P1 - wk 2 -Bedden verzorgen en aan- en uitkleden zv

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Zorgpad

Bedden verzorgen: Zorgpad, beroepsgerichte basis 4, Verpleegkundige zorg, Hoofdstuk 9

Ondersteunen bij het aan- en uitkleden: Zorgpad, beroepsgerichte basis 4, Verpleegkundige zorg, Hfd. 3 Persoonlijke verzorging, paragraaf 4.1 t/m 4.3 en 4.5

Inhoud van de les

Terugblik vorige les en huiswerk bespreken

Lesdoelen van deze les (2 handelingen!!)

Voorkennis activeren

Theorie (ongeveer 10 min)

Opdracht maken

Lesdoelen behaald?

Huiswerk

Wanneer mag je je handen desinfecteren met handalcohol en hoef je ze niet te wassen?

1. als je het bed van de zorgvrager hebt opgedekt
2. Na je in contact bent gekomen met lichaamsvocht van zv
3. als je handen plakkerig zijn
4. na toiletbezoek

terugblik vorige les

Wat is besmetting?

1. micro-organismen in het lichaam vermeerderen en verspreiden zich
2. dat is een infectie
3. zodra micro-organismen het lichaam zijn binnengedrongen

Geef 3 tips voor hygiënisch werken in de praktijk.

Door indirect contact kan kruisbesmetting (kruisinfectie) ontstaan

1. Juist
2. Onjuist

kruisinfectie (medisch) Is een infectie dat doorgegeven/veroorzaakt wordt door een tussenpersoon/voorwerp dat een persoon besmet.

Wat klopt?

1. de nagels aan de vingers knip je recht af
2. de nagels aan de voeten worden recht afgeknipt
3. de nagels aan handen en voeten worden rond geknipt
4. maakt niks uit hoe je de nagels knipt

Huiswerkopdracht bespreken

Alle vragen kunnen beantwoorden?

Onduidelijkheden? Uitleg nodig?

je kan ook de docentenversie openzetten op de planner kunnen ze het zelf nakijken.

Lesdoelen "bedden verzorgen" 

Aan het einde van de les:

• Kan de student de juiste manier van bed opmaken kiezen voor de zorgvrager, waarbij je rekening houdt met de bewegelijkheid, mogelijkheden, wensen en de houding van de zorgvrager.
• kan de student uitleggen aan welke eisen een goed bed moet voldoen
• Kent de student de verschillende manieren van kussenschikking en de verschillende hulpmiddelen en waarvoor ze dienen.
  

Wat is het belang van bedverzorging?

Mogelijkheid om de voorkennis activeren via Lesson-up. 4 vragen:

Belang van bedverzorging

Welke eisen worden er aan een goed bed gesteld?

Belang:

Voor de zorgvrager is het opmaken van het bed belangrijk, want het bevordert genezing en het comfort.

Een bed opmaken heeft ook een hygiënische waarde, want een schoon bed verspreidt minder micro-organismen.

Eisen bed:

Het matras moet bijvoorbeeld stevigheid bieden en ook soepel zijn, zodat de wervelkolom in zijligging niet doorzakt en er geen decubitus ontstaat. Een goede matras is minimaal acht centimeter dik.

de juiste maat hebben, zodat de zorgvrager niet tegen randen of beduiteinden kan stoten.

De bodem moet stevig zijn, zodat er voldoende steun is voor de zorgvrager.

Ook moet een bed goed schoon te maken zijn om de hygiëne te bevorderen.

Voor ouderen bestaan er seniorenbedden met een elektrisch verstelbare lattenbodem. Hierdoor kunnen zij makkelijker in en uit bed komen. Het kan zijn dat een zorgvrager langdurig in bed moet blijven, waardoor het bed te laag is om het ergonomisch verantwoord te kunnen opmaken. Dan adviseer je een hoog-laagbed.

