Les 3: Het vissersdorpje. Doel 1

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 6-8

Rotterdamse haven

10 goudvissen zitten er in een kom.

2 verdrinken

4 zwemmen weg

3 sterven.

hoeveel vissen zitten er nog in de kom?

Mindmap maken

Maak een mindmap over waar je aan denkt bij visserij. 

Denk aan verschillende manieren van vissen.

Gebruik hierbij de kennis van de vorige lessen.

Hoofdvraag en herhaling vorige les

Waarom en hoe is de Rotterdamse haven zo groot geworden dat het nu de grootste haven van Europa is en de 4e grootste van de wereld, terwijl Nederland zo’n ontzettend klein landje is en Rotterdam 1000 jaar geleden nog niet bestond?

Wat hebben we de vorige les gehad?

Wat gaan we vandaag leren?

Wat gaan we vandaag doen?

- waarom vissers zich vestigden in Rotte.

- Waarom er een haven werd gebouwd en hoe deze werd gebruikt.

- Hoe de eerste visserijen zijn ontstaan.

- Wat de haringvisserij inhoudt en hoe het zo groot is geworden.

- mindmap maken

- leren over het ontstaan van de visserij en het vissersdorpje.

- 30 seconds over begrippen en woorden.

Tijdbalk

Waarom gingen vissers in Rotta wonen?

Bedenk met je maatje drie  redenen waarom vissers zich in een stad zouden vestigen?

Waarom?

1. Noordzee en landinwaarts.

2. Het was een goede handelsplaats.

3. vissers konden hun vissersboten neerleggen in de haven.

huis van vissers

huis van rijke kooplieden

Vissersdorpje 

Haven

- Opslag boten.

- Overslagmarkt.

- Voornaamste handelswaren: trekvis, pek en teer.

- Boten werden groter -> grotere haven

- Haven en boten werden groter --> havenvoorzieningen

Sluisvisserij

Wat is de betekenis van een sluis?

1. een scheiding tussen land en water.
2. een boot die vissers gebruikten om vis te vangen.
3. een scheiding tussen twee wateren met deuren.
4. dit is een brug waar schepen onderdoor moeten varegn.

Sluisvisserij

Aanleg van dam en sluizen

Sluisvisserij

Boete van 20 pond

1388 toegestaan, alleen als land er geen gevaar door zou lopen.

Vissers wilden sluizen zo lang mogelijk dicht.

Stadsvisserij

Stadsvisserij

Binnen de dijken

Binnenvisserij

Met recht van de graaf = graafrecht.

Zonder graafrecht, niet vissen.

Vissen in rivieren.

Zeevisserij

Zeevisserij

Vissen vanuit zee

Grote vissersboten

Concurrentie

Veel inkomsten

verkocht op markt

Haring

Haringvisserij

Haringvisserij

Grootste inkomst bron van de Hollandse kust.

Haring kaken

Volgvoedsel nummer 1.

Goedkoop, voedzaam en houdbaar.

<-- Haringbuis 

Haring kaken

“De haring die men ving en kon niet lange duuren, […]

Maar Beuckels heeft voor eerst den haring leeren kaaken,

Dat is van alle slijm de vis gesuyvert maaken!

En als dat was gedaen, dan nam hy matig sout, […]

Dat stroyd’ hy in een vat, en daer uyt is begonnen,

Te packen desen visch in wel gemaekte tonnen!”

Gedicht Jacobs Cats dichtte in 1659.

sluisvisserij

stadsvisserij

zeevisserij

haringvisserij

Welke beroepen kunnen we bedenken die passen bij het vissersdorpje?

haringkaker

havenmeester

visser

bemanningslid

haringvisser.

schipper

botenmaker

klusser voor boten

graaf

stadsvisser

sluisvisser

De Hanze

Maar Rotterdam dan?

staan =ja

zitten =nee

Rotterdam is geen hanzestad.

Rotterdam --> belangrijkste aanvoerhavens voor haring.

ontwikkeling langzamer dan hanzesteden.

Wat waren de vier visserijen?

Visserijen:

1. sluisvisserij

2. stadsvisserij

3. zeevisserij

4. haringvisserij

30 seconds

Elk tweetal eigen kaartjes.

Omstebeurt woorden raden

Mag het woord niet zeggen.

Dagboek

Wat moet er verplicht in?
- Titel
- Waar?
- Wanneer?
- Wat is er gebeurd/ wat is er aan de hand?

Waar kan de pagina uit het dagboek over gaan

De dag dat...

- vissen in de sluizen.

- vissen in de stad.

- vissen in de zee.

- de haringvisserij erg groot werd.

Wat hebben we vandaag geleerd?