met monniken en kloosters te maken hebben.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Vragenmuur & Weetmuur

• Op welke vragen hebben jullie deze les antwoord gekregen? Verplaats ze naar de weetmuur.
• Welke vragen zijn nog onbeantwoord? 
• Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch achter het antwoord op deze vragen komt?
  

Wat heb jij deze les geleerd? Welke antwoorden heb jij gevonden op jouw leervragen? Schrijf het in je logboek.

Tot de volgende keer!