Verschillende soorten bedden

•  Een hoog-laag bed
  
•  Een ‘low air loss’ bed 
• Cirkelbed
  
  
• Informatie over deze bedden in Zorgpad, paragraaf 1.2 en 1.3

Veel bedden in de intramurale zorg kunnen niet alleen hoog en laag worden gezet, ook het hoofd- en het voeteneinde kunnen versteld worden, zodat de zorgvrager verschillende lichaamshoudingen kan aannemen. Er zitten wielen onder het bed, zodat het gehele bed gemakkelijk te verplaatsen is. Zet het bed altijd op de rem wanneer de zorgvrager in en uit bed gaat, om vallen te voorkomen. Steeds meer instellingen schaffen bij vervanging van de oude bedden elektrisch bedienbare bedden aan.

Cirkelbed

Het cirkelbed is bedoeld voor zorgvragers die zelf niet kunnen of mogen draaien. Door een druk op de knop kan het cirkelbed voor- of achterover draaien, waardoor de zorgvrager in buik- of rugligging komt. Het lichaam draait dan in zijn geheel mee. Dit wordt toegepast bij zorgvragers met een dwarslaesie in de acute fase, waarbij de gebroken wervels nog niet vastgegroeid zijn.

‘Low air loss’-bed

Dit bed wordt ook wel het ‘low flow’-bed genoemd. Bij het ‘low air loss’-bed bestaat het matras uit luchtkamers (vaak 22) van 25 cm hoogte, die over vijf secties zijn verdeeld. Elke sectie kan apart op de gewenste druk worden gebracht. Sensoren in de luchtsecties zorgen ervoor dat de druk geregeld wordt volgens de wensen van de zorgvrager. Boven in de luchtkussens zitten kleine gaatjes, waaruit lucht ontsnapt. De hoes die eroverheen wordt gespannen, laat deze lucht door, maar verhindert tegelijk dat er vocht naar beneden wordt getrokken. Deze gladde hoes moet zonder al te veel spanning worden aangebracht. Zo voorkom je dat er wrijving ontstaat tussen het huidoppervlak en de hoes.

Het ‘low air loss’-bed is geschikt voor zorgvragers die in een bepaalde houding moeten liggen of zitten. Zelfs een haakse zitpositie is mogelijk. Die wordt bijvoorbeeld door longpatiënten ingenomen. Het bed wordt ook gebruikt door zorgvragers met zware decubitus.

Hoog-laag bed:

Voor de zorgvrager die veel op bed ligt, is een bed nodig dat in hoogte verstelbaar is. Zo’n bed kan geleend worden via de thuiszorgwinkel.

Het bed kun je (meestal elektrisch) in hoge en lage standen zetten. De hoge stand is de juiste werkhoogte: in die stand moet je het bed schoonmaken, opmaken en verschonen. In de lage stand kan de zorgvrager gemakkelijk in en uit bed stappen.

Veel bedden in de intramurale zorg kunnen niet alleen hoog en laag worden gezet, ook het hoofd- en het voeteneinde kunnen versteld worden, zodat de zorgvrager verschillende lichaamshoudingen kan aannemen. Er zitten wielen onder het bed, zodat het gehele bed gemakkelijk te verplaatsen is. Zet het bed altijd op de rem wanneer de zorgvrager in en uit bed gaat, om vallen te voorkomen. Steeds meer instellingen schaffen bij vervanging van de oude bedden elektrisch bedienbare bedden aan.

Opdracht

Aan het einde van de les maak je de opdracht die in de planner staat.

Zoek je antwoorden in Zorgpad op.

Lesdoelen aan- en uitkleden

Aan het einde van de les:

• kan je het belang uitleggen  van het op de juiste volgorde aan- en uitkleden van de zorgvrager met een aangedane zijde 
• kan je aan de zorgvrager uitleggen  wat voor hem/haar geschikte kleding is bij zijn/haar gezondheidstoestand/handicap
• ken je de 3 zelfzorgtekorten waarom een zorgvrager zichzelf niet zou kunnen aan- en uitkleden
  

Zelfzorgtekorten bij aan- en uitkleden

Er kunnen verschillende oorzaken zijn waardoor een zorgvrager zich niet kan aan- of uitkleden.

