6.3 koolstofkringloop en stikstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Ecologie

Programma:

- Herhalen b1 + b2

- leerdoelen b3 

- aantekeningen/uitleg

- aan de slag.

Biotische en abiotische factoren

Producent

 Consument

Reducent

Voedingsstoffen maken

Resten afbreken tot mineralen

Voedingsstoffen gebruiken

Kijk instructie

Hierna zie je een filmfragment van 1:07. Het onderwerp hiervan is de voedselketen in een bepaald gebied. Na het filmpje krijg je een vraag over de voedselketen.

In het filmpje ontbrak een belangrijke schakel in de voedselketen. Welke?

Hoeveel organismen zitten er in de langste keten

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Welke voedingsstoffen heeft de eerste schakel van een voedselketen nodig?

1. An-organische stoffen voor de verbranding
2. Organische stoffen voor de verbranding
3. An-organische stoffen voor de fotosynthese
4. Organische stoffen voor de fotosynthese

Afvaleters

Consumenten

Reducenten

De producenten in de voedselketen leggen door fotosynthese zonne-energie vast in energierijke organische stoffen

1. juist
2. onjuist

In welke schakel van de voedselketen is de hoeveelheid energierijke stoffen het grootst? Waardoor?

1. 1e, doordat het aantal individuen het grootst is
2. 1e, doordat uit elke schakel energie verdwijnt uit de voedselketen
3. 2e, doordat het aantal individuen het grootst is
4. 2e, doordat in elke schakel energie wordt opgenomen

kringloop

voedselketen

voedselweb

de voedselketen wordt

1. suikerriet --> kever --> reuzenpad -->vogel
2. suikerriet --> reuzenpad --> kever --> reptiel
3. suikerriet <-- kever <-- reuzenpad <-- reptiel
4. suikerriet --> reuzenpad --> kever --> vogel en reptiel

Leerdoelen:

6.3.1 Je kunt de koolstofkringloop beschrijven.

6.3.2 Je kunt de stikstofkringloop beschrijven.

Fotosynthese en verbranding

Fotosynthese :

Koolstofdioxide + water --> Glucose + zuurstof

Verbranding = 

Glucose + zuurstof --> Koolstofdioxide + water

Bouwstenen van het leven:

• koolstof (C) in alle organische stoffen
• zuurstof (O) in veel organische stoffen
• waterstof (H) in alle organische stoffen
• stikstof (N) in alle eiwitten

Voorbeelden:

• glucose (C6H12O6) (een koolhydraat)
• zuurstofgas (O2) in de lucht, nodig voor verbranding
• water (H2O) onmisbaar voor alle leven
• koolstofdioxide (CO2) komt vrij bij verbranding
• nitraat (NO3) en ammoniak (NH3) meststof / giftig gas

Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof --> dus de C

Tijdens fotosynthese en verbranding gaan de koolstofatomen van de ene stof over in de andere.

Dus van CO2, naar glucose, naar CO2

koolstofkringloop

Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof ==> dus de C

Tijdens fotosynthese en verbranding gaan de koolstofatomen van de ene stof over in de andere.

Dus van CO2, naar glucose, naar CO2

energierijk

energiearm

organisch

anorganisch

koolstofdioxide

zuurstof

water

glucose

eiwit

vet

koolhydraten

Stikstofkringloop

1. Planten nemen nitraat op uit de bodem --> bouwen stikstof uit het nitraat in eiwitten in. 

2. Mensen en dieren eten planten of dieren en krijgen zo eiwitten binnen. 

3. Produceren van natuurlijk afval, daar zitten ook eiwitten in. 

4. Bacteriën zetten natuurlijk afval met stikstof om in nitraat.

Stikstofkringloop

wortelknolletjes

Stikstofkringloop

Stikstof crisis

Wat is nou precies het probleem?

www.biologiemetjoost.nl

Aan de slag!

Ging de uitleg te snel? op de ELO staan extra instructiefilmpjes

In de agenda op de ELO staat de planning.