3.5 Soorten reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3.5 Soorten reacties

Lesdoel

• Aan het eind van de les kun je de patronen van ontleding, verbranding/oxidatie en synthese herkennen 
• Aan het eind van de les kun je van verschillende reacties aangeven welke soort reactie het is

Ontleding 

1 beginstof en 2 of meer reactieproducten

• patroon: A --> B + C 
• zuiverheid beginstof -> +
• massaverhouding -> -

thermolyse van kalk 

• CaCO₃ (s) --> CaO (s) + CO₂ (g)
• Verschillende fasen helpt

Verbranding

Vuurverschijnselen

• patroon: A + O₂ --> A_xO   
• Elementen, moleculaire stoffen en zouten.

Verbranding van methaangas

• CH₄ (g) + 2 O₂ (g) --> CO₂ (g) + 2 H₂O (l)

Oxidatiereactie 

Zonder vuurverschijnselen

• patroon: A + O₂ --> A_xO  
• metalen

roesten (oxidatie van ijzer)

• 4 Fe (s) + 3 O₂ (g) --> 2 Fe₂O₃ (s)

Syntheses

Één reactieproduct uit twee beginstoffen

• patroon: A + B --> C

Salmiak

• NH₃ (g) + HCl (g) --> NH₄Cl (s)

Vaak twee of meer beginstoffen en reactieproducten

• patroon: A + B --> C + D 

Macroniveau en microniveau

Macroniveau: waarneembaar -> reactieschema

• ammoniak (g) + waterstofchloride (g) --> salmiak (s)

Microniveau: deeltjesniveau (atomen en moleculen) ->                 
                                                reactievergelijking

• NH₃ (g) + HCl (g) --> NH₄Cl (s) 

Welke van de volgende reacties is een ontledingsreactie?

1. water --> waterstof en zuurstof
2. koolstof en zuurstof --> koolstofdioxide
3. koper en zuurstof --> koperoxide
4. zwaveldioxide en water --> zwavelzuur

Welke beginstof is bij verbranding/oxidatie altijd aanwezig?

1. waterstof
2. zuurstof
3. water
4. stikstof

Welk patroon hoort bij een synthese?

1. A --> B + C
2. A + B --> C
3. A + O2 --> AxO

Roesten is een voorbeeld van...

1. verbranding
2. een synthese
3. ontleding
4. oxideren

Stelling: een ontledingsreactie heeft altijd maar één beginstof

1. waar
2. niet waar

Huiswerk

Opdracht:  43,44,45,46,49