• een vaardigheidstekort door een lichamelijke of cognitieve/ verstandelijke stoornis.
  
• een motivatietekort door bijvoorbeeld psychiatrische stoornissen.
  
• een kennistekort. Sommige zorgvragers weten te weinig over het uit- en aankleden. 

Vaardigheidstekort bij cognitieve/verstandelijke stoornis bijv. :

Oudere en/of verwarde zorgvragers kleden zich soms in een verkeerde volgorde aan.

Voorbeelden van lichamelijke stoornissen zijn:- CVA (waardoor iemand een halfzijdige verlamming heeft)

Verkeerde volgorde en kennistekort: bij bijvoorbeeld dementie 

Motivatietekort: bij bijvoorbeeld een depressie

Als je informatie geeft, is het belangrijk dat je:

respect toont voor de zorgvrager;

zonder oordeel de informatie geeft;

communiceert op hetzelfde niveau als de zorgvrager;

vraagt of de zorgvrager de informatie begrepen heeft.

Als je een zorgvrager met een aangedane zijde gaat helpen bij het aan- en uitkleden.
Hoe doe je dat op de juiste manier?

1. uit: eerst aangedane zijde aan: eerst gezonde zijde
2. uit: eerst gezonde zijde aan: eerst aangedane zijde
3. Je start zowel bij het aan- als uitkleden met de gezonde zijde
4. Je start zowel bij het aan- als uitkleden met de aangedane zijde

Deze regel moeten de studenten onthouden!!

Beroepshouding persoonlijke verzorging

Als je de zorgvrager helpt bij het aan- en uitkleden, ondersteun je hem in een intieme situatie:

• Je herkent schaamtegevoelens en je kunt ze bespreken
• Ga respectvol met de zorgvrager om en zorg voor zijn privacy.
• Je past je je tempo aan dat van de zorgvrager aan 
• je hebt oog voor de culturele achtergrond van de zorgvrager.
• Je houdt rekening met de wensen, gewoonten en gebruiken van de zorgvrager
• Je stimuleert de zorgvrager zichzelf aan te kleden. 

Als je de zorgvrager helpt bij het aan- en uikleden, ondersteun je hem in een intieme situatie.

Opdracht

Nu aan de slag  met de opdracht die in de planner staat.

Zoek je antwoorden in Zorgpad op.

Bespreken tijdens de les? 

Lukt dat niet, dan volgende les de antwoorden geven, zodat ze het zelf na kunnen kijken.

Volgende les de tijd volledig nodig voor het wassen van de zorgvrager.

Lesdoelen bed verzorgen bereikt?

Aan het einde van de les:

• Kan de student de juiste manier van bed opmaken kiezen voor de zorgvrager, waarbij je rekening houdt met de bewegelijkheid, mogelijkheden, wensen en de houding van de zorgvrager.
  
• kan de student uitleggen aan welke eisen een goed bed moet voldoen
  
• Kent de student de verschillende manieren van kussenschikking en de verschillende hulpmiddelen en waarvoor ze dienen.

Lesdoelen aan- en uitkleden bereikt?

Aan het einde van de les:

• kan je het belang uitleggen  van het op de juiste volgorde aan- en uitkleden van de zorgvrager met een aangedane zijde 
• kan je aan de zorgvrager uitleggen  wat voor hem/haar geschikte kleding is bij zijn/haar gezondheidstoestand/handicap
• ken je de 3 zelfzorgtekorten waarom een zorgvrager zichzelf niet zou kunnen aan- en uitkleden
  

Huiswerk

1. Als de opdracht nog niet klaar is, maak je opdracht af en neem je uitwerking mee naar de volgende les.

2. Voor de volgende theorieles bekijk je het filmpje “volledig wassen op bed”

Filmpje kun je vinden op: Zorgpad, beroepsgerichte basis 4, verpleegkun-dige zorg, hoofdstuk 3 Persoonlijke zorg, theorievideo “Volledig wassen op bed en

lees de theorie “(kopje “kennis”) paragraaf 5 en 6  

Schrijf eventuele vragen op